Pšalo ya Chive

© Louise Brodie

Phatlalatšo

Phatlalatšo ya Chive e tšwa go peu. Dimela le digwere, le tšona di ka arolwa le go bjalwa ka tsela ya go swana le dibjalwana tše nnyane.

Mokgwa wa go Bjala

Pšalo ya ya batho ba dikgwebo tše kgolo e ka dirwa ka mokgwa wa go bea peu thwii le ka pšalo ya dibjalwana tše nnyane tša chive. Dipeu di bjalwa dimilimetara tše go iša 1.5 fase. Dipeu tša Chive di mela le go tšwelela ka morago ga matšatši a šupa go ya go a lesome gomme dibjalwana tše nnyane di ka ntšhwa gomme di a bjalwa ka lefapheng ka morago ga dibeke tše nne go ya go tše hlano. Ka mokgwa wa go bjalala mmung, go kaone go gaša gabedi godimo ga palo ya dipeu tše di nyakegago. Pšalo e dirwa ka motšhene goba ka diatla, go ya ka bogolo bja mošomo.

Sekgoba

Bjala chives 15 cm le 20 cm ka gare direi ka ntle. Ye ke tšhemo ya go lekena dibjalo tše 400 000 tše chive godimo ga hektare. Ditsela di a tlogelwa go laola le mabapi puno.

Nako ya go Bjala

Bjala dipeu tša Chive thwii ka tšhemong mo mathomong a seruthwane goba lehlabula. Mo Afrika Borwa ke ka mathomong a Setemere goba Aprele. Pšalo ya dibjalo tše nanana tša chive e ka dirwa ka yona nako ye. Dimela tše di lego gona di ka aroganywa gape le go bjalwa.

Nako ya Kgolo

Batšweletšikgwebo ba thoma go buna matlakala a chive a foreše go tšwa go dibekeng tše tlhano go ya go tše tshela go tšwa go pšalo. Dibjalo tša Chive di ka bunwa mengwaga ye mebedi go ya go e meraro gomme e swanetše go aroganywa le go bjalwa. Batšweletši ba bangwe ba kgwebo ba ka bjala dibjalwana tše nanana gape ka ngwaga.

Nontšho

Pele ga pšalo, dišupommu di swanetše go tšewa le go romelwa go sekasekwa. Se se tla tsebiša mohuta wa mmu le dinyakwa tša phepo ya dibjalo tšeo di lebeletšwego.

Mo tlhahling ya godimo, tše di latelago di ka šomišwago ka tlhokego ya tlhophollo ya mmu. 300 kg ya 3:1:5 e ka dirišwa le go tsenywa godimo ga mmu wa 15 cm le 20 cm pele ga go bjala. Se se tla kgontšha dibjalo tše mpsha go thoma go hloma ka bo tšona. Go kaone go hlokomela kgolo e be o tšea sephetho gore naetrotšene e a nyakega go tšweša kgolo. Palo ye e swanago ya fertigation e ka dirwa ka nošetšo ya mathopo ka morago ga ge peu e medile le ge dibjalo di tšwelela mmung. Nontšha ka 250 kg godimo ga hektare ya LAN ka morago ga puno.

Nošetšo

Bontši bja batšweletši ba kgwebo ba chive ba lokela nošetšo ya mathopo bjalo ka ge e lekola monola mmung. Sebjalo sa Chive ga se a swanela go nošetšwa go fetiša, le mmu o swanetše go dumelelwa go oma pele o ka nošetša gape. Go tšweletša matlakala a a hlwekilego, o kgonthie gore dibjalo di nošetšwa ka tshwanelo. O se ke wa nošetša go fetiša ka ge se se ka hlola malwetši goba matlakala a go lwala. Ka fao, go kaone go tsenya didirišwa tša go tšwela pele go hlokomela monola mmung.

Go ya ka mehuta ya mmu le boso, palogare ya nošetša ye botse e ka gare ga 25 le 30 mm ka beke le nošetšo e tee mo dikgwedi tša boso bjo borutho nakong ya selemo e be o fokotša go mo nakong tša go tonya goba mo dikgwedina tša pula ya ngwaga. Mabu a boima a ka nošetšwa beke tše pedi tše dingwe le tše dingwe. Leka go se nošetše, pele ga puno eupša nošetša ka bjako ka morago ga puno go bušetša maemo a monola ge e le gore o nyaka go hlohleletša sebjalo gore se tšweletša gape.

Translated by Lebogang Sewela