Kanagelo ya Koko ya go Fenya Bohloko bja Bophelo

Goldie Qayiya o bolela gore o ile a fenya bjang bohloko ba go aga ntlo ya gagwe, go gidiša bana a le tee le go phegela lerato la kgole.

Goldie Wa Moagi

©Eric Miller

Ke ile ka aga ntlo ya lapa la ka mo motseng wo kgauswi le St Mark's. Ke be ke e agile ka mokgwa wa setšo, ke šomišitše ditena tša leraga tše pharilwego ka motswako wa morole wa kgomo le leraga. Ke ile ka hira motho gore a dire ditena tša leraga.

Ke ile ka tšea ditena ka kiribane, ka di iša go moagi gomme ka mo kukela emere ya meetsi mo hlogong. Ge maboto a feditše go agiwa, ke ile ka motswako wa godimo ga ditena. Re be re šoma ka maatla ka mariga, ge go se na pula gomme morago ga dikgwedi tše tshelelago re be re na le ntlo ya go ba le phapoši ya borobalelo, phapoša ya bojelo le khitšhi.

Go Ba Mma O Le Tee

©Eric Miller

Ge re fetša go nyalana, Otto o ile a ya go šoma mo Saldanha Bay mo Western Cape, kua khamphaning ya Saldanha Bay Canning. O be a se na kgetho. Go be go se na mošomo mo Transkei. O be a se gona mengwaga ye masomepedi gomme ka nako yeo re be re bonana dibeke tše tharo fela mo ngwageng ge a ya maikhutšong.

Morago ga mengwaga ye menne mo lenyalong la rena, ge ngwana wa rena wa mathomo, Vusi a sa tšo belega; ke ile ka ya Langa mo Cape Town le lesea gore ke kgone go ba kgauswi le Otto sebaka nnyana, ke be ke dula le mmane wa gagawe, Nomalizo. Maphodisa a be a sepela mo ditrateng ba kgopela batho di pasa tša bona, bjalo ke be ke swanetše gore ke dule gare ga ntlo ke iphihle. Nomazilo le bana ba gagwe ba be ba na le dipasa.

'O amogetšwe mo, eupša o se ke wa sepela gare ga motse mo gare ga bele goba maphodisa a tlo go hwetša.' O ile a ntemoša. Mafelelong a beke go be go le kaone. Maphodisa a be a ya gae gomme re be re kgona go ya toropong. Cape Town e be e le lefelo le le botse, le na le mabenkele a na lego diaparo le nama e bile dilo tša gona di be di sa ture go swana le kua Transkei.

Ke be ke kgona le go iša Vusi ngakeng ye botse go yo hlolwa. Ka morago, Otto o ile a nthekela motšhene wa go roka le motšhene wa go loga mo Cape Town. Metšhene ye, e ntlišeditše lethabo le le golo ka gobane ke rata go dira dilo. E fela go dula gare ga ntlo ka mehla go be go sa kgonege. Ke dutše mo Cape Town kgwedi e tee fela e be ke sepela.

Lerato le a Fenya

©Eric Miller

Mengwaga ye mengwe a be a le boima go Otto. O ile a hwetša mošomo mo Cape Town mo diofising tše kgolo tša (food workers' union), o be a šoma le Jan Theron yo a bego a le mongwaledi. Ba be ba hlwa ba ya dikhamphaning tšeo bašomi ba gona ba be ba na le diphaphang le balaodi ba bona, gore ba kgone go rarolla mathata a gona. E be e le seemo se se boima go Otto.

O be a nyaka go šoma eupša maphodisa ge ba ka mo hwetša ba be ba tlo mo swara ba mo iše kgolegong gomme go be go tla direga eng ka nna le bana. Bjale, le ge go be go le boima gore mmona le mosadi ba sa dula mmomgo, re be re se na kgetho. Ka mokgwa wo mongwe, re ile ra hwetša maatla a go dira se re be re swanetše go se dira.

Gonabjale re kgona go dula mmogo ka gobane ga re sa šoma, e bile phela mmogo go re kgone go tsebana gabotse. Re thabile mo gae. Ka letšatši le lengwe le ile ka botša mmona waka gore a dire lenyalo la bobedi, a bitše batho kamoka bao re ba tsebago, ba bagolo le ba bannyane gore ba tlo bona gore re nyalana la bobedi.

O ile a re, 'bjale ke tlo apara eng?' E be ka re, 'Awo, e bile re hloka le kgomo — kgomo ya go nona — le nku, gore re kgone go keteka.' 'Re swanetše go thoma go šoma gore re kgone go boloka tšhelete ka gobane ka bobedi bja rena ga re šome, re tlo hloka tšhelete e ntši.' O ile a realo.

E be ke mmotša ke re, 'O a bona gore o be o na le mona ge o gana go ntumelela gore ke be morutiši, bjale o a nlokolla?' 'Ee, ka gobane o tsofetše,' a realo. 'Ga go na motho a ka nyakago go wo nyala bjale.' Oh, e be ke hwa ka ditsego. Ke ile ka tsega go fihlela ke tšwa dikeledi ka mahlong.

Translated by Lebogang Sewela