The Bushveld Complex na Vredefort Dome

© David Fleminger

Transvaal Supergroup

Nga murahu ha tshigwada tsha Transvaal Supergroup maḓaka ane o mela kha matombo a mupo, ane o sikwa musi hu tshi ḓa tombo ḽihulwane ḽo ḓiswa ḽi tshi khou bva Transvaal Supergroup. U ḓiswa ha tombo zwo mbo ḓi sika zwithu zwa u langea zwavhuḓi zwa Transvaal Supergroup zwa sika ḽeyara ya matombo ine ya vala fhethu hune ha nga 60 000 square km’s, zwa mbo ḓi hu ita uri huvhe hone huhulwane kha shango. Hafha fhethu hu ḓivhea ho fara platinum ya 80% kha lifhasi. Zwavhukuma zwashu!
Fhedzi azwo ngo tou vha zwithu zwa u tamba kana zwa u seisa. Minwaha ya 2 billion yo fhelaho ho mbo ḓi wa tombo ḽihulwane ḽine ḽa swika 120 km south-west ya Joburg. Ya rwa nga maanḓa zwe zwa ḓo ita uri tombo ḽi gonyele nnṱha. Ḽa ya nnṱha lwa 10 km kha nḓowelo ya hune ḽo vha ḽi hone. Hezwo zwo sia mvelelo dza Vredefort Dome, fhethu hune havha ha kalesa ha dovha ha vha hu hulwanesa kha shango (hune nga mvelo hovha hu tshi ri ho kaliwa ha vha 250 km ubva matungo oṱhe, naho huna uri vhunzhi ha hezwi zwa zwino ho no Ḽadziwa kha hoyu mulindi. Hafha fhethu ho mbo ḓi vhulunga na musuku nga henetshiḽa tshifhinga ngauri yo tou swika fhasi zwine zwa tsireledza uri zwi si tsha itea.
Vha Vredefort Dome ahu ngo dzhiiwa na tshivhumbeo tshine tsha vha na mushumo nahone lwa minwaha vhathu vho vha vha tshi humbulela zwavho vhone vhaṋe. Naho zwo ralo ngudo dza zwino dzo thusa nga maanḓa dzo ḓisa nḓivho nga ha vhubvo ha Dome, naho nṋe ndi saathu vha na vhuṱanzi uri ezwi zwithu zwi nga sika Dome hu si mulindi ndi khou fanela u tenda nḓivho ine nda vha nayo uri tombo ḽo zwiita ngoho!

Translated by Khalirendwe Nekhavhambe

Musi hu saathu dzhena Vredefort

Lwa minwaha ya dzi million dzo fhelaho, shango ḽo thoma u dzika ḽa ima fhethu ho dzikaho fhedzi ha dzulela na u sokou vha hu tshi khou á...more

Ṱhoḓuluso dza u thoma Vredefort Dome

Nga 1950, bugu ine ya vhidziwa upfi ‘Target: Earth’ yo ganḓiswa ine khayo munwali o ḓo amba zwauri dzi dinosaurs adzo ngo tsha dovha...more

U sikiwa ha Afrika tshipembe lwa Geological

Hu humbuliwa uri tshigwada tsha vhathu vhano swika 3.07 billion minwahani yo fhelaho, kha vhupo ha rift valley ho sikiwaho musi shango ḽi ...more

Zwe Meteors ya kwama ngazwo shango

Musi u tshi lavhelesa kha tshikhala tshine ha vhusiku vhutsu, zwoṱhe zwi vhonala zwi na mulalo. Ṋaledzi dzi vha dzi tshi khou penya kha ...more

Thoduluso dza Vredefort Dome

Murahu kha ḽa Afrika Tshipembe, naho zwo ralo, u bveledzwa uvha hone ha zwa saitsi zwosumbedza uri fhira. Nga 1916, S.J Shand o thoma u á¹...more

U Sikiwa ha Vredefort nga Zwiá¹±uku nga Zwiá¹±uku

Sa Vredefort bolide i tshi ḓa shangoni, luvhilo lwa hone lunga vha lwo vha vhukati 40 000 na 270 000 kilometers nga awara. Musi i tshi rwa...more

u hanedzana ha vhubvo ha Vredefort

Zwine a zwo ngo ḓoweleya nga ha u ṱalusa geological ya Vredefort Dome zwo tumbulwa nga vho ra science mathomoni a nwaha wa1878. Huna zwi...more

Zwa u kwamea zwa Vredefort

Minwaha ya 2 billion yo fhelaho, ho vha hu saaathu vha na zwimela kha shango, nahone tsumbo nthihi ya vhutshilo ho vha hu zwitzhili. Naho zw...more

Vredefort na Masimu a Musuku

Afrika tshipembe ndi fhethu hune havha na mashudu. Ro fhaá¹±utshedzwa nga miḓi ine ya vha ya vhukuma kha shango ḽine ḽa vha uri ndi á¸...more

Vha hone Vredefort Dome Shattercones na Shock Metamorphics

Nga nnḓa ha crater ye ya vha hone Vredefort,zwithu zwihulwane zwe zwa vhuya zwa itea zwa sia nḓila ya u kona u zwitevhela, zwo nwalwa kh...more