Leina le Sethosa ke Lereo la kakaretšo la go šomišwa ka mehutahuta ya ditlabelo tša tshwanelo kgoro ya Nguni ya Pondo, Bomvana, Thembu le morafe wa Sethosa ka bo ona.
Batho go bolela Sethosa goba Cape Nguni ba tšere Kapa Bohlabela, go tšwa go mollwane KwaZulu-Natal go Kapa Bohlabela Zuurveld. Go ya ka histori, ba be batsomi le balemi bao ba tšweletšago, ba go iphepa, bao ba bego ba rulagantšwego mo mmušong wa go ikemela wa bokgoši. Sethosa, go swana le Nguni, polelo sebakeng sa lereo la morafe le, e be e le leleme leo le bolelwago ka mo molapong wa hlapi, Keiskamma le Noka ya Nare.
Sehlopha sa mathomo sa bafaladi ba Nguni sa go goroga ka mo Afrika Borwa se be se akaretša morafe wa seXhosa (se na le Gcaleka, Ngqika, Ndlambe le kgoro ya Dushane), Thembu le Pondo. Ka moragonyana sehlopha sa bobedi sa Nguni se ile sa fihla go Zululand, eupša ba be ba raka ke Kgoši Shaka. Ba be ba bitšwa Mfengu gomme ba kopana le setšhaba sa Sethosa.
Bafaladi ba ile ba hloma kokwane ya setšhaba sa Mathosa, sehlopha sa bobedi se segolo ba batho mo ka Afrika Borwa. Ba setšhaba sa boikgantšho, ga sa nke ba thopšwa goba ba fenywa ke morafe yo mongwe.
Translated by Lebogang Sewela