Kutavhele
I tavhiwa nga mbeu fhedzi unga kona u i tavha nga dzi thanda na nga u ita dzi leyara. U tavha nga mbeu zwi ya dzhia tshifhinga tshilapfu, zwa fhedza zwi tshi khou ita uri zwimela zwi sa mele zwavhudi. Ndi zwa vhudi u tavha mbeu yau kha dzi greenhouse uri musi zwi tshi mela zwimele zwi tshi khou lingana.
U tavha na u bveledza Sage u fanela u thukhula thanda ine ya swika 20 cm kha ine ya vha uri i khou hula ine ya vha uri ndi thethe wa i panga madini hune ha vha hutuku hune ho sala nnda. Musi wo no vha na zwine zwa vha zwo lugela u tavhiwa ndi hone hune ha vha uri unga kona u tavha.
Hezwi kanzhi hu vha ho tangana mutavha kha bege ine ya swika 500 ml. Wa kona u panga thanda nga ngomu ha sala thodzi. Nga murahu ha dzi vhege dzo vhalaho, musi midzi i tshi vho thoma u vhonala ndi hone hune wa nga kona u i bvisa wa i tavha tsimuni.
Ku Tavhele
U tavhiwa hayo nga vhathu vhane vha vha vha tshi khou tavhela uri i rengiswe kanzhi vha tavha nga u thoma vha i tavha kha greenhouse. Zwiraba zwa hone zwi ya vha zwo tavhiwa kha dzi tray hune musi dzo no hula u swika kha 8 uya kha 10 mm u tsa fhasi.
Musi mbeu yo no mela ho no vha na zwiraba zwine zwa vha uri ndi zwihulwane zwi ya kona ubva zwa ya u tavhiwa tsimuni. Musi fhethu hothe ho no mela ndi hone hune u nga kona u ita zwa u geredzela, na hune zwimela zwa vha zwo hula zwi tshi nga zwo xela uya kona u zwivhuyedza zwavhudi.
U Siana
Zwimela hezwi kanzhi zwihula zwa vha na tshivhumbeo tsha bola zwine zwa swika 650 mm uya nntha na 500 mm uya matungo na 600 mm. Musi u tshi khou tavha, zwiraba zwi fanela u siana 30 cm kha dzi row dzine dza vha dzo siana 50 cm kana 60 cm.
Zwi tshi khu bva kha dzi goloi kana mitshini ine ya vha uri tea u fhira nga vhukati ha dzi row, zwi ya siwa hu tshi khou itela vhane vha langa na musi hu tshi kaniwa.
Tshifhinga Tsha U Tavha Mbeu
Unga tavha mbeu u bva kha dzi thirei kha vhupo hune ha vha uri ho tsireledzea kha dzi greenhouse nga nwedzi wa Fulwi Afrika Tshipembe, musi hu tshi vho da khalanwaha ya Lutabvula zwi ya vha zwo no lugela uya tsimuni.
Tshifhinga Tsha U Tavha
Tshifhinga tsha vhudi tsha u tavha ndi kha khalanwaha ya Lutabvula. Afrika Tshipembe ndi mafheloni a Thangule na u thoma ha Khubvumedzi. Arali mathomo a tshifhefho hu tshi khou fhisa, unga kona u tavha, tenda tshimela tsha kona u mela tsha hula vhuria hu saathu swika.
Tshifhinga Tsha U Aluwa
Vhege dza rathi uya kha dza fumi kha greenhouse dzi ya vha dzo no itwa uri zwimela zwi lugele uya tsimuni ya nnda. Vhanwe vha vhabveledzi vha ya thoma u kana hu tshi kha di tou vha na minwedzi mina. Hu fanela u londiwa uri musi hu tshi kaniwa lwa u thoma hu sa tou kaneswa ngauri hezwi zwi ya fha mutsiko kha tshimela hetshi.
Tshimela hetshi tshi ya kona u kaniwa lwo no swika minwaha ya rathi na u fhira arali u tshi khou londiwa. Ubva kha nwaha wa vhuvhili, tshimela tshi ya dovha hafhu tsha fhungudzelwa zwavhudi u swika kha 10 cm nntha ha mavu nga khalanwaha ya Lutabvula.
U Nyora
Nga murahu ha musi u saathu tavha, hu fanela u dzhiwa mavu aya u toliwa nga vhadivhi uri vha kone u vhona uri mavu akhou toda pfushi dzi fhio kha tshimela hetshi.
Hezwi zwi nga shumiswa nga ndila ine ya vha uri yo doweleya. U nga kona u shela zwine zwa swika 300kg nga hectara kha zwine zwa vha 2:3:4 (31) zwi ya kona u sheliwa kha mavu anntha ane aswika 20 cm hu saathu tavhiwa zwiraba. Hezwi zwita uri zwiraba zwi kone u mela zwavhudi.
Kha minwedzi ya u thoma ya 12, ndi zwavhudi uri tshimela tshi dzule tshi tshi khou tshila, unga dovha hafhu wa shela zwine zwa lingana 300 kg ya 2:3:4 (31) kha dzi row dza zwimela, nga Nyendavhusiku na nga Lara nga murahu ha musi hu tshi khou fhedziwa u kaniwa, ndi zwa ndeme uri u sa tou shelesa manyoro nga dzi pfushi zwi dovha hafhu zwa fhungudza na munukhelelo na mapfura ane avha uri aita matari.
U Sheledza
Naho huna uri hetshi tshimela tshi dzhiwa sa tshimela tshine tsha vha uri tshi ya konda vhukuma, fhedzi zwi vha zwi si zwavhudi uri u tshi fhe mutsiko wa madi ngauri zwi ya kwama na u hula hatsho zwa dovha zwa kwama na vhundeme ha mitshelo na uri tshi kavhiwe nga malwadze.
Nahone na musi wa nga sheledzesa zwi dovha hafhu zwa ita uri midzi i sine.Zwi vha zwa vhudi uri u pange tshithu tshine tsha nga u thusa kha u kona u pfa mutsiko wa mavu musi atshi khou toda madi.
Zwi tshi khou bva kha lushaka lwa mavu na mutsho, ndila ya ku sheledzele inga fhambana uya kha tsimu uya kha inwe. Zwine zwa vha uri zwo linganela ndi vhukati ha 20 uya kha 30 mm nga vhege wa fhungudza arali hune wa vha hone hu tshi dzula hu tshi khou na mvula.
U fana na kha minwe miri u fanela u lingedza u sa sheledza ho sala vhege uri u kone u kana. U tshi tou fhedza u kana u fanela u sheledza. Ndi zwa vhudi uri mavu a thabe zwi tshi khou swika na kha midzi kha mavu ane avha nntha 5 cm, uri hu ome u saathu sheledza.
Translated by Khalirendwe Nekhavhambe