Taolo ya Sebjalo sa Kholifolawa

© Louise Brodie

Phetošopšalo

Bjala dinawa pele ga pšalo ya kholifolawa. Latela ka dibjalo tše di šireletšago mmu e be o latela ka sebjalo sa lapa la ditamati. Ge mmu o šomišwa ka mehla go tšweletša mehuta ya go swana ya dibjalo, phokotšo ya dikotsi ka gare ga mananeo a tšhireletšo ya dibjalo gomme go ka ba kaone go diriša mekgwa wa go laola disenyi mo mmung. Netefatša gore mmu o tletše ka manyoro.
Poelo (ditone / hektare)
Poloko: Ditone tše 12
Palogare ya: Ditone tše 18
Botse: Ditone tše 25

Puno

Puno ya kholifolawa gantši e dirwa ka diatla ka go diriša dithipa tše bogale go buna hlogo ka go go sega kutu ka godimo ga mobu le go lokela matlakala a mangwe go šireletša hlogo. Go na le metšhene ya go thuša go buna yeo e thušago go fetišetša kholifolawa tšwa mo mašemong go phuthelwa.
Bjalo ka ge puno ya kholifolawa e na le kgethello le dihlogo di bokoa, se dirwa kudu ka diatla, ga go na metšhene ye kgonago buna ka bohlale. Bjalo ka ge theknolotši e kaonafatša go na le ditšweletšo tša go dira metšhene ya go buna ye bohlale. Gabjale, le ge go le bjalo, se ke mošomo wo mogolo, wa go tura. Ge o boela ka tšhemong gannyane go tšweletšo dibjalo, theko e ya kgonega.
Ka fao, go swana ga sonoplomo go fa phesente ya godimo ya dibjalo tša mathomo tšeo di tla emelago puno ya pele. Ka morago ga puno, iša dikholifolawa mo lefelong la go tonya go tšwela pele go di boloka. Swara dihlogo goba ka tlhokomelo k age tshenyo efe goba efe e hlola dintho le go bola, se se ka dira gore setšweletšwa se be le thekišo ya fase.

Poloko

Ge o boloka kholifolawa nako e kopana mo lefelong la go tonya, themperetšha e swanetše go ba gare ga 2°C le 4°C le moya wa monola wa dipeelano tša karolo ya 75% (goba go feta) pele ga ge e eya go rekišwa. Ge e le gore go na le nyakego ya go boloka setšweletšwa mabaka a matelele a go fihla go kgwedi, gomme se se swanetše go ba +0.5°C go 2°C le monola wa 95% godimo.

Disenyi

Aphids, Army worm, Cabbage worm, Diamondback moth, Loopers, Nematodes, Thrips le white fly.

Malwetši

Alternaria, paktheria ya letlakala, go bola bjo bontsho, clubroot, downey), Phytophthora, Verticillium le motato wa kutu. Go kaone go kgopela keletšo gore o phethagatše lenaneo la tšhireletšo ya dibjalo leo le nepagetšego la ka gae le balemiši bja dikhemikhale le moeletši wa selete.

Translated by Lebogang Sewela