Kha 3% ya madi avhudi, ndi 0.3% ndi madi ane zwo leluwa uri u kone u a swikelela uri u nwe kana u bveledza zwiliwa. Zwinwe zwothe:
69% - o omaho
0.7% - a re nntha
30% - a re fhasi
Madi ndi tshiko tshihulwane. Mbalo ya madi e a vha ahone kha shango minwaha ya million yo fhelaho i hone zwino nahone inga si gonye. Zwine zwa vha uri zwo shanduka ndi u kona u langa tshithu hetshi tshine tsha vha uri ndi tsha ndeme uri ri kone u tshila. Ri fanela u guda uri ri songo atambisa. Kha madi a vhudi ane ra ashumisa:
70% I shuma kha zwa ndimo
20% kha dzi feme
10% a nduni na a u nwiwa
Uri ri kone u bveledza zwiliwa ri fanela u wana ndila dza u kona u shumisa madi ane asa vhe manzhi na u tambisa matuku kha u bveledza zwiliwa zwashu.
U bveledza 1kg ya nama zwi dzhia 15 litres kana 15 m³ ya madi
U bveledza 1kg ya rice zwi dzhia 3 500 litres kana 3.5 m³ ya madi.
Ri na mashudu ngauri kha zwa ndimo zwazwino, ho no vha na zwithu zwinzhi zwine zwa itwa kha u lavhelesa mavu. Hezwi zwi tendela uri musi hu tshi sheledziwa hu sheledziwe zwine zwa vha uri zwo lingana u fana na u sheledza nga zwine zwa vhidziwa upfi surface na drip irrigation. Naho zwo ralo, hu kha di shumiswa madi ane aswika 60% kha u sheledza kha zwa ndimo. Fhedzi nga u dzulela u tola madi uri ahone kha midzi kana u fhambana ha zwimela, zwi nga thusa kha u fhungudza u tambisea ha madi.
Ukelela madi kana u vhulunga madi ubva kha dzi thanga dza midi yashu na u shumisa ngande ndi zwithu zwine zwi ya itwa vhukuma kha midi ya ma...
Mavu ane avha uri asi avhudi na zwine zwa vha zwi tshi khou itwa na zwa madaka zwi ya ita uri mavu afhalale na shango li si tsha vha la ndem...
U sheledza ndi zwithu zwiitiwah nga vhathu hune kha zwo havha hu khou ṋeiwa mavu maḓi huu itela u bveledza zwimela kana tshinwe na tshin...
Ndi zwa ndeme u sedza uri mavu o thabana u itela uri mune wa bulasi akone u divha uri ndi lini hune bulasi lawe la toda maḓi uri zwimela z...
Huna ndila tharu dza u vhulunga madi a mvula. Hezwi zwa macro catchment ndi u hwaliwa ha madi ubva nnda ha bulasi....
Maḓi oṱhe a swika fhasi kha shango nga tshaka dzo fhambanaho dzine maḓi a ḓa ngadzo, dzi nga ho, mahada, mvula, tshifhango, sleet ka...
U vhulunga madi a mvula ndi ndi u kona u vhea zwithu nga ndila na u kona u vhea madi a mvula ubva kha shangoni kana kha...