Phatlalatšo
Phatlalatšo ya turnip e tšwa go dipeu.Mokgwa Wa Go Bjala
Pšalo ya turnip pšalo e ka dirwa ka mokgwa wa go bjala peu goba ka go godiša dibjalo tše nanana le go epolla dibjalo tše nanana. Mekgwa ye mebedi ya pšalo e ka dirwa ka seatla goba ka diplantere.Ge o šomiša mokgwa wa go bjala peu, dipeu tša turnip di bewa magareng ga disetimetara tše thararo le tše tlhano ka ntle go netefatša kitlano ya dibjalo. Ge di šetše di dutše gabotse ka morago ga dibeke tše tharo go ya go tše nne morago ga pšalo, direi di a fokotšwa gore di lekanele kitlano ye nyakegago ya dibjalo. Pšalo ya turnip e dirwa ka go bjala direi tša dibjalo tša go swana, bophara goba ka ditsela tše di na lego phihlelelo ya direi gare ga direi gore bašomi le difatanaga di kgone go sepela. Turnips tše dingwe di bjetšwe mo mobung wa fase mola tše dingwe di bjetše mo mepeteng ya go bjala.
Katologanyo
Dibjalo tš turnip di swanetše go ba le sekgoba sa go lekena 15 cm go ya go 20 cm ka ntle ka direi tša 50 cm ka ntle le. Se se swanetše go feletša ka dibjalo tša ka gare ga 100 000 le 120 000 godimo ga hektare.Bjala Le Nako Ya Go Bjala
Turnip ke sebjalo sa go rata klaemete e fodilego, bjalo o swanetše go bjala ka nako yeo nako ya kgolo e tla kgona go hwetša boso bjo fodilego. Go buna ka nako ya seruthwane sa mo Afrika Borwa, pšalo e swanetše go ba ka Matšhe le mathomong a kgwedi ya Aprelr gore sebjalo se kogne go matlafala pele ga go tonya ga marega le tšhwaane ya mathomo e fihla.Pšalo ya seruthwane e ka dirwa ka Agostose le Setemere eupša e swanetše go bunwa pele ga phišo ye e fetišago ya selemo ka ge se se tla senya turnips.
Nako Ya Kgolo
Nako ya kgolo go tloga ge peu ya turnip e bjaletše go ya go mela ga medu e ka gare ga dibeke tše lesomo le tše lesomepedi. Dibjalo tša turnip goba matlakala a ka bunwa go tšwa go dibeke tshela go ya go dibeke tše seswai ge sebjalo se le maatla le medu tšweletše gabotse. Tloša matlakala a ka ntle gore go be le morogo wo setšego wo tla thuša sebjalo le medu go gola. Bea matlakala mo lefelo le fodilego ka pela morago ga go a sega.Nontšho
Sešupommu se swanetše go tšewa le ditšhišinyo tša batsebi go netefatša maleba a phepo.Ditšhišinyo tše di latelago ke setlwaedi seo se ka latelwago ge go nontšhwa turnips.
Ka beke ya pele ga pšalo ya dibjalo tše nanana diriša dikilogramo tše 400 ya 2:3:4 (30) godimo ga hektare ge o beakanya mpete wa sebjalo e be o šomiša dipapetlasediko godimo gam mu wa 20 cm.
Se se fa phepo ka bjako ka morago ga pšalo le ener ya sebjalo se botse gape le go thuša ka kgatelelo dirilwego nakong ya go bjala gape. Ge o bjala dipeu, diriš monontšha pele go bapa le direi tš dibjalo ka pela ge dibjalo tše mpsha di thoma go hlaga.
Dibeke tše pedi go ya go tše tharo, phatlalatšo monontšha wow a go swana ya go bapa le direi tša dibjalo.
Ka morago ga dibeke tše pedi go ya go tše tharo o tšwele pele, go diriša monotšha wa boraro wa 350 kg godimo ga hektare ya LAN (28) go bapa direi tša dibjalo. Se se swanetše go ba bonolo gore sebjalo se fihlelele kgolo le nako ya puno.
Gopola go laola mengwang ka ge mengwang e tla hlakola dibjalo ya phepo tšona.
Nošetšo
Go netefatša gore go ba le poelo ye botse le tatso ye botse go bohlokwa go efoga kgatelelo ya monola ka tšweletšo.Pele ga pšalo, go kgonthiša gore mmu o kolobile eupša e sego meets a mantši. Bjala turnips ka gare mmu wa go kolobela gomme o nošetše gannyane ka morago ga pšalo ya peu le dibjalwana tše nanana gore di dule gabotse.
Karolo ye bohlokwa ya nošetšo ke go ba le tshepedišo ya go netefatša gore mmu o nyakegago wa dibjalo tša turnip o nošetšwa ka tshwanelo. Se se ka dirwa ka diatla ka garafo goba, sepanere goba augur goba ka go hloma dimetera tša go nošetša; go fa tshedimošo ka ga thulano goba kgatelelo ya monola mmung.
Morago ga ge dibjalo di dutše gabotse, o ka nošetša 30 mm ka beke, mo dikgwedi ka moka tša sehla se fodilego sa go mela gomme e be o nošetša 40 mm le 50 mm boso bjo borutho. Karoganyo se go di gašo tše pedi goba tše tharo tša beke ka moka.
Gopola go fokotša go nošetša ge pula e ka na gomme e be o oketša nošetšo mo nakong ya dithempheretšha tša godimo le moyafalo wa godimo.
Translated by Lebogang Sewela