Jadisô
Jadisô ya pherefere ke ya peo.Mokgwa wa Jalô
Dipeo di ka jalwa ka tlhamalalô mo mmung, fela seno gantsi ga se mokgwa-tiriso wa balemi. Dipeo di jalwa mo mealông e e siamisitsweng kgotsa mo makiding mo mafelong a a sireleditsweng kgotsa dikagô tsa dijalo tse di sireleditsweng. Dipeo di a mela mme matlhogela a dirwa. Fa matlhogela a sena go dirwa mme ale boleele jwa 15+ cm, mme a nonofile sentle, a jalelelwa mo tshimong e e bulegileng kgotsa mo setshoding se se baakantsweng se se diriswang mo dikagông tsa dijalo. Tiriso ya kobelo ya tlhokakhabone kgotsa ya polasetiki mo meleng ya sejalo e fokotsa mowafalo, e laola mefero mme e thuthafatsa le go laola dithemphoritšhara tsa mmu.Katologanô
Mefuta e mennye ya ditlhatshana e katogantswe ka 30 cm mo meleng e e katoganeng ka 50 cm, go neelana pulego e e bopharanyana mo meleng mengwe le mengwe ele mebedi, gore didiriswa le badiri ba kgone go tsamaya le gore letsatsi le tsene. Mefuta ya sejalo e megolo e katoganngwa ka 50 cm mo meleng e e katoganeng ka 60 goya go 75 cm. Seno se tlhoka dijalo di ka nna 20 000 goya go 50 000 mo hekethareng, goya ka katologanô le mofuta wa pherefere o o sweeditsweng ke molemi.Nako ya Jalô
Mo tikologong e e sireleditsweng jaaka kagô ya dijalo kgotsa kwa dithemphoritšhara tsa bofelo jwa mariga le tsa dikgakologo di leng bothitho teng, jalô ya dipeo tsa pherefere e ka simolola ka Phukwi. Fa go direlwa matlhogela kwa ntle mo go bulegileng kgotsa go jalwa ka tlhamalalô mo mmung, dipeo di jalwa thari ka Phatwe le ka Lwetse go efoga maêmô a bosa a a rurufetseng a dikgakologo.Nako ya Jalelelô
Dibekeng di ka nna tlhano goya go thataro morago ga go jala dipeo tsa pherefere, matlhogela a ka jalololwa fa ale magareng ga 15 le 20 cm ka bogolo. Tlhopha fela dijalo tse di nonofileng mme o leke go tlhopha dijalo tse di lekalekanang ka bogolo. Seno gantsi se tla nna kwa bofelong jwa Phukwi mo boseng jo bo bothitho goya mo bogareng jwa Lwetse. Jalelelô fela e ka dirwa go fitlha kwa bofelong jwa Ngwanatsele, fela fa dithemphoritšhara tsa letlhabula di sa rurufala thata.Paka ya Kgolô
Go tloga ka peo go fitlha fa dipherefere tse tala tsa ntlha di siamela kotulo, go ka tsaya dibeke di le somethataro. Mo lobakeng lwa dipherefere tse khibidu tse di foreshe go tsaya dikgwedi di ka nna tlhano goya go thataro, mme fa dijalo di tlogelelwa kotulo ya dipherefere tse khibidu tse di omeletseng, e ka nna dikgwedi di le thataro goya go robedi go tloga fa dipeo di jalwa, goya ka maêmô a bosa. Dipherefere tse khibidu tse di omeletseng di tlhagiswa fela mo dikgaolong tse di bothitho mme di sena kgonagalo ya pula mo dipherefereng tse di omelang mo setlhatshaneng.Kumiso
Go botlhale ka metlha gore mmu wa gago o sekasekwe ka tshwanelo ke bothati jwa temô jwa gago le mogakolodi wa dikotla tsa mmu pele o ka jala.Kaedi-kakaretso ya go ungwisa dipherefere tsa gago e jaana. Netefatsa fa lefatshe le lemilwe sentle le lekalelekantswe. Ka motsi wa temô ya bofelo, e e dirwang gantsi ka mogoma wa papetlatsheko kgotsa rotavator, tsenya monontsha wa pele ga jalô wa bogareng jwa 500 le 800 kilograms ya 2:3:4 (30) (motswako wa Nitrogen, Phosphate le Potassium) mo bogodimong jwa 20 cm jwa mmu o o fa godimo. Fa nosetsô ya marothodi e diriswa, go botoka go tsenya selekanô ka metsi mo monontsheng wa seeledi mo dibekeng tsa ntlha tsa kgolô di le 4, mme morago ga fao mo pakeng ya kgolô go fitlha fa kotulo ya dipherefere tse tala tsa ntlha e simolola.
Mo nosetsông ya digasi kgotsa ya tamisô, tsenya 250 kg ya LAN mo hekethareng mo dibekeng di ka nna 6 morago ga jalô. Tsentshô eno ya bobedi e ka kgaoganngwa ka dithebolelô tsa 150kg di le pedi mo bekeng ya borataro le gape ya borobedi morago ga jalô.
Nosetsô
Morago ga go jala, nosetsa ka seelo se se ka nnang 15 mm ka beke mo dibekeng tsa ntlha di le tharo, morago ga fao nosetsa seelo sa metsi sa magareng ga 30 le 40mm ka beke go ralala paka ya kgolô. Go botlhale go lokela selekanya-kgatelelô ya metsi gore se eletlhokô bometsi jwa mmu. Bontsi jwa medi bo kokoane mo mmung wa bogodimo jwa 40 cm, ka jalo garawe kgotsa seatla di ka diriswa go tlhatlhoba mmu.Thulaganyo e e gaisang ya nosetsô ke nosetsô ya marothodi ka fa tlase ga kobelo ya polasetiki, ka ge seno se neela molemi taolô e e kwa godimo ya nosetsô le nontshô ya dijalo tsa gagwe. Kobelo gape e laola mofero mme e fokotsa mowafalo. Nosetsô ya makatlanamane e ka isa kwa go tameng ga metsi kgotsa maêmô a a omileng ka ge ele thata go laolwa. Nosetsô ya gotswa godimo e ka baka malwetse a fungi le go bola.Translated by Nchema Rapoo