Mapfura a African Ginger

© Ton Rulkens
African Ginger (Siphonochilus Aethiopicus) ndi mushonga une wa ḓivhea vhukuma kha lushaka lwa mazulu, nga u ḓivhelwa u lafha muthu ane avha o lunwa nga ṋowa na u rwiwa nga lupenyo. Ho dovha ha wanala uri uya kona u thusa na kha tsukanyo, na u lafha vhulwadze ha asthama na u lafha mukhushwane nga u fhungudza u bviwa nga mabiko. Ndi mushonga muhulwane une wa vha na mushumo muhulwane vhukuma uya lafha na vhutungu vhufhio na vhufhio na hone vha lushaka lwa maswati vha u shumisa na kha u lafha malaria, iya lafha na dzi donngi.
Musi u tshi nga engedza vha gudedzini ḽa zwa mishonga vho wana uri huna tshithu tshine tsha vhonala tshi tshi khou shuma vhukuma (Gingerol) kha uita uri dzi celle dzi sa khou shumaho na u kona u thivhela stroke.
Heyi Ginger oil i shuma u lafha marambo, rheumatism, arthritis, vhuthada ha tsukanyo, u silingea na babalasi. Iya thusa na kha mukhuswane ya lafha na zwilonda, na u hoṱola na u vula dzi ningo. Musi una thaidzo ya lukanda iya lafha. Iya kona u shuma na musi hu vhuria kha vhathu vhane vha lwa naho, na musi una mutsiko wa malofha. Iya dovha ya shumiswa na kha mapfura a u dola.
Fhethu hune ya konda u hula, hu shumiswa midzi ya yo ngauri ivha yo ḓala na mineral B3 na b5.
Heyi Ginger i aluwa kha ḽa Mpumalanga na Northern Province, nga mulandu wa u shumiseswa zwo ita uri i songo tsha wanala kha ḽa Kwazulu natal. ginger i ṱoḓa mavu ane avha o farana, na u fhambanya midzi vhuria zwi athusa.

Zwine vha Lafhi vha Hana Zwone

Nḓivho ndi ya zwa pfunzo na ufha vhathu vhuṱanzi azwi faneli u dzhiwa unga zwo ambiwa nga dokotela. Nḓivho hei ayo ngo ḓela uri ni litshe mishonga ya dokotela ni shumise hezwi.

Translated by Khalirendwe Nekhavhambe