Mapfura a Cape Chamomile

Hei Cape Chamomile (Eriocephalus Punctulatus) ndi inwe ya dzi Chamomile dzi sa ḓivhei nga maanḓa ine ya shumiswa nga mapfura ayo ane a fhodza. Vhanwe vha vhazwala vhayo vhane vha divhea vhukuma ndi German na Roma Chamomile. Fhedzi hu a shumiswa na Maroc Chamomile. Nga mvumbo yayo asi ‘chamomile’ fhedzi uvha hone ha azulenic zwi fha mapfura mvumbo ya mivhala ya ṱada ine ya vha yo ṱanganiswa na chamomile.
Muri hoyu wo khetheaho u ḓivhea nga munukhelelo wa mitshelo yawo na uvha na muvhala wa ṱada wo dombilelaho ubva kha tsinde uya kha maṱari. Mapfura ayo aya khoḓiwa vhukuma nga mulandu wa u kona u thusa kha malwadze manzhi ano nga tshineto, usa vha hone ha khofhe na musi ṱhoho i tshi rema. Nga mvelo maṱari ovha atshi eḓelwa o semeliwa uri vhathu vha kone uvha na miloro ya vhuḓi, a dovha hafhu ashumiwsa kha u ṱanwa murunzi nḓuni nga murahu ha musi ho vha na lufu.
Aya kona na u fhodza malwadze a marambo, na musi muthu o piḓea na musi u tshi pfa u vhavha kha muṱodo. Muri uya kona u shumiswa na kha zwiḓolo ngauri i na munukhelelo wavhuḓi na kha zwiḽiwa. Cape chamomile i tavhiwa kha bulasi ḽa Skimmelberg kha ḽa Clanwilliam fhedzi u hula zwimangadzaho dzi thavhani maḓakani a Eastern Cape na Free State.
Roman Chamomile (Anthemis nobiliis) I ṱavhiwa kha bulasi ḽa phandulwazi kha ḽa Tyme tsini na Hogsback kha disitriti ya Amathola. Zwimela azwo ngo leluwa uri zwi ḓale na uri zwi a lwa na maḓi arali aḓalesa. Maṱari a kaṋiwa luthihi nga nwaha na hone a kaṋiwa nga zwanḓa. U funa fhethu hune ha vha na murotho.

Zwine vha Lafhi vha Hana Zwone

Nḓivho ndi ya zwa pfunzo na ufha vhathu vhuṱanzi azwi faneli u dzhiwa unga zwo ambiwa nga dokotela. Nḓivho hei ayo ngo ḓela uri ni litshe mishonga ya dokotela ni shumise hezwi.

Translated by Khalirendwe Nekhavhambe