U Ṱavha Pumpkin na Hubbard Squash

Propagation

Dzi ṱavhiwa nga mbeu. Mbeu ya hone ibva kha mutshelo wa hone.

Ku ṱavhele

Hu ṱavhiwa khathihi nga mbeu unga ṱavha nga zwanḓa kana nga mitshini. Na zwa u ṱavha nga zwiraba zwi hone zwi ya ḓivhea fhedzi zwi ita uri hu ṱavhanye hu kaṋiwe. Mbeu inga ṱavhiwa ya mela yo dzumbama kana kha green house hu tshi khou rothola lwa vhuria nga Fulwana na Ṱhangule.

U siana

©Louise Brodie

Miri hei ine ya hula i tshi khou kokovha i fanela u siana 75 uya kha 100 cm kule na kule kha dzi row dzine dza vha dzo siana 200cm. Hezwi zwi amba uri hunga vha na zwimela zwine zwa swika 5 000 na 8 000 nga hectare.
Dzine dza vha dzo ita ḓaka dzi nga siana 50 uya kha 75 cm kha row dzo sianaho nga 200 cm. Hezwi zwi ya ita 8 000 na 10 000 nga hectare.

Tshifhinga tsha u ṱavha mbeu

U ṱavha nga mbeu zwi itwa rali mavu atshi vho thoma u fhisa nga Luṱabvula. Hezwi zwi nga vha tshifhinga tshinwe na tshinwe ubva nga Khubvumedzi uya mathomoni a Tshimedzi.

Tshifhinga tsha u ṱavha zwiraba

Zwiraba zwi nga ṱavhiwa musi mufhiso u tshi vho thoma u fana na musi u tshi khou ṱavha nga mbeu. Vhukati ha nwedzi wa Khubvumedzi uya mathomoni aTshimedzi.

Tshifhinga tsha u hula

Hubbard I kaṋiwa huna vhege dza 14 uya kha 16 wo ṱavha mbeu.
Mafhuri aṱoḓa tshifhinga tshine tsha vha uri ndi tshilapfu nahone a vha o swika u kaṋiwa ana vhege dza 16 uya kha 18 wo ṱavha.

Manyoro

Ndi zwavhuḓi u nyora luvhili, luthihi u tshi khou ṱavha na vhege dza rathi u swika kha dza malo wo no ṱavha. Musi u tshi khou ṱavha u fanela u ṱanganisa pfushi tharu, Nitrogen (N), Phosphate (P) na Potassium (K). Hezwi zwi nga vha nga u shumisa 750 kilograms ya 2:3:4 (30) nga hectare wa lima fhasi kha mavu ane avha nnṱha a 20 cm ya mavu u saathu ṱavha zwiraba.
Arali mbeu ya hone wo ṱavha ngayo unga shumiswa zwenezwo zwo nwaliwaho nnṱha nga murahu ha musi ho no vha na zwiraba nahone zwo no lapfa 5 cm. U fanela u shela hezwi zwithu tsini na midzi uri usa vhe u khou fha tsheṋe zwiḽiwa. Tsheṋe i fanela u langiwa kha vhege ya u thoma. U shela lwa vhuvhili hu vha hu 300 kg ya LAN nga hectare unga zwi shela vhege dza rathi uya kha dza malo wo no ṱavha.

U sheledza

Uri mavu o thabana zwi fanela u ṱoliwa luvhili nga vhege. Hezwi unga zwiita nga mitshini kana nga zwipeidi kana wa vhea meter ya u kona u sedza mavu kha tsimu yoṱhe. Mutsiko wa maḓi ndi wone une wa vha khombo vhukuma kha u bveledzwa hayo.
Zwo linganelaho 30mm uya kha 35 ya u sheledza nga vhege. Arali ha vhesa na mufhiso munzhi u fanela u engedza kusheledzele. Midzi i vha i tsini na hune ha vha hu tshi khou dzhena hone maḓi zwine zwa amba uri unga kona u zwi khethekanya wa sheledza luvhili nga vhege. Hezwi zwi ya ṱuṱuwedziwa kha mavu ane avha uri ana muṱavha nahone hu khou fhisa.

Translated by Khalirendwe Nekhavhambe