Ku Byala Cucumber

© Louise Brodie

Ku Byala

Ku byala swi endliwa hi mbewu.

Mabyalelo

Laha kunga pfuleka:
Ndlela leyinga tala ngopfu yaku byala cucumber ikuva ku byariwa mbewu emisaveni naswona leswi swinga endliwa hi voko kumbe hi muchini. Ku byala swinga tlhela swiendliwa hiku tirhisa swimilani leswinga endliwa eka ti greenhouse.
Greenhouse:
Ku byariwa ka ti cucumber eka ti greenhouse swi endliwa hiku byariwa ka mbewu kumbe ku simuriwa ka swimilani. Ndlela yo chipa iku byala mbewu tani hileswi tihakelo ta vatirhi leswi fambelanaka na ku simuriwa tinga henhla.

Xipesi

Swimilani swa cucumber leswinga byariwa eka ndzhawu leyipfulekeke swifanele kuvekiwa eka xipesi xa 30 cm exikarhi ka mintila leyinga 100 cm hiku hambana. Leswi swikwalomu ka 30 000 wa swimilani hi hectare. Swinga byariwa kufika kwalomu ka 40 000 wa swimilani hi hectare.
Swimilani swa ti cucumber eka ti greenhouse swivekiwa eka 30 cm hiku hambana eka mintila eka 120 cm hiku hambana. Leswi swi kwalomu ka 30 000 wa swimilani hi hectare. Eka swiyimo swin’wana, kufika eka 60 000 wa swimilani hi hectare swinga byariwa. Ku nghenisiwa ka rivoni swina nkoka swinene eka swimilani leswinga tlimbana. Rivoni leringo vangiwa minkarhi yinwana ra tirhisiwa.

Nkarhi Wobyala

Kubyariwa eka ndzhawu leyinga pfuleka ka mbewu ya ti cucumber kumbe swimilani switava endzhaku ka gwitsi, leswi kunga emaheleni ya August kumbe ekusunguleni ka September e Afrika Dzonga. Ti cucumber tale ka ti greenhouse tinga byariwa lembe hinkwaro ntsena loko kuvonakala kunghena hiku ringanela.

Nkarhi wo Kula

Ku ringana ka kahle ka swimilani leswi milaka swilava misava leyinga eka mahiselo yo ringana 16°C. Eka 16°C swimilani swa cucumber switeka kwalomu ka 14 wa masiku kuva swimila naswona eka misava leyinga eka mahiselo ya 20°C switeka ntsena 6 kuya eka 7 wa masiku. Ti cucumber letintsongo nati gherkins tiva tilulamerile kuva ti khiwa loko tiri exikarhi ka 6 kuya eka 8 endzhaku kaloko switlhavile. Ti cucumber ta ntolovelo tiva tiringanerile kuva ti khiwa exikarhi ka 8 kuya eka 10 wa mavhiki endzhaku kaloko switlhavile. Ti cucumber ti hatlisa tikula endzhaku kaloko ti khiwile rosungula, leswi vulaka leswaku tifanele kuva ti khiwa hinkarhi lowufanaka minkarhi hinkwayo.

Ku Nonisa Misava

Swa hlohleteriwa swinene kuva kutekiwa swikombiso swa misava eka ndzhawu leyi faneleke ku rimiwa. Kutani yiyisiwa kuva yiya kamberiwa kutani u landzelela swiletelo kusuka eka vativi va swimilani. Nkatsakanyo wa 3:1:5 wa manyoro yiwun’wana wa kahle swinene wa ti cucumber hikwalaho ka swilaveko wa ti cucumber swa Potassium.
Tani hileswi ku cheleta hi drip swinga kahle swinene eka kuhumelerisa ti cucumber ndlela yakahle yaku chela manyoro ikuva ya cheriwa e matini kutani ya cheletiwa xikan’we. Leswi swi pfumelela van’wamapurasi kuva vachela manyoro eka timintsu minkarhi hinkwayo. Mhaka yaleswaku kundlalela swiendliwa hi vahumelerisi votala kuva vasivela nhova, swocheleta switala kuva swinghenisiwa loko kungase ndlaleriwa.
Swina nkoka loko u endla ndzulamiso wo hetelela wa misava kuva u chela manyoro lawa ya lavekaka ya kwalomu ka 500 kg ya 3:1:5 hi hectare na 300 kg ya superphosphate hi hectare eka misava leyinkungata byariwa eka yona. Leswi swita nyikela swimilani nitrogen leyi ringaneleke leswaku swita hatlisa swikula. Switlhela swiva na nkoka swinene kutiva swilaveko swati micronutrient kusuka eka ndzavisiso wa misava ya wena kutani swiringanela na swilaveko swa swimilani. Swina nkoka swinene leswaku swimilani swiva na swakudya leswi ringaneleke loko swisungula ku humesa mabilomu na mihandzu. Loko ku kayivela swakudya swi endla leswaku kuva na kulahlekeriwa swinene nale ka swimilani.
Loko swimilani swisungula ku hangalaka swiphasana phasana, kuta tlhela ku laveka nakambe 250 kg yin’wana ya 3:1:5 hi hectare yinga cheriwa hile tlhelo ka swimilani. Endzhaku ka sweswo kunga cheriwa swin’wana swakudya loko kungase sungula ku humelerisiwa. Ku fafazeriwa ka foliar swinga endliwa ku engetelela ti microelements. Ndlela ya kahle yaku chela manyoro iku tirhisa manyoro ya mati eka leswi tirhisiwaka ku cheleta. Ku humesiwa hiku nonoka ka manyoro naswona swikahle swinene, leswi tisaka mphakelo lowuyaka emahlweni wa swakudya eka swimilani.

Ncheleto

Ku cheletiwa ka mati swina nkoka swinene eka kuhumelerisa kakahle leswaku kungavi na ntshikelelo wa ndzhongo naswona ku cheletiwa emasin’wini lawa ya pfulekeke swinga laveka endzhaku ka masiku yambirhi yan’wana na yan’wana kumbe masiku hinkwawo. Mincheleto leyi yimbirhi ya drip naya kucheleta eka ndzhawu leyikulu swinga endliwa kambe kunga tirhisiwi lexi fafazelaka kusuka ehenhla hikuva ku tsakamisa ximilani hinkwaxo swinga vanga mavabyi kumbe kuva ku cheletiwa ngopfu.
Swakahle iku tirhisa drip hikuva swihlayisa mati, swa kongoma naswona manyoro yanga cheriwa laha ya lavekaka kona loko ya cheriwa na mati. Leswi swi endla leswaku ximilani xa cucumber xikuma hinkwaswo leswi xiswilavaka. Ku vekeriwa ka switirhisiwa leswi kambaka ndzhongho emisaveni swikahle swinene eka swimilani leswi nyenyelaka naswona swipfumelela leswaku swibyariwa swilawuleka kahle.

Translated by Ike Ngobeni