Umkhiqizo woMengo

© Westfalia Fruit

Umengo ngenye yenthelo ezijwayelekileko owenza okunengi ephasini ukhiqizwawo ugcile e-Asia khulukhulu eNdiya kanye ne-China. ESewula Africa, ukhiqizo womengo wathoma eemfundeni ezi-sutropical eziseLimpopo kodwana sele kunomkhiqizwawo ovuthwa lada endaweni eyomileko, etjhisako esesifundeni seKapa i-Clanwilliam.

Umkhiqizo Womengo Eendaweni zeSewula Africa

Umengo weSewula Africa utjalwa khulu eencenyeni ezisepumalanga zenarheni. Amasimu womengo esifundeni seLimpopo atholakala e-Soutpansberg, Northern, Central kanye ne- Letaba esetjingalanga, Hoedspruit kanye ne-Trichardsdal nesifundeni se-Ofcolaco.

Amasimu womengo aseMpumalanga atholakala e-Komatipoort kanye nendaweni i-Onderberg eseMalelane.Umengo utjalwe esifundeni saKwaZulu-Natal begodu amahekuthara ayi-100 atjalwe eemfundeni ezomileko ze-Western Cape e-Clanwilliam. Umengo wesifunda se-Western Cape ungezelela iskhathi sokuvuthwa komengo kobana size sifike lada ngoMeyi.

Iskhathi soMengo eSewula Africa

Iimengo sithelo sehlobo esithoma ukubakhona lada ngoSinyikhaba esifundeni seLimpopo kanye neMalelane nekumhlobo we-Tommy Atkins. Indawo ye-Hoedspruit esesifundeni se-Limpopo yindawo lapha kuthonywa khona kobana ubunwe, phakathi kwakaNobayeni bese uphela ngoMhlolanja. Indawo ye-Clanwilliam esesifundeni se-Western Cape yindawo evunwa lada lapha umengo uphela khona kokugcina, lokha iskhathi somengo sithoma ngoMhlolanja siphele ekupheleni kwakaMarhayili ngomhlobo womengo i-Keitt.

Umkhiqizo Womengo Ephasini

©US National Mango Board
Tommy Atkins (red) and Honey are two prominent mango cultivars grown in the USA.

Imengo ikhiqizwa eenarheni ezingaphezu kweziyi-90, kodwana i-80% yomkhiqizo wawo ephasini uvela ebakhiqizini abalisumi abaqakathekileko. Iinarha ezikhamba phambili ngokukhiqiza umengo yi-China, Thailand, Pakistan, Mexico, Indonesia, Brazil, the Philippines, Bangladesh kanye ne-Nigeria. Inarha yeNdiya ngekhamba phambili ngokukhiqiza umengo nge-40% ilandelwe yinarha ye-China ekhiqiza i-11%.

Imbalobalo zitjengisa kobana inarha yeNdiya ithumela umengo ongaba matani ayi-49 000 ngonyaka ka-2017/18 kodwana umkhiqizo womengo enarheni yeNdiya ubalelwa ku-70% ngobuncani ngebanga lokobana kumakhaza lokha nawuthuthumbako ngoTjhirhweni.

Nanyana inarha ye-USA ikhamba phambili ngokukhiqiza umengo, gade idosa phambili ukutlameni umengo omnengi okhiqizwa ngomncopho wokurhweba ngawo, begodu ikhamba phambil ngokukhiqiza umengo ephasini.

Iimbalobalo Zomkhiqizo woMengo

Imengo ipakwa emakhathonini ayi-4 kg ngomcopho wokuwuthumela eenarheni zangaphandle ngokuyikhambisa ngomkhumbi. Amanani amancani akhanjiswa ngesphaphamtjhini asiwe eNdiya esele kuyinarha etja esebenzisana neSewula Africa.

I-37% yomkhiqizo womengo uthengiswa enarheni le ufretjhi, begodu udliwa ufretjhi i-16% kwenziwa ngawo ijuzi. Iimaraga ze-Atchar zithatha umengo oyi-28.5% ohlaza ngombala okhiqizwa eSewula Africa, lokha i-10% yawo wonyiswa. Kwaba-6% kwaphela yomkhiqizo womwngo eSewula Africa othunyelwa eenarheni zangaphandle ngonyaka ka-2018/19.

Ngonyaka ka-2018/19, imengo eyathunyelwa eenarheni zangaphandle e-Middle East waba yi-53% yomengo othunyelwa eenarheni zangaphandle eSewula Africa (khulukhulu enarheni yeBotswana kanye neyeGhana) ekwathunyelwa i-17% kanye ne-Russian nenarha ye-Netherland iyinye i-6% yomengo weSewula-Africa owathunyelwa eenarheni zangaphandle.

ISewula Africa ikhamba phambili ngokuthumela umenengo eenarheni zangaphandle. Iwuthumela khulukhulu enahrni ye-Mozambique lapha ithumela khona i-68% kanye nenarheni yeZimbabwe.

Traanslated by Busisiwe Prudance Skhosana