Ukutjalwa kwe-Sweet Corn

© Roger DelaHarpe

Ukusatjalaliswa Kwaso

I-Sweet Corn itjalwa ngembewu.

Indlela Yokuyitjala

Imbewu kufanele itjalwe itjhingele ngamasenthimitha amane, ukuqiniseka bona ihlabathi yangaphezulu ingafinyelela ku-16°C ukuya ku-20°C ukwenzela bona irhone ukumila kuhle ngemva kokuyitjala. Kuqakathekile ukobana uyitjale itjhingele ngamasenthimitha afanako ukwenzela bona izokukhula ngokulingana. Nalokha nakuvunwako. Ukutjala kwenziwa ngemitjhini ukuqiniseka bona iintjalo zijame ngokufanako. Lokha nayitjalwa eempotweni ezincani ingatjalwa ngezandla.

Iinkhundla

Iintjalo ze-sweet corn kufanele zenzelwe iinkhundla ezihlukaniswe ngamasenthimitha ayu-20 kuya ku-30 emareyini ahlukene nge-80 kuya ku-100 cm. Lokhu kulingana neentjalo ezihlahlangana ne-40 000 kuya ku-60 000 qobe–hectare.

Iskhathi Sokutjala

eSewula Afrika imbewu yesphilesi ingatjalwa kusukela ngoRhoboyi kuya kuMhlolanja nanyana ekuthomeni kwenyanga Apreli eendaweni ezifuthumeleko, ezinobusika obungena lada obunganambethe.

Iskhathi Sokukhula

I-sweet corn ithatha iimveke ezingaba lisumi ukuya kwezilisumi nambili ngaphambi kokobana ingalungela ukuvunwa nangabe ubujamo bezulu buyatjhisa. Nange uyitjale lokha kumakhaza isphilesi singavunwa lada begodu kungatlhogeka bona usivune ngeemva kweemveke ezilisumi nane. Kuthatha iimveke ezingaba sithandathu ukuya kwezilikhomba bona sitjhakaze bekuvele amatjhaba phezu kwesitjalo, silungelwa ukuvunwa ngemva kweemveke ezintathu zokobana sitjhakazile.
Ngaphasi kobujamo obuhle, umhlobo omutjha ukhe wavunwa hlangana kweemveke ezine ukuya kwezilithoba abanye abakhiqizi barhona ukuvuna kabili ngonyaka.

Ukuyivundisa

©Louise Brodie
Ngemva Kokuyitjala, faka-800 kuya ku-1000 kg yehlanganisela ye- 2:3:2 (22) N:P:K qobe–hectare. Lokhu kungenziwa ngokobana ulevele indawo oyitjalileko msinya ngaphambi kokutjala. Lokhu kuzalisa ihlabathi ngezakhi ezintathu eziqakathekileko ekuyi-Nitrogen (N), Phosphate (P) kanye ne-Potassium (K).
Ngemva kweemveke ezintathu utjalile, lokha iintjalo sele zivelile, faka i-Nitrogen eyenziwe nge- 400 kuya ku-500 Kg ye-LAN qobe -hectare yinye ukwenza ncono ukukhula nokuqina kweentjalo.
Ngaphambi kokobana sitjhakaze ngemva kweemveke ezisithandathu ukuya kwezilikhomba usitjalile ragela phambili ufake-400 kuya ku 500 kg ye-1:0:1 (29) eentjalweni ngombana lokhu kunikela nge-Nitrogen elingeneko eyenza bona zikhule kanye ne-Potassium eyenza iindlebe ezihle zesphila kanye nokubumbeka kwesphila esihle.

Ukuthelelela

Thelelela msinya ngemva kokutjala imbewu yesphila somhlobo we-sweet corn ukwenzela bona ibambelele ehlabathini. Ungatheleleli khulu ngombana lokho kuzokupholisa ihlabathi kwenze bona ingamili kuhle. Nasele isphila sithome ukumila, imirabhu yaso sele ithoma ukuvela, ngezelela amanzi othelelela ngawo abehlangana kwamamilimitha ayi-25 kuya ku-35 qobe veke size sikhule.
Khumbula bona ihlabathi eyisanda iloba msinya amanzi begodu ingatlhoga bona ithelelelwe kanengi lokha isphila siya ngokukhula, kodwana nasitjalwe ehlabathini elidaka akutlhogakali bona sithelelelwe kanengi lokha nasisakhulako. Ungatheleleli ngeveke yangaphambi kokusivuna.
Hlala utjheje ubuswe behlathi ngokusebenzisa imitha yokuhlola ubuswe behlabathi nanyana ngesandla ngokusebenzisa igarafu nanyana i-augur.

Translated by Busisiwe Skhosana