Tenjiwe Tutu
Ke ne ke kopane le monna wa ka ha ke le Standard Four. Letsatsi la pele leo re buileng ka lona ha lea atleha. Bacha ba rona ba banana re ne re ntse re ithuta ka nako ya kgefutso mme re ne re tsepamisa maikutlo ka thata dibukeng tsa rona tsa dipatlisiso. Bashanyana ba bang ba ne ba tsamaya mme ba leka ho re kgathatsa.
Ke ile ka ba hweletsa ka re, 'Esita le haeba o sa batle ho feta ditlhahlobong tsa hao, kea batla, obe o tsamaye hobane re sebetsa dibukeng tsa rona.' Ke ile ka bolella e mong wa bona, Mzwandile Tutu, hore o fetile dilemo tsa sekolo mme o lokela ho ya ho batswadi ba hae. Ke ne ke swaswa empa o ne a hlile a halefile mme a batla ho nkotla.
Hamorao ke ne ke swabile haholo, hobane ke ne ke hlokomela hore bophelo bo ne bo sa ba molemo ho yena. Mathata a hae a ne a tshwana haholo le a ka. Kahoo ke ile ka ya ho yena yaba ke re ke maswabi. O itse e ne e le hantle. 'Ke ne ke hlile ke sa leke ho o kgathatsa, ke ne ke ntse ke bapala feela,' o ile a tjho. Yaba ke qala ho mo rata.
E ne e le moshanyana ya motle jwalo. Ke ne ke tswa Motse Kapa, mme bana ba Motse Kapa ba ne ba sa hlomphe, empa ke bone hore ha a jwalo. O ne a tletse tlhompho ho ba bang.
ile a sebetsa haufi mme a fihla ha hae ha a e ya hae. O ile a qala ho etsa metlae ha a ntse a feta. Hlooho ya ka e ne e bataletse, kahoo o ne a ntumedisa ka ho re, 'Dumela, Miss Pannekoek.' 'Ke hobaneng ha O re ke pannekoek?' Ke ile ka mo botsa ka bohale. O ile a re: 'Pannekoek e ntle.
'Ke rata di pannekoek, ke kahoo ke o bitsang pannekoek.' Jwale o ile a nngolla lengolo le mpolelang hore wa nthata. O ile a mpha lona ha ke ne ke ena le metswalle ya ka. Ke ile ka ngola hape ho mo bolella hore le 'na kea mo rata,' me ke sona seo.
Re ne re batla ho nyala, empa pele o ne a tlameha ho ya sebetsa merafong ya Gauteng ka dilemo tse pedi, ho fumana tjhelete bakeng sa lobola. Ke ne ke atisa ho mo ngolla moo, ho Earthworks. Qetellong, ka 1964, re ile ra nyalana. Re qeteletse re le hammoho.
Alicia Mdaka
Ke ile ka kopana le monna wa ka, motswalle wa ka Zolile Edwin Mdaka, ha nna le Mme re ntse re dula Upper Constitution Street in District Six. Ka dinako tse ding ka mora mosebetsi ke ne ke tsamaya fatshe Orange Street ke ya Church Union kerekeng ya rona, mme ka letsatsi le leng mohlankana e motle o ile a tla ho nna a re, 'Na nka kopa ho bua le wena?' O ne a bososela, mme e ne e bososelo e ntle hakaakang! Ke ile ka hlokomela kapele hore sena se ka ba kgathatso.
‘Ke maswabi, ke se ke diehile, ke tlameha ho ya,’ ke mo boleletse ka lehetleng la ka ha ke matha. O ile a re, 'Ho lokile, empa mohlomong re ka bua ha o se o kgutla ka tsela.' Ke ile ka tswela pele ho fokotsa Zolila, mme a tswela pele ho bua le nna. Ka dinako tse ding o ne a tsamaya le nna, a etsa puo e nyenyane. Jwale, ka letsatsi le leng, o ile a mmakatsa haholo.
Ke ne ke le dilemo di 19 feela. 'Alicia, kea o rata,' o ile a re. '' Me kea o tshepisa, nke ke ka o senya ka hohle. Ke batla ho nyalwa ke wena. ' Letsatsi le leng le le leng o ile a nna a mpha ditshepiso tse tshwanang tsa lerato le botshepehi ba hae. Ke ile ka qala ho utlwa mahlo a hae ka morao ha ke ntse ke theoha tseleng, mme ke qala ho hlokomela hore ke ne ke ratana haholo le monna enwa. Ho phehella ha hae ho ne ho lefile. Zolile o ile a kopa kgaitsedi ya hae e moholo hore a bue le mme ka lenyalo.
Yaba re nyalana, mme ke tlameha ho tloha ntlong ya mme ebe ke dula ka ntle ho yena. Empa bophelo bo ne bo ikutlwa hantle. Dilemong tseo tsa lenyalo la ka ke ne ke thabile haholo mme Zolile a ntsotella. Haeba ke ne ke le Kapa Botjhabela ntle le yena, o ne a tla nthomella tjhelete le mangolo, a botsa hore na nna le bana re jwang, mme haeba re ne re ke ke ra kgutlela ho yena kaofela. O ne a nthata haholo. Mme e ne e se e mong wa dikgarebe, feela bakeng sa mosadi wa hae.
Translated by Bongani Matabane