Diaparo tša kgale, mekotla ya diplastiki, dinama tša kgogo tša go bola, merogo; ka nako ye nngwe o na le go hwetša mpša ya go bola — dilo tše kamoka di be di kgobokane godimo ga thaba ya ditlakala ye sootho, di tleše gohle e bile di be di bonala. Letšatši la mathomo ge ke tsena mo ditlakaleng le basadi ba bangwe, ke ile ka lwala letšatši kamoka, monkgo wa gona o be o le yo mobe. Re šomile ka ditlakala mengwala ye lesome, go thoma ka ngwaga wa 1972 to 1982.
Mešomo ya rena e be e le go topa mabotlelo a go thubega, mapokisi le diplastiki e be re di rekišetša monna wa Moindia a bitšwago Mohlophegi Faro; gore a kgone go di šomiša gape. O be a ema mo thokong ya ditlakala. Letšatši leo dilo di sepetšego botse ke be ke dira diranta tše masometharo (R30).
Ke be ke kgona go reka borotho, parafine — di be di lekana peni e tee. — reise le bupi. Ka matšatši a mangwe re be re dira tšhelete e lekanago go reka lepakana le le nnyane la reise fela. Go be go se na tšhelete ya go reka, nama le merogo. Ge nka se ye ditlakaleng re be re hloka dijo. Le mafelelong a beke, ge nka se ye, re be re hloka dijo. Ge o na le bana, ba phela ba nyaka dijo.
O swanetše go no hlwa o ya go reka borotho le dilo kamoka. Basadi ba bangwe ba be ba tšea dijo tše ba di hwetšago mo matlakaleng ba di iša gae malapeng a bona, eupša nna ke be ke sa kgone go dira seo.
Ka letšatši le lengwe ke ile ka bona batho ba topa diaparo mo ditlakaleng, e be le nna ke thoma go dira bjalo. Go thoma ka letšatši leo bana ba ka ba be ba apara diaparo tša go tšwa ditlakaleng. Re be re di tšea re di hlwatšwa. Ge setlogolo sa ka sa mosetsana, Nosanelisiwe se belegwa, ke ile ka hwetša mokotla o tletšego wa mengato mo ditlakaleng, e be ke e tšea ke e hlatšwa gore ke kgone go e šomiša mo leseeng.
Ka nako ye nngwe makgowa a na le go bea dilo tše gabotse gare ga mokotla o hwekilego, e be re di hwetša ka gona ka mokgwa woo. Re be re hwetša dikobo, mesamelo le dibjana di phuthetšwe gabotse. Ke a e botšiša gore gobaneg ba be ba lahla dilo tšeo ka gobane di be di le botse.
Re be re se na dilo tše ntši eupša ke be ke na le diaparo tše ntši, tšeo ke di hweditšego mo ditlakeleng, e bile re be re apara bjalo ka makgarebe. Ge re be re šoma mo ditlakeleng, re be re sa lwe, re be re no sega fela.
Re be re no bolela fela kamoka e be re no sega. O mongwe a ka topa selo bjalo diaparo e be a re, 'Mma Skefile, tšea se.' Go be go le botse kudu, le ge e le gore lefelo la gona le be le nkga. O swanetše go ba motlotlo ge o se na selo e be o kgoba go dira selo ka bo nnyane bjo Modimo a go filego bona.
Translated by Lebogang Sewela