U Ṱavha Spinach

© Eric Miller

U Ṱavha

Nga mbeu.

Kuṱavhele

U nga tou ṱavha khathihi kha mulindi wa hone, ha fanela u vha na tsha u ṱola uri dzo siana zwone na. Unga ṱavha na nga mitshini uri u kone u vhona uri dzo siana zwone na. Mbeu i fanela u ṱavhiwa yo tsa 20 mm. Na zwiraba zwi nga itwa arali zwo no hula u swika 10 cm.

U Siana

Zwimela zwi fanela u siana 20 cm kule na kule kha dzi row dzine dza vha 30cm kule na kule. Hezwi zwi vha zwi tshi khou lingana na zwimela zwine zwa vha 160 000+ nga hectare. Arali u tshi khou ṱavhela u rengisa vhane vha kaṋa nga mitshini zwimela zwi fanela uvha tsini na tsini nga 15cm ya 25 cm zwine zwa vha zwi tshi khou fha mutavhi zwimela zwa 250 000+ nga hectare.

Tshifhinga tsha u Ṱavha

Naho u tshi nga tshi ṱavha nwaha woṱhe tenda ha vha huna mutsho wa vhuḓi, kha ḽa Afrika Tshipembe huna zwifhinga zwivhili ziwne wa nga ṱavha ngazwo. Ndi ubva nga nwedzi wa Phando u swika nga Lambamai hune mufhiso wa tshilimo wa vha u sa tou vha nnṱha vhukuma na nga Ṱhangule u swika nga Nyendavhusiku hu saathu rothola.

Tshifhinga tsha u Aluwa

Tshifhinga tsha u ntsha maṱari a u thoma tshi nga thoma nga ḓuvha ḽa vhu 60 uya kha 70 ho ṱavhiwa. Uri hu kone uvha na u bveledza ha tshifhinga tshilapfu tshine tsha vha uri tsho anwa vhukuma tshi ya ṱoḓa Nitrogen kha mavu u swika tshi tshihula.

U Nyora

Ho sedziwa tshimela musi hu tshi khou lugiselwa mavu, u kulumaga na u nyora zwine zwa vha vhukati ha 500kg na 1000kg ya Nitrogen, Phosphates na Potassium wa ṱanganisa 2:3:2 kha mavu a nṱha. Ubva hafho, 250 kg ya LAN i fanela u shelwa lwa vhege ṱhanu hafhu nga murahu ha vhege dza malo wo ṱavha. U shumiswa ha manyoro a khuhu ane avha o ḓala Nitrogen zwi ya engedza u ḓala.

U Sheledza

U fanela u sheledza u tshi tou fhedza u ṱavha na musi yo no thoma u mela. Kha nwedzi wa u thoma wa musi tshimela tsho ṱavhiwa mavu afanela u ṱolwa nga murahu ha maḓuvha mavhili wa zwi ita mafhungo uri mavu ha ngo oma na. Mufhiso muhulwane ndi musi mavu na one atshi khou oma, nga vhege kana luvhili nga vhege zwi fanela u ṱoliwa. Fhethu hune ha rothola unga sheledza lwa maḓuvha a 10 kha mavu ane a konḓa. Tshimela hetshi tshina midzi ine ya vha uri a i todi mavu o thabesaho. Zwino u fanela u ṱola mavu kha musi luvhili nga vhege.

Translated by Khalirendwe Nekhavhambe