Kuhlanyela iThyme

Kukhokha Kancane

©Louise Brodie
Kukhokha kancane kusetindumbini kepha ithyme ingakhokhwa kancane ngekutsi kuhlanyelwe lokujutjiwe noma kuhlukaniswe titjalo letihlumile bese tihlanyelwa ngaphandle.

Indlela yeKuhlanyela

Sikali lesikhulu setindumbu lesentiwa sicondze endzaweni yekulima sentiwa balimi bemishina. Kulima lokwentiwa balimi labentela intsengo labakhulu kuvame kwenteka ngekulima titjalo letincane te thyme lesetivele tikhicitiwe endlinileluhlata. Loku kunika lomlimi kunaka lokuningi kwekushona kwalesitjalo kanye nekuhleleka. Letindumbu te thyme tihlanyelwa kumatreyi etitjalo letincane tibe ngemamilimitha lasitfupha kuyaphansi. Titsi letinhlavu tingahluma bese letitjalo letincane nasetihlume tacina, loku kubese kulinywa ngaphandle ensimini.

Kuvulwa Kwesikhala

Titjalo te thyme kumele tivulelwe sikhala semasentimitha lamashumi lamabili ngekwehlukana kulemilayini lengemashumi lasihlanu emasentimitha ngekwehlukana. Loku kuma lokuhambela kutinkhulungwane letimashumi lasiphohlongo etitjalo kuhekitha linye. Kufakela kanye netindlela tesigulumba tiyashiywa kwentela kunaka emalungiselelo kanye nekuvuna.

Sikhatsi Sekuhlanyela

Kuhlanyela kanjalo/ngesandla kwale thyme kwentiwa ensimini ngesikhatsi selikwindla. eNingizimu Afrika, loku kungaba sekupheleni kwenyanga yeNdlovu lenkhulu noma ekungeneni kwenyanga yaMabasa phindze kuciniseke kutsi letitjalo letincane tikhula ngaphambi kwebusika nalokutsi ngesikhatsi sentfwasahlobo kumele ibe seyicinile futsi seyakheke kahle.
Hlanyela tinhlavu kumatreyi etinhlavu endzaweni levikelekile noma endlinileluhlata ngesikhatsi senyanga yeNhlaba bese ngekungena kwentfwasahlobo letitjalo te thyme kumele tibeseticinile kahle kutsi tingalinywa ensimini. Titjalo letincane tivama kucina ngalokwenele kutsi tingalinywa emaviki lasiphohlongo ngemuva kwekuhlanyela tinhlavu.

Sikhatsi Sekulima

Hlanyela letitjalo letincane te thyme ekungeneni kwentfwasahlobo. eNingizimu Afrika hlanyela titjaloletincane ekupheleni kwenyanga yeNgci kuya ekungeneni kwenyanga yeNyoni ngemuva kwesitfwatfwa sekugcina.

Sikhatsi Sekuhluma

Emaviki lasiphohlongo kulendluleluhlata kungaphuma titjalo letincane leticinile te thyme lesetilungele kuhlanyelwa ngaphandle ensimini. Kwentela kukhokha ithyme lensha, labanye bakhiciti bacala kuvuna lolokusha lokumilile ngetulu ngekucala kwemaviki lalishumi nakubili kusuka ekulinyweni ngaphandle. Khona lapho kuvuna kwesibili kungentiwa ngaphambi kwesikhatsi selikwindla. Umnyaka wesibili wekuvuna ukhokha kujuba lokuningi. Titjalo te thyme tingavunwa iminyaka lemine kuya kulesihlanu uma tinakekeleka kahle. Titjalo te thyme tibanetigodvo kanye netinsaba naticala kuguga ngako niyecwayiswa kutsi nitibekele letitjalo njalo emnyakeni wesine kuya kuwesihlanu.

Kuvundzisa

iThyme ayidzingi kuvundziswa kakhulu. Ngaphambi kokuba ilinywe, umfanekiso wemhlabatsi kumele utsatfwe bese umikiswa kuyohlolwa. Loku kutovele kukhombe inhlobo yemhlabatsi netidzingo temanutrients aleyonhlanyelo lefunwako.
Kwentela kucagela, letincomo letilandzelako tingasetjentiswa lapho kungekho khona luhlolo lwemhlaba. Kubekisa nga 250 kg kufakwa kwa 3:1:5 kungavetwa phindze kugcizelelwe ngetulu kwemhlaba longemasentimitha lamashumi lamabili ngaphambi kwekutsi kulinywe letitjalo letincane. Loku kutonika letitjalo letincane te thyme kucala lokuhle ekutikhokheni kwato. Ekucaleni kwetinyanga letilishumi nakubili, kubalulekile kugcina letitjalo letihlumako khona kwengetwa ngekufaka 200 kg we 3:1:5 kungafakwa kulemilayini yalesitjalo, sinye ngenyanga yeNgongoni bese lenye ngenyanga yeNdlovu lenkhulu. Niyacwayiswa kutsi nivundzise ngemuva kwakokonkhe kuvunwa kwalokujitjiwe.

Kunisela

Lesitjalo se thyme sitjalo lesicinile futsi asidzingi emanti lamaningi. Umasihlanyelwe ngaphandle kwentfo yekunisela lehlala khona, kunakwelitulu lokungemamilimitha emakhulu lasihlanu ngetulu kwemnyaka angabakahle. Kufaka kwekunisela lokutohlala kuyavama kukhulisa kukhokha. Lokunisela ngetulu noma ngematfonsi ngukona kulungile kepha akufuneki unisele kakhulu njengoba kungabangela timphandze tifo phindze kunciphise kubaluleka kwe oyili ledzingekako kulesitjalo.
Kushiyane ngenhlobo yemhlabatsi kany nesimo selitulu, sisindvo sekunisela singahluka kusuka kunsimu ngensimu. Silinganiso lesihle sisemkhatsini wemashumi lamabili nemashumi lamabili nesihlanu ema milimitha ngeliviki ngesikhatsi setinyanga tasehlobo kantsi nekunciphisa ngesikhatsi sekupholisa noma tinyanga tekuna kwelitulu kwemnyaka. Unganiseli kuleliviki ngaphambi kwekuvuna, kepha nisela ngekushesha ngemuva kwekuvuna kwentela kubuyisa lobumantana lobudzingekako betigaba kwentela kwehlisa tinkinga.
Niyacwayiswa kutsi nifake tintfo letigadza kubamantana kwentela kuchubeka nekugada lomhlabatsi.

Translated by Phindile Malotana