U Kelela Madi a Mvula ubva kha Thanga ya Nnḓu

Ukelela madi kana u vhulunga madi ubva kha dzi thanga dza midi yashu na u shumisa ngande ndi zwithu zwine zwi ya itwa vhukuma kha midi ya mahayani Afrika Thipembe - mahayani nahone zwi khou hula na dzi doroboni. Zwi amba uri tshifhinga tshothe hu tshina mvula madi anga kha di vhulungiwa a shuma musi hu tshi vha na gomelelo.
U engedza zwa u kelela madi a mvula zwi ya bva kha madi a masipala kana uvha hone ha madamu. Zwi dovha zwa thusa na kha u vhulunga madi, zwa fhungudza na midalo na u fhalala ha mavu zwi ya fhungudza na u badela madi zwine zwa vha zwihulwane. U tshi nga engedza, madi a mvula o kuna avha aso ngo dala na zwikhokhonono na mishonga.

Ndila dza u Vhulunga Madi Amvula?

Madi a mvula u nga kona u a kelela ubva kha ṱhanga ya nndu na zwinwe zwinzhi. Thannga li ya todea uri hu kone u vhulungwa hone madi na dzi gutters uri dzi kone u kuvhanganya madi ubva kha ṱhanga uya kha thannga. Mathannga anga fhambana ubva kha mahulwane uya kha mafagi na mabakhethe. Ha hula ṱhanga, hu fanela u hula na thannga.
Dzi bommbi dza khwine dza madi ndi dzi UV u fana na ISI HDPE na PVC pipes. Dzi drain mafheleloni a dzi gutters dzi fanela uvha dzo kaliwa nga dirata ya mesh u thivhela uri hu songo dzhena matari na zwithu zwine zwa nga tanzwiwa kha thannga.
Zwi ya tutuwedziwa u shumisa first flush water diverter. Hetshi ndi tshithu tshine tsha kona u langa madi a u tou thoma a mvula na tshika yothe ine ya vha i tshi khou bva kha thanga uri isa dzhene kha thannga. Madi a u tou thoma ane avha uri a khou bva kha thanga anga vha o kavhiwa nga zwithu zwo fhambanaho zwine zwa nga rust, buse, manyelo a tshinoni na mishonga. Hetsho tshithu tsha u tola tshi do ita uri na madi a u thoma avhe a ndeme, ya fhungudza zwine zwa nga diswa nga dzi bommbi na zwithu zwine zwa nga vha zwi tshi khou thona u mela kha dzi thannga. Zwithu zwine zwa tou vha uri zwi ya ridededza zwine zwa vha uri ndi zwa ndeme hu ya tutuwedziwa uri hetshi tshi device tshi nga bvisa 40 L ya madi nga 100 m² ya fhethu hune ha vha uri ho kwamea. Kha vhupo hune ha vha uri huna buse, dzi doroboni hune muya wa hone wa vha wo tshikafhala, vhunzhi ha a u thoma ado vha o kulumagiwa. Hetshi tshi device tshi ya todea.

U Thogomela Tshiimiswa Tshine tsha disa Madi Amvula

©JoJo Tanks

Dzi Gutter na dzi thanga dzi fanela u dzulela uvha dzi tshi khou toliwa nahone dza dzula dzo kuna hu sina buse, matari, manyelo a zwinoni, zwifuwo zwine zwa vha uri zwo fa, zwikhokhonono na mishonga. Hezwi arali zwo kuna na madi ado vha o kuna.
Hu fanela u kulumagiwa zwithu zwothe zwa u vhetshela zwine zwa vha uri zwi kha dzi bommbi. U fanela u tola mathannga au khamusi nga ngomu luthihi nga murahu ha minwaha mivhili kana miraru. U fanela u bvisa zwothe zwine zwa vha nga ngomu wa tou i kulumaga zwavhudi. Wa tanzwa zwothe zwine zwa nga vha uri zwina tshika. Wa nntsha na tshika ine ya nga vha i tshi kha di tou thoma.

Translated by Khalirendwe Nekhavhambe