Go ba Kgauswi le Lelapa
Ke na le ntlo ya ka mo Khayelitsha. Mathomong re ile ra e renta go tšwa Khanseleng ya Toropokgolo, go tloga fao ba ile ba re fa yona ka ngwaga wa 1985.
Eupša ka dinako tše ntši ke ya go morwedi wa Zodwa le bana ba gagwe mo mokhukhung wa bona kua Grassy Park, ka gobane Zodwa o nnyaka kgauswi le yena.
Gomme ke swanetše gore ke be gona, ka gobane gantši go boima gore ke sepela goba ke emelele ka lebaka la gore maoto a bohloko ka bolwetši bja marapo – (arthritis). Tšhelete, re na le ya phenšene ya mmušo, le ye nnyane ya go roka mo GAPA le phenšene ya Zodwa ya bogole.
Ga a kgone bolela botse, ka gobane leleme la gagwe ga le tšhikinyege. Le kgomagantšwe mo tlase ga molomo. Gomme o ile a swa kudu. Ge a be a le yo mmonyane, monna waka o be a le lephodisa o ile a wela ke meetsi a go bela.
Zodwa o be a nyaka go ba mooki. O kgona go tlhokomelo bana gabotse e bile o kgona le go hlokomela batho ba bagolo ba na lego go tlaišega. Eupša o ile a palelwa ke go ba mooki; o re seo se mo thabišago bjale ke go ba le lapa la gagwe.
Theko Ya Bophelo
Dilo di kaone gonabjale, ka gobane ditlogolo tša ka; luyanda le Zanele ba dula le nna. Go ba hlokomela go a nthibiša kudu. A ke rate gore ba ye lefelong la go hlokomela bana kua sekolong, ka lebaka la gore ba hwetše dijo tša go tonya gomme ba boa gae ka mala a bohloko.
Go kaone gore ba be mo gae le nna. Ke netefatša gore ke ba lokišetša go ya sekolong ka mehla le gore ba swara pese ya iri ya bošupa. Ba tloga mo ntlong ya ka mo Khayelitsha go ya Mitchells Plain. Ke kgole, eupša ke sekolo se se botse. Tšhelete ya pese fe lekana R72,50 ngwana yo mo tee ka beke gomme nna ke na le bana ba babedi, ka fao, ke tšhelete ye ntši.
Kgwedi ye nngwe, ba ile ba swanela go dula gae beke e tee ka lebaka la gore re be re se na tšhelete ya pese. Ke be ke tshwenyegile ke ipotšiša gore, ba tla kgona go tšwela pele ka dithuto tša bona. Ke nyaka gore ba ithute kudu.
Ke be ke sa nyake gore tlaišege go swana le nna. Ke be ke nyaka gore ba tsena sekolo e be ba tsene dihlopheng tša godimo go feta nna, ka gobane nna ke ile ka phela boima. Re be re sa hwetše dingongorego go tšwa go borutiši.
Eupša ga re so bone dipego tša bona tša sekolo. Ba ka se re dipego ka ntle le go lefa tšhelete ya sekolo, eupša tšhelete ya sekolo ke R400 ka ngwaga, ngwana yo mongwe le yo mongwe. Re be re sa e lefe ka gobane re be re se na le tšhelete.
Dipapadi le Disego
Ge dinako di lokile, re ja reise le nama ya dikgogo, goba ka nako ye nngwe re na le go ja dihlapi le di tšhipisi. Ge dilo di le mabe, re ja fela bogobe goba reise. Ka nako ye nngwe go na selo.
Ka nako ye nngwe baagišane ba re thuša ka go re fa bogobe goba raese, gomme le rena re dira bjalo. Setlogolo sa ka zimi ga a dule le nna, eupša o tla go nna ka morago ga sekolo ka fao ke hlokomela bana ba bararo.
Re go raloka dipapadi tše ntši gomme ba dira dilo tšeo di nsegišago. Ka nako ye nngwe re raloka go fihla selo le go se nyaka. Ke na le go fihla selo, go swana le lepanta la ka, gomme ba swanetše go le hwetša.
Ka letšatši le lengwe, papadi e be e le gore ge ba ka hwetša lepanta ba ka mpetha ka yona. 'Le ka mpetha’ ka realo, eupša e be e le kgegeo e bile re ile ra sega kudu.
Lapa la Felicia Mfamana
Re o be a dula ka mokhukhung mengwaga ye mentši, ge pula ena, meetse a tšhela fase. Lefelo kamoka le be le tlala ka meetse. Re be re tlaleletšo re nyaka ntlo. Ke ile ka ngwadiša gomme ka ema. Ngwaga o mongwe le o mongwe, ge re be re ya go botšiša, ba be ba no re tshepiša fela.
Go ile gwa tšea mengwaga ye masomepedi nne, eupša mafelelong ke ile ka hwetša ntlo ye botse ye mo Khayelitsha. Re na le diphapoši tša marobalelo le mepete ye mebedi gare ga phapoši ye nngwe le ye nngwe, re na le le, mekhukhu ye mebedi ka morago moo bašemane ba bagolo ba le lapa ba dulago gona. Re ba ba lesome tee ka moka.
O a bona, ke mme yo lokilego go bana ba ka ba bagolo le ditlogolo tša ka. Ba nthata ka gore le nna ke ba rata kudu, gomme se se a nthabiša.
Ga ke sa le yo mo nnyane, eupša ke ba tlhokomela gabotse, e bile se bana ba ba mafolofolo. Ba theeletša ge ke bolela le bona. Se ga se ka lebaka la gore ke bogale. Sephiri sa ka ke go rapela. 'Ke a kgopela Modimo, gore o nthuša gore ke dire bana ba ka ba be kaone go batho kamoka,' e be ke re. 'Ke a leboga, Modimo, gore o a nthuša ka.' Dilo di a šoma.