Oli ya Khemomaele ya Kapa
Khemomaele ya Kapa (Eriocephalus punctulatus) ke khemomaele ye nngwe ya dibjalo tše di sa tsebjego ye e sa šomišwego kudu ka go fodiša. Batswala ba yona ba ba rategago ba šomišwago ka dioli tše nyakegago tša tšona ke khemomaele ya seJeremane le ya seRoma, eupša khemomaele ya Maroc le yona e a šomišwa. Ka bothekniki ga se ‘kehmomaele’ eupša go ba gona ga dikarolo tša azulenic tšeo di fago oli mmala wa yona wa go tlwaelega wa go amana le dioli tša khemomaele.
Fynbos e ya setlogo e bonwa ke monkgo wa boenywa le ka mmala wa go tsenelela o ntšhiwa go tšwa go dithito le matlakala. Oli e retile ka ditšhupetšo tša yona tše fodilego le go ba oli ya kgetho ya kalafo ya pelaelo, tlhokego ya boroko le go opša ke hlogo. Ka tlwaelo matlakala a ne a šomišitšwe ka mesamong go hlohleletša ditoro tse botse le go šomišwa go thibelatwatši le go ganetša digalagala ka morago ga lehu ka ntlong.
Ke thibela go ruruga le go ka šomišwa go fodiša digoba le mohloko a kopanego a amanago le bolwetše bja marapo, methgapo e bohloko le bohloko bja mokokotla. Oli e šomišwa ka dikhosmethiki ka thibela go ruruga ga yona le go ditšhupetša tša go okobatša le ka lebaka le tlase la tatso ya go gogelwa, e ka šomišwa bjalo ka setswaki dijong.
Khmomalele ya Kapa e bjalwa ka polaseng ya Skimmelberg ka Clanwilliam eupša e ka gola ka mašokeng dithabeng tša Kapa Bohlabela le Foreisetata.
Khamomaele ya Roma (Anthemis nobilis) mathomo a yona e bjalwa mo polaseng ya Phandulwazi ka Moeding wa Tyume, kgauswi le Hogsback ka seleteng sa Amathola. Dibjalo ga go bonolo go tswadiša le go kgwathegago ke go nošetšwa go feta. Matlakala a bunwa gatee ka ngwaga le go dirwa ka diatla. E rata mo go fodilego, bophagamong bja godimo.
Molaetša wa Temoša Kalafong
Tshedimošo ke ya mabaka a tša thuto le tša tshedimošo fela gomme e ka se hlathollwe bjalo ka keletšo ya kalafo. Tshedimošo ga se ya go ikemišetša go tloša keletšo ya kalafo ye e abiwago ke bašomi ba tlhokomelo ya maphelo.
Translated by
Lawrence Ndou