U Bveledziwa ha Tshikavhavhe

© Louise Brodie

Tshikavhavhe vhubvo hatsho ndi South East Asia nahone hoyu mutshelo wo vha u tshi themendeliwa ho sedziwa zwithu zwine zwa lafha khawo lwa minwaha. Wo shuma na u kona u lafha milimo yo yaho nga u fhambana. Lwa minwaha ya kale vhukuma Rome tshikavhavhe tsho vha tshi tshi dzhiwa sa mutshelo wa vha pfumi, nga mulandu wa uri una zwithu zwine zwa fhodza khawo, na munukhelelo. Musi hu tshi toliwa dzi DNA zwo tumbuliwa uri tshikavhavhe tshi vha tshi tshi khou bva hune ha vha ho tangana maswiri ane a vhavha na citron.

U Bveledziwa Kha Manwe Mashango

©Louise Brodie

India ndi vhone vhabveledzi vhahulwane hune vha swikisa 17% ya ine ya bveledziwa kha shango lothe nga 2018, sa zwe zwa do vhoniwa nga Tridge. Mexico yo dzhia vhuimo ha vhuvhili, hune ha vha na u bveledza ha 14%. Ha tevhela China, nga13.2%. 

Spain ndi vhone vhane vha bvisa vhukuma zwikavhavhe zwi tshi ya kha manwe mashango, kha zwine zwa swika 18% ya zwothe zwine zwa vha zwo bviswa nga 2018. Hune hafhu hafhu, Mexico ya dovha ya dzhia vhuimo ha vhuvhili, kha zwine zwa swika 16% ya zwine zwa bva. Turkey na Afrika Tshipembe vha ya vha na zwine zwa swika 9.6 na 9.4% ya zwothe zwine zwa vha zwo ya kha manwe mashango.

Vha United States ndi vhone vhane vha tanganedzesa, kha zwine zwa fhira 15% kha zwothe zwine zwa vha zwi tshi khou dzhena nga 2018. Germany ya kona u tevhela nga 11%, ngeno France na Netherlands, dzothe dzi tshi vha na 7% ya zwothe zwo dzhenaho.

Mushumo

©Louise Brodie

Tshikavhavhe tshi ya vhavha, zwine zwa amba uri kanzhi unga si tshi le tshi tshitete kana tsho ralo. Fhedzi ha juice ya hone na rind zwi ya vha zwi tshi khou todea nga vhunzhi uri zwi kone u tanganiswa na u fhambana ha zwiliwa, u bva kha zwine zwa tou bagiwa na zwine zwa tou bikiwa dzi nama na miroho na dzi salad. Afrika Tshipembe vhafuni vha khovhe na matshipisi vha dzulela u vha na zwipida zwa tshikavhavhe kha zwiliwa zwavho.

Tshi dovha hafhu tsha kona u ita uri nama i sa omese na u thusa kha u fhungudza zwithu zwine zwa khwathisa, iya thusa na kha u ita uri mitshelo isa sine, zwine zwa vhidziwa upfi marmalade kana u dodza swigiri na mitshelo ine ya vha uri yo omiswa. Nga nnda ha hezwi, juice hei iya shuma kha u ita dzi beverages, u fana na lemonade, tie na halwa. Zwilai zwa tshikavhavhe zwi ya shuma na kha u difhisa madi na zwinwiwa.

Zwikara zwo dala nga vitamin na dzi mineral, zwine zwa vhonala uri iya shuma u fhungudza dzi tonic, ya thusa kha u khwathisa masole a muvhili na u nakisa kha lukanda. Vhathu kanzhi vha ya inwa vho tanganisa na zwinwe zwithu u fana na mutoli, whiskey na cinnamon sa tshithu tshihulwane tsha u lwa na mukhushwane une wa vhidziwa upfi hot-toddy. 

I nga shuma kha u thivhela mitshelo ine ya nga apula u sina na uri tshi ya kona u fhungudza zwa u khwathisa kha mivhili yashu, tshi dovha hafhu tsha shuma sa tshithu tsha u kulumaga. Tshi ya fhisa dzi pot sa tsumbo unga kona u raba ngatsho wa zwilitsha vhusiku zwi do leluwa nga matsheloni. Tshi nga dovha hafhu tsha shuma sa tshithu tsha ink ine ya vhonala, tshithu tsha u tsukisa na mapfura a essential.

Translated by Khalirendwe Nekhavhambe