Kuvunwa neKwakhiwa kwemaHananandza

© Marinda Louw
Emahananandza angamakethwa aphelele njengesitselo lesisha noma lesentiwe ase ayatsengiswa njengema arils, ijusi noma njenge oyili yetinhlavu tehananandza.
Kwentela kuwahambisa ayekulamanye emave, emahananandza avame kupakishwa njengesitselo lesiphelele ku 3,8 kg (Likilasi Linye neLesibili) noma 15 kg (kwentela kwakha) emakhathoni. Lesitselo sipakishwa kumatreyi lamunyama bese abekwe ngekhatsi kwe sikhwama seStePac bese apakishwa ngekhatsi kwemakhathoni.
Kusetjentiswa endzaweni kufaka kutsengiswa kwalesitselo siphelele, ema arils (ajwayeleke kusaladi kanye nasekudleni kwe-Middle Eastern), oyili wetinhlavu wemahananandza noma ijusi-lete ikhemikhali nemoya.
Lizinga lekubekeka kwawo ngu ‘Extra-Lokwengetekile’ (ngaphambili kwa Class I), Class I (phambilini Class II), Class III (kuvame kuba sitselo lesishiswe lilanga, lesilungele kutsi singakha ema arils) bese ‘Class IV’ (lizinga lejusi).

Kuvunwa kwe Hananandza

©Marinda Louw
Ngenca yalesihlahla ngekubanetimbali kubala lelibovu lelikatsatfu, lesitselo sivutfwa ngetigaba futsi singakhiwa ngetigaba letintsatfu. Emahananandza alula kuwavuna futsi uma uwancutsa phindze uwahlenyele kungadze yangaphandle enteka kahle, kusetjentiswa kwemaladi kungaba kuncanekakhulu ngelinani nangesigaba.
Titselo tihlanganiswa netikelo letinkhulu dvute naleso sitselo ngekushesha kwentela kunciphisa emakona lacijile etigodvo letingenta kubhoboseka kanye nekulimala kwesigogo. Titselo tihleleka phindze tipakisheke kumatreyi noma emigcomeni futsi kumele tiphatseke kahle kwentela kunciphisa kushayiseka.
Inhlanyelo yemahananandza ivutfwa ngekwehlukana. Kufana nekutsi, iWonderful ingavutfwa ngekhatsi kucala. emaArils anganongotela, kepha lesikhumba singabe solo siluhlata. Inhlanyelo ye Acco ne Angel Red ingavutfwa ngaphandle kucala. Tikhumba tayo tingababovu, kepha lama arils angeke abengulanongotelako. Vela loshukela ngaphambi kwekuvuna.
Sikhatsi sekuvunwa lesikhulile semahananandza sibonwa ngashukela kanye nelibala lalesitselo (kokubili lesikhumba nema arils). Kwanyalo, losekukhulile lokuvelako kwa 14° Brix (kukalwa kwa shukela) kuvunywa ngulabahambisa titselo eNingizimu Afrika iSAPEX. Nomakunjalo, tigaba tashukela letikhetsiwe tenhlanyelo ye Wonderful ne Herskovitz ngu 16° Brix bese nge Acco 14° Brix (nakukuncane ngu 13° Brix).

Kuvuna-Kwekucala Kunakekelwa kwe Hananandza

South Africa’s Perishable Products Export Control Board (PPECB) – (Libhodi Leligadze Umkhicito Lowonakele lase Ningizimu Afrika) lichaza kutsi ihamananandza sitselo lesite-tikhatsi tesimo selitulu. Loku kusho kutsi ayichubeki nekuvutfwa ngemuva kwekuvunwa. Emahananandza kumele, ngaloko, avunwe nasekavutfwe ngalokuphelele.
Sitselo kumele siwashwe nge HACCP-ichlorine lesezingei noma intfo lete-tifo, siyakatwe ngemanti bese sihlelwa ngelizinga laso kufana nekugedvuka, tilwanyana letikhona, kubola, libala, linani nesisindvo.
Emahananandza kumele afakwe endziweni yekugcinela lebandzako ngekushesha lokukhulu ngemuva kwekupakishwa. Simo lesikahle sekugcinwa kiso ngu 6 kuya ku 8°C kuleto titselo letimikiswa kumave langaphandle.
Singagcinwa kuze kubengemaviki lasitfupha endzaweni lejwayelwe phindze netinyanga letisihlanu ngaphansi kwe atmosphere (CA) timo ngekuya kwe PPECB. Timo letikahle tekugcina iCA kwentela emahananandza ngu 3% O2 na 6% CO2 ku 5°C.
Kulinywatwa kubandza (kulimala ngemakhata) kwenta lolokutsambile lokumhlophe nema arils kube kubensundvu phindze kwakhe emabala lansundvu kulesikhumba. Sitselo lesinashukela lomncane siyinkinga ekulinyatweni kubandza. ‘Shukela uyintnfo lengacinisi ihamananandza,’ kusho Jorrie Mulder, umcwayisi we Pomegranate Producers Association of South Africa (POMASA) – (Inhlangano yeBakhiciti be Hananandza yase Ningizimu Afrika).
Ema hananandza ayincelencele ekulahlekeni kwebumantana ne, kunciphisa kube kuncane kanye nekubabete libala, kuhwaya lesitselo kanye nekusetjentiswa kwetikhwama temapulasitiki kuyanconywa.

Kwakha iJusi ngeHananandza

©Marinda Louw
Emahananandza labovu lokhanyako ejusi atfwele ipolyphenols (kuhlanganisa lokunemandla) lokunganciphisa kushisa ngekhatsi esiswini. Inemoya lohlanganisiwe lomningi kuneliwayini lelibovu noma sikhatsi lesiluhlata kantsi kupha ijusi yehananandza kunika ngetulu kwa 40% kunavithamini C lodzingeka ngelusuki kumuntfu.
Kukhetsa liningi kwentela ijusi, cabanga ngemabala lafunwako, lokutfwele umoya kanjalo nejusi lekahle iyakhokhwa. Kutfola kukhokha kwejusi njenga % = (sisindvo sejusi x100) ÷ sisindvo sesitselo lesiphelele. eNingizimu Afrika, iWonderful nguyona ikhetselwa ijusi.
Ema hananadza angabalukhuni kutsi uwacate futsi nalejusi ingangcolisa timphanhla. Ngesikhatsi usekhaya ucata phindze wenta ijusi, kwekucala sika ususe le calyx bese uyabhala (juba) lenyama levetekile kulekota. Faka lesitselo ebhakedeni leligcwele emanti, tama kuvula lesitselo ngalapho kwemalayini bese ususa le aril ngekuyigicita ngaphansi kwesitfupha sakho. Lama arils atoshona phansi kube lolokuphushukile, lokucatiwe netinhlavu letilimele titondandela ngetulu.
Kukhicitwa kwejusi yase khaya kungenteka malula ngekutsi uphushute lama arils endvwangini lenacheese (noma indvwangu lehlobile) noma ngekutsi usebentise umshina wekuphushuta. Hluta kwentela kususa letinhlavu bese uyapholisa ngekushesha. iJusi yeHananandza yekutsengiswa ingafaka kusefwa, kucengwa ngekuhlolisisa lejusi ngaphandle ifakwe emabhodleleni.

Oyili weTinhlavu te Hananandza

Letinhlavu letomisiwe tase tiyaklinwa titfwele 18% we oyili. Oyili we tinhlavu te hananandza tibonwa ngebukhona be punicic acid letetintfo letinemakhemikheli nemoya nekushisa letilwa nebukhulu phindze yehlise kuguga kwesikhumba. iPunicic acid iphindze isitjalo sendalo-lesinge estrogen (umuzwa webesifazane ngekwelicansi).
Le oyili ivutsiwe nge omega-5 emafutsa we acid lamcoka (intfo lenemandla lete-gesinemakhemikhali) lekusita kubuyisa tinhlayiya letilimele futsi lesikhombise imiphumela lemihle ekufundvweni kwebesifazane labagula nge endometrioses.
Oyili wetinhlavu te hananandza isetjentiswa emafutseni ekugcobisa phindza ingafakwa esikhunjeni kwentela kwelapha eczema kanye nekutsambisa sikhumba lesomile, ibuyisa kutsamba esikhunjeni.
Le oyili itsetfwe ku hananandza (sitselo lesisele ngemuva kwekwentiwa kwejusi) letfwele tinhlavu kanye nalokumhlophe lokubangekhatsi.

Translated by Phindile Malotana