Tshimela hetshi tshi ya vhaḓiwa tsha ḽiwa tsho ralo nahone tshi ḓivhelwa usa fha lutamo lwa zwiḽiwa sa zwe wa shumiswa nga vhathu vha vha zwimi vha Khoisan vhane vho vha vha tshi tshimbila lwa maḓuvha vha sina zwiḽiwa kana maḓi.
Zwa u ṱoḓulusa hetshi tshimela zwo thoma nga1960 nga 1977 ya shuma kha, P57, yo bviswa kha Hoodia gordonii nga Counsil ya Afrika Tshipembe na vha Industrial Research (CSIR). Hoyu muri una zwine wa rumela kha muvhili uri u thuse muvhili uri upfe una maanḓa zwino wo mbo ḓi vhewa sa muri une wa sa fhe lutamo lwa zwiḽiwa. Dzinwe ngudo nga ha zwipuka dzo wana masiandoitwa a u hulisa tshiimo tsha, mbilu.
Hoodia i hone sa tshiludi, luphuse, philisi, tie, lollipops na capsules.
I hula kha nyimelo dzo fhambananaho(mavu a mutavha na matombo) uya konḓelela mufhiso (wo no fhirisa 40℃ ) na murotholo (-3℃). Hoodia u hula u tshi bva kha mbeu. Wa vha na mitshelo ya muvhala wa pinki une wa nukhelela sa foul mutshelo wa hone une wa vha hone nga Khubvumedzi uya kha Tshimedzi zwine zwa kunga thunzi dza shuma sa zwibebisi.
Mbeu dzine dza vhonala sa maṋanga a mmbudzi (zwine zwa elana na dzina ḽa tshivhuru - ‘bokhorings’) i vhonala mathomoni a tshilimo Hoodia i wanala kha vhupo ha Kalahari Afrika Tshipembe (Northern Cape), Namibia na Botswana.
Note: Tshaka dzoṱhe dza hoodia dzi ya tsireledzwa nga fhasi ha mulayo wa Environmental Conservation Ordinance No.19 wa 1974 na mulayo wa u tendela uri u hule, u kaṋiwe, u hwala na mbeu kana u rengisa zwishumiswa zwa Hoodia.