U Dala - Tonnes Nga Hectara Nga Nwaha
Ya fhasisa
Thethe: 4 tonnes
Mbeu yo omaho: 0.5 tonnes
Mapfura: 40 litres
Yo linganelaho
Thethe: 8 tonnes
Mbeu yo omaho: 1 tonnes
Mapfura: 75 litres
Ya vhudi
Thethe: 12 tonnes+
Mbeu yo omaho: 1.2 tonnes
Mapfura: 100 litres
U Kana
U kaniwa hayo hunzhi hu itwa nga mitshini arali yo tavhiwa i nnzhi ya u rengisa. Arali hu fhethu hutuku kana kha dzi grren house unga i kana nga zwanda naho huna uri zwi ya dura.
Ine ya bveledzwa i thethe: u fanela u thoma u kana matari nga matsheloni hu tshi kha di vha na muya wa u rothola fhedzi matari afanela uvha ono oma. U kana ha matari anga nnda zwi nga thoma nga murahu ha vhege nna ho tavhiwa. Hune ha vha uri ndi huhulwane vha tea u thoma vha ima tshifhinga tshilapfu vha kona u kana zwothe hu saathu da maluvha, vha tshi khou thukhula thanda kha 5cm nntha ha mavu vha tshi khou kona u ita khatha ya zwine zwa edana. Arali zwi tshi khou itwa nga zwanda tshimela tshothe tshiya kona u bviswa tsha kona u pakiwa.
U bveledziwa ha mbeu yo omaho: arali u tshi khou i toda yo oma, u fanela u thoma wa ima u swika hu tshi vha na maluvha, musi mutshelo u tshi vho thoma u oma na u puta. Mbeu iya vha yo no swika nga murahu ha vhege dza 15 uya kha 18 ubva tshe wa tavha. Ubva hafho mbeu iya kona u fhambanyiwa ubva kha dzi husk wa kona u ivhea uri udo i tavha tshifhinga tshidaho na u rengisa uri i kone u ita zwi spice.
Hu tshi khou bveledziwa mapfura: mapfura abva kha steam tsha mbeu ine ya vha yo sindiwa. Ya zwishumiswa zwine zwa vha uri zwo oma musi zwi tshi kaliwa, mapfura ahone avha atshi khou sumbedza 0.6% uya kha 1% ya hezwi.
U Vhewa
Ine ya vha i tshi khou bveledziwa i thethe: nga murahu hau kana u fanela u vhea ine ya vha thethe kha 1°C. Unga kona u i vhea lwa vhege mbili kana thanu. Mafhungo mahulwane ndi uri matari afanela uvha oma ovaleliwa kha khonthina. Matari matete aya thoma u xelelwa nga zwine zwa difha khao musi hu tshi khou itwa zwa u bika. Zwi vha khwine wa tavhanya wa vhambadza u tshi kha di tou fhedza u i kana. Ine ya vha thethe u khou i vhea kha zwikatudzi wo valea kha khothina ine ya vha uri ai dzhenisi muya.
Ine ya vha uri yo oma: mbeu ine ya vha uri yo oma dzi vha dzo vhewa kha khothina ine ya vha uri ai dzheni muya nga u tavhanya uri dzi sa late mudifho wadzo. Hezwi unga kona u zwivhea lwa minwedzi ya tahe u swika kha nwaha.
Ya mapfura: mapfura ane avha uri akha mabodelo anga kona u vhewa o oma, ho swifhalaho ho dzikaho lwa minwedzi ya 18. Nga murahu ha hafha avha atshi khou tshinyala.
Zwikhokhonono
Aphids, Army worms, Cut worms, Nematodes, Spider mite, Thrips and White fly ndi zwone zwikhokhonono zwine zwa divhea.
Malwadze
Bacterial leaf spot, CMD Virus, Fusarium Wilt, Powdery mildew, Root rots and Soft rot.
Zwi vha zwavhudi u tevhala zwa u shandukiswa ha tshimela sa zwine zwa nga vha zwo ambiwa nga mudivhi. Vhathu vhane vha vha uri ndi vhone vhane vha rengisa mishonga vha ya vha vha tshi divha kana vha tshi kona ufha ndivho yo teaho zwi tshi da kha u bveledza na u kunda malwadze ane anga vha ahone.
Translated by Khalirendwe Nekhavhambe