Leina la tša mahlale: Brassica rapa
Leina la go tlwaelega: Turnips
Tlhalošo Ya Sebjalo
Turnips di tswalo go Bohlabela bja Yuropa le mafelo a fodilego a Asia. Go naganwa gore di bjetšwe mengwaga ye 4000 le go feta. Pele ga moo, di be di kgobokeditšwe ke balemi moo di ilego tša tšweletša ka maatla mo di dikarolong tša Asia.Sebjalo se sa turnip se na le matlakala a mmala wo motala wo o fifetšego le mathoko a sebopego sa meno gannyane mo kutung ye tala. Di gola go fihla 40 go 50 cm go tloga bogodimong bja medu ya nkgokolo mo motheong wa kutu, gomme ke mothopo wo mogolo wa dijo. Le ge go le bjalo, matlakala le ona a lewa. Modu wa turnip o na le sebopego sa nkgokolo le modungtona. Turnips di thomile go ba furu ya diruiwa ye tumilego ebile di beakanywa bjalo ka furu.
Šomišo
Medu ya nkgokolo e lewa e bedišitšwe, e ka gadikwa le go bešwa le matlakala le ona a ka bedišwa goba go gadikwa goba di ka lewa bjalo ka salate. Medu ye bedišitšwego e ka dira le mash wo botse.Dinyakwa Tša Mmu Le Go Apea
Dibjalo tša turnips di rata mmu wa sehlaba le seloko wa go gomolega gabotse le wa go ba le didirišwa tša dibodi tša maomo a botse. Mmu o k aba le esiti ye nyennyane ka pH ya magareng ga 5.8 le 7. Ga di dire gabotse mo mmung wo boima, mmu wo tilllego wa go ba le letsopa le lentši ka ge se se ka hlola gore medu e senyege, gomme se se tla ama tšweletšo ya puno. Ge dibjalo tša turnip di le tše nnyane, mengwang mo lefelong la sebjalo e ka hlola tahlego ye kgolo ya dibjalo ka ge sibjalo tše nnyane ga di knone ihloma ka bo tšona.Bjale, mo dikgweding tše di yago go pšalo, go swanetše go ba le lenaneo le gagamala la go laola mengwang le swanetšego go latelwa. Sešupommu se swanetše go tšewa pele ga nako ya go bjala turnips, didirišwa tše nyakegago tša dibodi, kalaka le difosfate di swanetše go dirišwa mo lefelong le go tsenywa mmung ka go lema go fihla 500 mm, gomme tswakanya mmu ka dibeke tše nne go ya go tše hlano pele ga pšalo go fa mmu nako ya go dula gabotse.
Se se ka latela ke šomišo ya papetlasediko go tšwela pele go beakanya mobu wa ka godimo, go sega mengwang efe goba efe le go lekentšha lefelo leo. Ka beke ya mafelelo pele ga pšalo ya turnips, lema ka papetlasediko gape go bolaya mengwang ye e tšerego lehlakore gomme o netefatše gore ga go na makwate mo mmung wa ka godimo ao a tla šitišago sebjalo le tšwelopele ya medu.
Boso
Turnips ke dibjalo tša go rata boso bjo fodilego gomme di kgona go lwantšha tšhwane gannyane ge sebjalo se hlomilwe. Di gola gabotse ka gare ga themperetšha ya 5°C le 15°C. Ge di bjalwa mo themperetšheng ye borutho, medu e ka ba le makaka dithokgwa le tatso ye bošula.Dikhalthiba
Early Purple Top, Golden Globe, Goldie, Purple Top Milan, Purple Top White Globe, Seven top, Shogoin le White Egg.Go kaone go kgopela keletšo go tšwa go dikgwebo tša gae tša peu le balemiši bja tikologo go hwetša mohuta wo ka swanelago maemo a pšalo. O ka kgopela keletšo gape go moreki goba mokgatlo wa go bapatša ka kgetho ya thekiši.
Translated by Lebogang Sewela