iThyme Njengoba Injalo

© Louise Brodie

Ligama le sayensi: yiThymus Vulgaris
Ligama lelatiwako: yi Thyme

iThyme ingumsumpe wencenye yase Asia, eNingizimu ye Europe kanye nase Nyakatfo ye Mediterranean yase Afrika.

Inchazelo ye Sitjalo

Lesitjalo se Thyme yintfo leyenteka njalonjalo noma sikhatsi lesidze futsi sihluma sibe ngemamilimitha lamakhulu lamatsatfu nemashumi lasihlanu ngekuya etulu. Lesitjalo sikhoka emagala lamaningi etigodvo kwentela kwakha lihlatsi. Lamacembe aluhlata lotopele-samphunga, amise kwasandingilizi lecijile lencane kantsi anekuba netiboya letincane. Letimbali letakheka ngetulu kwalamagala kunyandza yinye anelibala lelilukhwebeletane.

Kusetjentiswa

iThyme lensha naleyomile isetjentiswa njengesinongo sekudla. Iphindze ilinyelwe kukhicita oyili lomcoka kakhulu. Ngalolonkhe li kilogram le thyme lensha lelifakwa kulomsebenti wekushisiswa, cishe kusuka kulasiphohlongo kuya kulalishumi emamililitha we oyili lebaluleke kakhulu lekhicitwako. Lo oyili lobalulekile usetjentiswa njengemutsi lolapha buhlungu kuchochocho kanye nekugadza kwenyuka kwesifo sashukela nemafutsa emtimbeni.

Tidzingo te Mhlabatsi kanye Nemalungiselelo

iThyme ihluma kahle endzaweni lodvonseke kahle, emahlabatsini wematje lamancane lone pH lesemkhatsini wa 6.0 na 7.5. ngaphambi kwanoma ngumaphi emalungiselelo emhlabatsi enteke umhlabatsi lomelele umfanekiso kumele utsatfwe bese umikiswa ebhorethri kuyohlolwa phindze unconyelwe emanutrients. iThyme inendlela yetimphandze letishona kancane kantsi futsi timphandze tayo ativamavami kutfutfuka tiye phansi ngetulu kwemamilimitha lamakhulu lamane.
Umhlabatsi kumele uguculwe kwentela kutsambisa lokwakheka kwao kuye kumamilimitha lamakhulu lamane kwentela kuciniseka kutsi kudvonseke kahle. Tfola tigaba te pH ngekwengeta ilime umangabe lomhlabatsi une esidi bese wengeta namanyolo noma umcuba. Hlanyela emhlabatsini longetulu longemamilimitha lamakhulu lamatsatfu cishe emaviki lamane kuya kulasihlanu ngaphambi kwekutsi ulime. Kumalanga ekugcina ngaphambi kwekulima yengeta tintfo letitfoliwe kanye nekwekuvundzisa lokulinganako kwetitjalo kulomhlabatsi bese uyagubha ngelikhuba kulomhlabatsi longetulu longemasentimitha lamashumi lamabili. Loku kutophindze kususe noma nguliphi lukhula lelingahle livele. Faka tintfo tekunisela bese uhlanyela titjalo letincane te thyme.

Simo Selitulu

iThyme sitjalo lesisemkhatsini walokuhlala kuluhlata lesihluma etimeni letinekufutfumala lokomile kuMediterranean bese senta kahle etimeni tekushisa lokuphakatsi kwa 20°C na 30°C. siyamelana nesitfwatfwa nangabe sesivele sakhekile. Kushisa kwemhlabatsi kumele kube ngetulu kwa 16°C kwentela kukhokha kuhluma lokuhle. iThyme ingalinywa etimeni telitulu lapho khona cishe emamilimitha lamakhulu lasihlanu elitulu lelisakaka ngetulu kwemnyaka.

Kuhlanyelwa

Tintsatfu tinhlobo letingito te thyme letikhicitelwa kutsengiswa: yi Citriodorus, iZygis ne Varico. iThyme leyatiwako ivama kusetjentiselwa injongo yekwenta kudla. iCitriodorus ineliphunga lelicinile lesitselo bese iZygis ivama kusetjentiselwa kukhicita oyili lobalulekile. iVarico iphindze ibe ye oyili, ikhokha linani lelisetulu.
Kukhona tinhlobonhlobo letingetulu kwemakhulu lamabili ngako uma ukhetsa kutsi ufuna kuhlanyela ini kumcoka kutfola secwayiso kusohhovisi wasendzaweni naloyo ngcongcoshe wetinhlanyelo (tindumbu) kwentela tinhlobo letiningi letikahle tendzawo yekukhicitela kanye nenjongo yakho nendzawo loyifunako yekumakethela.

Translated by Phindile Malotana