Pšalo Ya Lerotse Le Sekwaše

© Louise Brodie

Phatlalatšo

Phatlalatšo ya lerotse le sekwaše e ka peu. Peu e bopa ke lešoba ka gare ga dienywa.

Mokgwa wa go Bjala

Pšalo e dirwa ka go bjala peu ya sekwaše ka seatla goba ka motšhene. Pšalo ya peu le dibjalwana tše nanana tšeo di beakanyilwego gare ga direi ka ka monontšha goba dimela tša magareng e tumile kudu ka ge se se lebiša go ya go buna ka nako ya maleba. Dipeu di ka bjalwa le go godišwa ka tlase ga khupetšo goba ntlwana ye tala mo bosong bja go tonya nja marega; mathomong a kgwedi ya Julae le Agostose.

Katologanyo

©Louise Brodie
Mehuta ya morara ye tšwelelago e swanetše go hwetša sekgoba sa golekana 75 go 100 cm ka go bulega le ka direi tše di ka bago 200 cm. Ye ke 5 000 le 8 000 godimo ga hektare. Se e ka ba di 50 cm ka ntle le go 75 ka direi tše di 150 go 200 cm ka ntle le. Ye ke magareng ga 8 000 le 10 000 godimo ga hektare.

Nako ya go Bjala

Lerotse le sekwaše di bjalwa ka go bjala peu; yona e dirwa ge dithemperetšha di thoma go oketšega ka seruthwana. E k aba nako ye ngwe le ye ngwe go tloga bogareng bja Setemere go ya thoma mathomong a kgwedi ya Oktoboro.

Nako Ya Kgolo

Sekwaše se bunwa dibeke tše 14 go tše 16 morago ga pšalo ya peu. Marotse a nyaka nako ye telele gannyane gomme ka tlwaelo a lokela go bunwa ka gare ga dibeke tše 16 go ya go tše 18 ka morago ga pšalo ya dipeu.

Monontšho

Gantši go lekane go nontšha gabedi, ga tee ka nako ya go bjala le gape mo dibekeng tše 6 go ya go tše 8 ka morago ga pšalo. Ka nako ya pšalo, o gaše motswako wa macronutrients tše tharo tšr kgolo, naetrotšene (N), difosfate (P) le potasiamo (K). Se e ka ba sa ka dikilogramo tše 750 tša 2:3:4 (30) godimo ga hektare mme go ka lengwa go ya 20 cm ka godimo ga mmu pele ga pšalo ya dibjalo tše nanana. Ge dipeu tša lerotse le sekwaše di bjalwa mo mmung goba di bjetšwe; mokgwa bjalo ka ge go boletšwe ka godimo ka morago ga ge dibjalwana tše nanana di godile di le 5 cm ka botelele.
Leka go šomiša mokgwa wow a gašo go bapa ga direi tša dibjalo kgauswi le lefelo la go bopa medu gomme go se fepe mengwang. Mengwang e swanetše go bewa ka fase ga taolo mo dibeke tša mathomo. Gašo ya bobedi ye ka bago dikilogramo tše 300 ya LAN godimo ga hektare e ka gašwa mo dibekeng tše 6 go ya go 8 morago ga pšalo

Nošetšo

Monola wa mmu, o swanetše go lekolwa gabedi mo bekeng. Se se dirwa ka seatla ka garafo goba boro goba ka go bea dimetara tša monola mo lefapheng kamoka. Tlhaelo ya meetse e senya kudu e bile e ka fokotša tšweletšo. Ka tlwaelo 30 mm go ya go 35 mm ya nošetšo ka beke e lekane. Ge dithemperetšha di oketšea lenaneo la nošetšo le swanetše go beakanywa gape tshwanelo. Bjalo ka ge dipeu di tia kudu kgauswi le bokagodimo bja mmu; nošetšo e ka aroganywa ka digašo tše pedi ka beke. Ye e eletšwa go sandier mo mmung le ge dithemperetšha di le godimo.

Translated by Lebogang Sewela