Batswadi bja bo Bokoko bja Gapa

The Grandmothers Against Poverty and Aids group (GAPA) ba tlhaloša boitemogelo bja bona le batswadi le dithuto tše bohlokwa tšeo baithutilego tšona tša go gagamela, go šoma ka maatla le go ba botho.

Beauty Skefile

©Eric Miller

Batswadi ba ka ba be ba sa re swara ga mpe, eupša ga se ba laetša kgahlego kudu go rena. Ga ke tsebe lebaka, eupša ba be ba nwa kudu ka mefelelo a beke, o a tseba, gore ge o nwa, ga wo hwetše selo se se lokilego. Bagwera ba bona ba be ba hlwa ba tla ngwakong wa rena ka mafelelo a beke.

O mongwe wa bona o hwetša a letša seletšo gomme ka moka ga bona ba bine e bile ba tagilwe ba sega mmogo, ba keteka. Ga se ka nwa beine goba beine nna. Bjale re be re sa boledišana le batswadi ba rena kudu ka ga seo re bego re se dira ; e bile re be re sa ngange le bona. Re be re no ba hlompha le go ba obamela. Ga go na motho yo a bego a ntlhokomela.

Ke be ke ya gae fela go ja, e be ke tšwa go dira seo ke be ke nyaka go se dira. Nna le Bagwera ba ka re be re hlwa re dula mmogo ka morago ga sekolo re bapala, re bolela e bile re sege. Re be re se dira selo se se mpe, eupša le gona re be re sa dirr selo se se lokilego. Re be re sa swane le bana ba lehono. Ba tseba dilo tše tšohle ba sa le ba bannyane. Ba bohlale kudu.

Tenjiwe Tutu

©Eric Miller

Mme wa ka e be le motho yo a na lego maatla kudu gomme, ge re be re le ba bannyane, o be a dira mešomo ya ka gae kamoka. O be a bjala merogo go godiša merogo ya rena, o be a kgoboketša meetse a rena a go nwa, a hlakantša dikota go dira mollo; e be a re apeela dijo. E bile o ile phara maboto a rena a rondavel ka legara le marole a kgomo.

O be a dikopana gabotse gore maboto a dule sebaka. Serapana sa gagwe se be se kgahliša. Ke sa gopola dikhabetšhe, matapola le dikherotse tšeo a kilego a di godiša. Mma o be a le boleta go bana ba gagwe, eupša ge re be re sa theeletša o be a befelwa gomme e be a re betha.

Mme wa o be a nyaka tšhelete ya diaparo, dipuku tša sekolo le dilo tše dingwe tša bana ba gagwe, ka fao o tšere sephetho sa go ya Cape Town go ya go tate. Ke be ke na le mengwaga ye šupago goba ye seswai ge a sepela.

O ile a re emišetša seatla ka gare pese ge e sepela go fihla pese e le kgole nnyana, bjalo ka ge bana ba dira. Ge re sepela, re boela morago ka ntle le yena, dipelo tša rena di be di le boima gomme re ile ra lla. Le ge mme wa gago a se na selo sa go fa, eupša ga o nyake go lahlegelwa ke yena. Ao, e be e le nako ya masetlapelo.

Goldie Qayiya

E be e le tate yo a bego a ntšealago diphetho tše bohlokwa, o be a hlokomologa dikganyogo tša ka; diphetho tša gagwe di be di laola bophelo bja ka. Dilo di ile tša tšweletše gabotse mafelelong, eupša go be go le boima. Taba ya gore ga se ka kgona go ikgethela tsela ya bophelo bja ka e nkweša bohloko.

Tate ga se a emiša go šoma e bile o be a sa lape, le ge e le gore o be a ra robale sebaka. Mme wa ka e be e le motho wa go homola kudu, eupša ga se ka ka mo fetola le ga tee ka lebaka la gore re be re rutilwe gore, 'ngwana ke ngwana gomme o swanetše go hlompha batho ba ba golo', ge a ka re 'Goldie, sepela o iše dijo go bobuti le bosesi bja gago', ke be ke dira bjalo.

Le ga tee ga se ke tšwe ke re 'Aowa, ga ke ikwe ke nyaka go dira seo goba ke lapile.' Batho ba bagolo, ka bohlale bja bona, ba swanetše go hlomphiwa.

Translated by Lebogang Sewela