Leina la tša mahlale: Cucurbit Maxima
Leina la go tlwaelega: Lerotse le sekwaše
Tlhalošo ya Sebjalo
Lerotse le sekwaše goba ka bobedi bja tšona ke mehuta ya sekwaše goba dikhalthiba. Dibjalo di ka ba sethokgwa gannyane goba gantši ke bjo bo morara gore wa go lekelela go ya fase. Lerotse le sebjalo sa sekwaše bobedi ba tšona di mela matšoba tona le tshadi. Lerotse le ka arolwa ka mmala wa namune, wo mošweu goba letlalo le le pududu la mehuta ya go fapana. Sekwaše se na le mehuta ye mentši eupša ye tumilego kudu ke mmala wo motala wo le mehuta ya go fapana ya manune. Go na le mehuta ye megolo le ye mpsha ye me nnyane yeo e tumilego.Šomišo
Bobedi bja Lerotse le sekwaše di ka šomišwa go apea le go bedišwa, e ka fufutšwa, e ka bešwa goba go gadika. Di ka pšhatlwa go dira sopho ye e ka šomišwago gare ga phae goba e ka bolokwa. Merogo ye, ke mothopo wo mobotse wa beta-carotene, bithamini A le potasiamo. Dipeu di na le Zinki ya godimo gomme e ka šomišwa mo borothong, salate goba e ka lewa ka ona mokgwa wo. Lerotse le sekwaše di fa gapele le phepo ya diruiwa, ka ge; ka dinako tše dingwe balemi ba diriša karolo ya dibjalo, yeo e sego ya maleba ya go rekiša phepo ya diruiwa.Dinyakwa tša Mmu le go Apea
Mmu wa seloko kaone. Mmu o swanetše go gamolwa gabotse gomme o swanetše go ba le dibodi. pH ya mmu e swanetše go ba le magareng ga 6 le 7. Ge e le gore sebjalo sa khupetšo ya šireletšago mmu se se tala se tlo bjalwela dibodu; se se swanetše go dirwa go dibeke tše 12 go tše 16 pele ga pšalo, ka nako ye dibjalo tša kgale di tlogelago mašaledi a dibjalo le mengwang e lengwa. Sekotlelopulugu se lema bokagodimo bja mmu go ya ka morago ga go lema ga mašaledi a dibjalo.Bjala dipeu tša dibjalo e be o di ega ka morago ga se. Ka tlwaelo se se dirilwa pele ga marega a go tonya; go fa dibjalo tše di šireletšago mmu nako ya go ihloma. Ka nepo ya go thuša kgolo ya dibjalo tše di šireletšago mmu, go bohlokwa go dira gašo ya naetrotšene ye e ka bago 150 dikilogramo ya LAN (28) godimo ga hektare fela morago ga ge e hlomile e bile e le godimo ga 10 cm.
Mo e ka bago dibeke tše lesome pele ga pšalo, o swanetše go sekaseka mmu. Dibeke tše hlano go ya go tše tshela go o sege dibjalo tše di šireletšago mmu e be o gaša phepo yeo e ka nyakegago go ya ka diphetho tša ditekommu. Se se ka ba tšipsamo, kalaka ya pH goba superphosphates. Mo nakong ye oketša dibodi ka tsela ya mmutedi goba manyoro, ge go hlokega. Latela se ka go lema mmu go ya fase go 500 mm go gkopanya motswako ka moka.
Beke e tee pele ga pšalo gaša monontšha e beo sega ka godimo go lekana 20 cm ya mmu gomme o lokiše mpete wa pšalo ya mafelelo ya dibjalo tša peu goba dibjalwana tše nanana.
Boso
Lerotse le sekwaše di dira gabotse mo bosong bjo borutho le themperetšha ya magareng ga 20°C le 30°C mo sehleng sa go mela. Themperetšha ya mmu e swanetše go ba bonyane bja 18°C gore dipeu dime gabotse di kgone go hlaga. Ka ge bobedi bja dibjalo bo mela matšoba a tone le a tshadi, go kaone go ba le persente ya godimo ya matšoba a tshadi ka ge se se oketša poelo. Dithemperetšha tša 35°C goba go feta mo, go fihla ka nako ya go khukhuša matšoba, o oketšr sephesente sa matšoba a tona go fokotša poelo.Dikhalthiba
Go na le dikhalthiba tša go feta lekgolo tša go fapafapana go kgetha gare ga tšona. Go kaone go kgopela keletšo go motsebi wa peu ya gago wa selegae yo kgethegilego le balemiši. Go bohlokwa gape go kgopela keletšo go mmaraka wa gago le bareki. Mmaraka wa sebjalo seo se nyakago.Translated by Lebogang Sewela