Seriti se setsho sa bosiu ekare semela sa moriana se hlahang Afrika Borwa ka selemo. Se tsebahala hape ka lebitso la lintsontso. Se bonahala eka ke matekwane ho batho ba bang le ha hole jwalo, hangata se fumanwa mobung o ruileng ka naetrojene mme se nkwa ele se bohlokwa ka Makala a matala a meroho e etswang lapeng Afrika Borwa. Ho enale tseding tse ngata le lapeng boholo dia bonahala (ditsebahala ele moriti wa bosiu kapa litsontso tse nang le chefu). (Ditapole, tamati) moriti wa bosiu o kentse mefuta e mengata ya dimela mme ha e utlwisisehe.
Afrika Borwa, S. amerika, S. naekramo le S. retorofolekesi ke tsona tseo hangata di sebediswang di mela Seriti sa bosiu se setsho se hola hofihla 75 cm k abo lele mme se etsa ho pota hlathe ka kutu e peresenyana le boputswa ba botala ba Makala. Malomo a bo bebo ka bosweu le bosehla bohareng bo hlaisa botala lintsontsong, eleng ho fetola botsho le boperese ha ho kotulwa. Dintsontso, Makala a foreshe ebile a hlaboseha aka jewa antes ale tala. O seke wa ferekana lintsontso tse shweleng ka baka la serithi sa bosiu. Lintsontso tse shweleng di a benya mme malomo a teng a perese ha a masweu.
O ka Hodisa Jwang Seriti se Setsho sa Bosiu
Seriti se setsho sa bosiu, jwalo ka semela se holing ha bonolo ho molemo hore se lengwe ka peo. Temo ya seriti se setsho ka ho lengwa seka kotulwa jwalo ka tholwana ya 1.2 kg/m2. E mamella mefuta e mengata ya mobu le maemong a sa kgotsofatseng fela e ikgethela moo ho mobung o mongobo. Ekase holele meriting. Dipatlisiso di bontshitse hore seriti sa bosiu se hloka naeterojene le fosefeiti.
Sena seka kenyelletswa jwalo ka meriana a manyolo jwalo ka 2:3:2 kapa 3:2:1 ka kgahla sa 40g/m. Tekanyetso e lekaneng ya kopi ya tee enka bonnyane 200g manyolong jwale sena se kwahela 5 m. Beya manyolo mme o a kopanye le mobu pele oka lema. Lefapha la tsa temo, moru le dithlapi le eletsa tse latelang: ha o sebedisa manyolo a kolobe ho beletsa ka tse 10 ka lebaketeng ka lebanta leka lekanyetswang ho 20 cm hofeta bo lelele ba 15 m. Palo eo e tshwanang e sebediswa le terekereng ho kwahela 5 m ya bolelele ba sebaka.
Ka mora oho rokwa ha mealoekang jwang bo omelletseng ho kgutlisa mongobo. Leha moriti o motsho wa bosiu hanella komellong, o hloka metsi ele hore sena se phahamisa bonnyane litara tse 4 ka 1 m2. Diphoofolo tsa lapeng tsa seriti se setsho sa botsho ba bosiu, dikokonyana, makgotlwane di laolwa ke dijalo tse potollohang kapa patsi e lerwele Makaleng. Kgetha semela sekang eiye kapa konofolo ele hore ketsa thlao. Seriti se setsho sa bosiu se boi hore seka kganya (hore seka kganya ka meso le Makala a kganyang), dikokwanahloko tse tshwanang le lekala le menehileng, methapo e mesehla le boputswa ba ho senyeha le poere. Ho holela maemong a matle le mobu o motle maemo ao aka thusa ho fokotsa bakeng la mahloko.
Kwetliso e bo Bobebo
Ekaba di riti tse ntso tsa bosiu tse lenngewng masimong pekeng tsa Memele le Newcastle. Dijalo diile tsa lengwa mafelong a Mphalane mela ekaba mmedi. Mealo enele mehlano m hotloha tumellanong ya makgeniki matekwaneng. Mola ka mong one o e nale ho sitiseha ho itseng mme ene apesitswe ka polasitiki e masoba bakeng la dijalo kapa peo. Ho phatlalla ha linkontsontso nakong ya tengo, dipeo dine di jalwa bekeng ya boraro ya kgefutso.
Jarete enekaba 1.5 t/ha, fela ka lebaka la sebaka jarete ene nka hofihla ditone tse 2,5 hektara ka nngwe. Basadi ba lehaye ba nkileng ka letsoho lintonto dile tsa patalwa hoy aka kg eo baneng ba paketse ka yona. Di jeme diile tsa tshwawa jwalo ka Umsobo ka seZulu ha ho bitswa seriti se setsho sa bosiu.
Okaja Jwang Seriti se Setsho sa Bosiu
Tsela e tswileng pele yah o kotula serithisa bosiu ke hore ose kute kaofela etle tsebe ho itukisetsa ho hola. Tlwaelo yah o kotula ha nyane ke ho eletsa hore o eketse nako ya kotulo. Makala aka kotulwa hofihla lintsontso di qala ho hlaha. Ka morao hore lekala le be thata jwalo kaha lekala la meroho a boheha ale matle hore seriti sa bosiu se kotulwe le ho phehwa fela Makala aka jowa antes ale tala. Makala a teng a tsholwa hangata ese sejabo.
Ho a tshosa fela hahoso hlake hore na botala ba litsontso tse nang le solanine eleng hore e etsa chefu. Litsontso di pakelwa ka letsoho ha perese le botsho hsngata ka Pherekgong hoya Mmesa. Ke moo likatsontso dika pakelwang ntle le tsetsoho kapa ditlameya ho tloswa pele ntho tse hlabang pele o pheya. Dika jewa ntse dile tala kapa di pheilwe empa tatso ke e phahameng ha eka phehwa. Tholwana e la fumanwa ele monate ka ho fetisisa le ha ele nnyane mme tatso ya teng e tswekerana.
Hangata di sebediswa ho etsa jeme eleng hore e rothisa mathe le ha entse ele tala mme ka nako tseding e fumana masimong moo ho rekiswang teng. Seritisa bosiu se setsho hase sitswi eka sebediswa ele ho eketsa tatso salateng, oling le konofolong esitana le eiyeng le aseneng. Disebedise ebe o eketsa ka Makala le chisi. Kapa bonnyane o sebedise sehlaiswa se entsweng ka thlapi entseng ele tala.
Meriana eka Sebediswang Bakeng la Seritisesetsho sa Bosiu
Makala a ka sebedisetswa ho alafa kankere, maqeba (le boemo moo o lahlehetsweng ke dikarolwana tse itseng tsa letlalo e etsa bosweu) dipatllisiso di pakahaditse horenigrum enale thepa. E sebedisetswa ho fokotsa ho fufulelwa ke fedisa bohloko fela hawa hlaka hore sena na ntse se kenella.
Elahloko: Ho kotula dimela tse hlabang hoka baka kotsi mme hoo hoka etswa fela ka hob a le tsebo. Batho basenang lesedi kapa tsebo baka tswa kotsi ha bonolo kapa ba shwa ka lebaka la hoja tholwana e fosahetseng.
Tlhaloso ya Bongaka
Boitsebiso ke ba merero ya thuto le boitsebiso feela mme e ka nna ya se ke ya nkwa e le keletso ya bongaka. Boitsebiso ha bo reretswe ho nkela keletso ya bongaka kapa phekolo e fanwang ke ditsebi tsa bophelo bo botle.
Translated by Sebongile Sonopo