Zwa u fuwa Khovhe Afrika Tshipembe

© Marinda Louw

Zwa u fuwa kha madi avhudi u tshi khou fuwa khovhe Afrika Tshipembe zwi vhidziwa nga ipfi heli ‘aquaculture’ zwine zwi ya kona u taltshedza zwine zwa itwa zwa u kona u bveledza khovhe sa zwiliwa zwi tshi khou itwa kha madamu, mathanga na kha zwi ṱaha zwa nga ngomu na zwa nga nnda.

Hezwi zwithu zwi toda zwi kili na tshelede ya u thoma na u vha na khaeudu musi hu tshi sedziwa mutsho wa Afrika Tshipembe naho zwo ralo hezwi zwa u fuwa khovhe zwi ya di swika hune zwa di hula, zwine zwa vha zwa vhubindudzi hune uya kona na u rengisa.

Zwothe zwo tangana na vharengi pfunzo nga ha u fuwa khovhe na mulayo une wa vha khagala wa muvhuso, ndowetshumo hei ina maanda a u ri inga hula ya kona na u sika mishumo. Zwiliwa zwihuwane zwine zwa itwa fhano Afrika Tshipembe nga khovhe hu vha ho katelwa na trout, tilapia, marron na zwinwe zwituku na catfish.

Mushumo wa dzi khovhe munzhi u tshi khou tou tevhelelana u hone kha vha South Africa Online ® nga nyambo dzothe dzine dza ha hone Afrika Tshipembe dza 11 uri vhathu vha kone u guda uri vha vhone uri huna zwivhuya kha u fuwa khovhe.

Translated by Khalirendwe Nekhavhambe

Zwa u fuwa Khovhe zwine Malwatwa ahone aya kha Zwimela Afrika Tshipembe

Zwimela zwi aluswa u fana kha zwothe zwa alusa zwimela mutavhani na zwa u fuwa khovhe malatwa haone atshi khou ya kha tshimela, sa vhunga mi...more

Aquaponics: Thandululo ya Vhuthada ha Zwiliwa

Shango li nga tangana na thahalelo ya zwiliwa arali ha sa dzhiiwa maga mahulwane nga u tavhanya na vha zwa vhulimi, u itela u thivhela ndala...more

U Bveledzwa ha Catfish Afrika Tshipembe

Dzi hula nga u tavhanya, dzi funa madi ane avha uri aya dudela nahone dzi fanela u fuwelwa kha madi a u dudela. U bveledzwa hayo Afrika Tshi...more

Malwadze o Doweleyaho kha Madi a Vhudi na Khovhe

Malwadze na thaidzo ya mutakalo kha madi a vhudi na zwa u fuwa khovhe a itwa nga mulandu wa dzi pathogen, usa vha ha madi avhudi na mutsiko....more

U Sedzana na Malwadze kha Fhethu ha u Fuwela Khovhe

Mutakalo wa khovhe u vha u tshi khou tutuwedziwa nga zwithu zwiraru: mufuwi wa khovhe, u phadalala ha malwadze na madi ane dza dzula khao....more

Khovhe Dzine dza Wanala kha madi a Vhudi

Zwa u fha khovhe zwiliwa ndi zwinwe zwithu zwine zwa vha zwa ndeme vhukuma kha u fuwa khovhe kha madi avhudi. Kha mabulasi manzhi, zwiliwa z...more

Zwa u Fuwa Khovhe kha madi ane a vha Matete Afrika Tshipembe

Zwa u dzulele u fasha khovhe na u tshinyadziwa ha lwanzhe zwo kwama vhukuma khovhe dza mupo. Zwine zwa amba uri vhunzhi ha khovhe dzashu dzi...more

U Kana ha Khovhe kha Madi Avhudi

Zwa u kana nga ndila yo teaho ndi zwithu zwa ndeme vhukuma kha zwa u fuwa khovhe na ndila ine ya thusa kha uri zwi vhe zwa ndeme zwi vha zwi...more

Ndila dza u Fuwa Catfish

U fuwa hei khovhe Afrika Tshipembe zwina mbuyelo nga maanda, fhedzi vhafuwi vhaswa vha fanela uvha vha na ndila ine vha do kona u irengisa n...more

Ndila dza u Fuwa Tilapia

U saathu thoma zwa u fuwa khovhe kha madi a vhudi, u fanela uvha na zwine wo zwi lugisela kha vhubindudzi, wa divha maraga wau (wa u rengisa...more

Ndila dza u Kala u Hula ha Khovhe

U hula ha khovhe dza madini avhudi zwi fanela u dzula zwi tshi khou sedziwa kha khalanwaha yothe. U vha na tshanduko zwi vha zwi tshi khou a...more

Ndila dza u Thoma u Fuwa Mahayani Khovhe

Zwa u thoma u fuwa khovhe sa vhubindudzi kha la Afrika Tshipembe una muhumbulo wa u bveledza khovhe dza madini avhudi, vhafuwi vhaswa vha do...more

U Fhungudza ha u Fuwiwa ha Catfish Afrika Tshipembe

Ho vha na u edzisa ho vhalaho kha uri hu fuwiwe hei khovhe Afrika Tshipembe zwa kale, ahuna na tshithihi tshine tsho vha tshi tshikhou bvele...more

U Thogomela Khovhe Dzine dza vha dzi Madini Avhudi

Kha dzinwe nyimelo khovhe dzi ya fuwelwa kha bako hune ha vha huna nethe, hunwe dzi vha dzi madamuni dzinwe kha isha dzinwe kha mathannga....more

U fuwa Khovhe dza u Nakisa Afrika Tshipembe

Afrika Tshipembe khovhe dza u nakisa dzi dzhiwa sa dzi ‘Cinderella’ kana vhazwala vha u tambula vha khovhe nahone vha divhi vha hezwi vh...more

U Rengiwa ha Khovhe Dzine dza vha Thukhu

Zwa u renga khovhe thukhu dzine dza vha dza vhudi u tshi khou itela u fuwa kha madi ane avha uri ndi a vhudi ndi zwone zwithu zwine zwa vha ...more

Thodea dza Mahayani kha u Fuwa Khovhe

Nga murahu ha tshifhinga tsha zwa dzi ndwa nga 1960, ho vha na u toda uvha na vhusedzesi kha nga hetsho tshifhinga zwa u fuwa khovhe u tshi ...more

U Linga Madi u tshi khou Itela u Fuwa Khovhe

Vhundeme ha madi kha damu na tshiko tsha madi musi u tshi khou toda u fuwa khovhe zwi fanela u lingiwa. Tshifhinga tshothe u fanela u dzhia ...more

Fhethu ha Khwine kha u Fuwa Khovhe

Zwa u ta fhethu hune wa fanela u fuwa khovhe hone ndi zwithu zwa ndeme nga maanda kha u fuwa wa bvelela. Vhathu vhane vha kha di tou thoma v...more

U Fuwa Tilapia Afrika Tshipembe

Uya nga vha South Africa’s Department of Agriculture, Forestry and Fisheries’ Aquaculture Yearbook lushaka luhulwane lwa zwiliwa lune lw...more

U Fuwa Khovhe dza Tilapia

Huna zwithu zwiraru zwine zwa vha zwihulwane kha tshifhinga tsha Tilapia: u beba dzine dza vha thukhu, u dzi alusa namusi dzi tshi khou ya u...more

Tshibveledzwa tsha Tilapia na Vharengi vha Hone

Iya rengiswa i tshikha di vha thethe kana yo oma (yo fhelela i songo thoma ya vhewa) sa tshiimiswa tshine tsha vha tsho fhelela u fana na pa...more

Vundeme ha Madi kha Ufuwa ha Khovhe

Vhundeme ha madi ndi zwithu zwa ndeme kha u fuwa khovhe Afrika Tshipembe zwi ita uri dzi vhe na mutakalo khovhe....more

Ndi mini Zwibveledzwa zwa Khovhe dza u Naka?

Khovhe ine ya vha yo naka- u fana na koi, goldfish, na tropical aquarium fish – ndi khovhe dza u naka dzine dza vha dzo fashelwa uri dzi v...more