Ukutjala I-Courgette

© Louise Brodie

Itjalwa Njani

Itjalwa ngembewu.

Indlela Yokuyitjala

I-courgette itjalwa ngembewu nanyana ngokukhiqiza amaplantjisi ebusika nalokha ubujamo buvumela bona ungatjala imbewu emasimini. Ukutjala amaplantjisi kwenza bona ube nesiqiniseko sokobana uzokuvuna msinya

Iinkhundla

I-courgette kufanele ihlukaniswe ngenkhundla eziyi-50 cm emareyini ahlukaniswe nge-100 cm. Ama-courgette ajame kuhle akhipha iintjalo ezihlangana ne-10 000 kanye ne-15 000 qobe li-hectare. Imbewu itjalwa itjhingele ngamasenthimitha amahlanu ukuya kwalikhomba.

Iskhathi Sokutjala

Lokha nawutjala imbewu ehlabathini, kungenziwa msinya nakuphela umbethe. Nange i-courgette ilungiswa ngendlini kuma-greenhouse okungathoma ngoVelabahlinze ngemva kwemveke ezimbili ukuya kwezihlanu ingatjalwa khonokho ngemva kombethe wokugcina, lokhu kuzokurholela ekutheni uthole umkhiqizo msinya.

Iskhathi Sokutjala

I-courgette ivamise ukutjalwa ekuthomeni kwetwasahlobo ukusukela ngoRhoboyi ukuya ekuthomeni kwakaSinyikhaba.
Atjalwa nyakawoke endaweni lapha kunamazinga womtjhiso angadluli i-30°C iskhathi eside nanyana endaweni enganambethe ebusika.

Iskhathi Sokuyikhulisa

Ukusukela nawutjala imbues ukufikela lokha nakuvela abentwana be-courgette ingavunwa ngemva kwemveke ezibunane ukuya kwezilisumi. Ngemva kwalokho ungaragela phambili nokuyivuna kabili ngeveke ukugcugcuzela ukumila kwamathuthumbo Kanye neenthelo begodu ukuyivuna kungaragela phambili iimveke ezisithandathu ezilandelako.

Ukuyivundisa

Ngaphambi kokutjala, indlela ehle kokobana uthathe amasampula wehlabathi ayokuhlolwa uthole iinyeleliso ku-extension officer yangekhenu kanye ne-agronomist bakuyelelise bona ihlabathakho itlhogani.
Kuphakanyiswa izakhimzimba ezilandelako zehlabathi: kobana kufakwe isivundisi sokuthoa lokha nakufakwa amaplantjisi faka i-350 ukuya ku- 400 kg ye- 3:1:5 (26) nanyana i-potassium-erege nge-NPK khonokho ngaphambi kokobana utjale ukufke ehlabathini engaphezulu emareyini wentjalo. Kuzokwenza bona ibe khona khonokho estjalweni ngemva kokobana usitjale. Lokha nawutjala ngembewu, ukufaka isivundisi kokuthoma esizokurhatjhwa emareyini wentjalo nasele zimilile zinobude obuyi- 5 cm ukuya ku-10 cm.
Ngemva kwemveke ezintathu ukuya kwezine, ungayifaka kwesibili elingana neyokuthoma ngokuyirhatjha emareyini wentjalo. Nange usebenzisa i-drip irrigation ungafaka isivundisesi ngamanzi. Isivundisi esimamanzi sivamise ukurhatjhwa kane nanyana kahlanu lokha istjalwesi nasisatjaliweko.
Kuncono ukusebenzisa i-nitrogen enengi ngombana igcugcuzela ukukhula kokudla kunamathuthumbo kunalokha kusetjenziswe ihlanganisela ye-pottasium.

Ukuyithelelela

I-Courgettes ingathelelelwa nge-sprinkler kodwana abalimi abanengi abatjala ngehloso yokwenza inzuzo sele basebenzisa i-drip irrigation ngombana songa amanzi begodu begodu sinikeza iintjalo umthamo wamanzi eziwatlhogako Kanye nezakhimzimba ezitlhogwa stjalo.
Amanzi atjhaphulukileko emakarini Kanye namathuthumbeni abuya ku-sprinkler ona ukupholunethwa begodu agcugcuzele ukubola kwekowani.
Imirabhu ye-courgette ayitjhingeli khulu okwenza iintjalo kobana zizwele lokha nazigandeleleke ngokomkhumbulo okubangwa bubuswe. Njeke uyayeleliswa bona uthelelele kabili ngeveke ukuqiniseka bona ihlabathi ihlala imanzi begodu inobuswe obuhle ukuze ingagandeleleki ngokomkhumbulo. Ukuvamise bona kufakwe amanzi ahlangana kwe-±30 mm qobe yiveke, ehlukaniswa ngokufaka amanzi ayi-15 mm azokwanela kodwana nange amazinga womtjhiso angezeleleka kungatlhogeka bona ungezele amanzi.
Kusiyeleliso esihle ukutlhogomela ubuswe behlabathi ngokusebenzisa igarafu nanyana i-augur nanyana ngokufaka ama-meter wobuswe lokha nawutjalileko.
Kuqakathekile ukobana utjheje bona zingabanjwa kugandeleleka ngokomkhumbulo okubanjwa bubuswe ngombana buzokona iintjalo.

Translated by Busisiwe Skhosana