Lavender ke sebjalo sa go tšwa Bodikela e lego bogareng, Asia le Yuropa, Mediterranean (Watlelegare) le ka Leboa la Afrika. Ka gare ga Tlhahli ye re tla šoma ka mehuta ye mebedi ye megolo ye e dirišwago tšweletšong ya oli ya bongaka le Tšhomišo ya mohlodi. E lego true lavender or English lavender and the Lavandin hybrids.
Leina la saense: Lavandula Angustifolia
Leina le tlwaegilego: Lavender, True Lavender or English Lavender
Leina la saense: Lavandula Angustifolia x Lavandula latifolia
Leina le tlwaegilego: Lavandin
Tlhalošo ya Sebjalo
Sebjalo sa lavender ke sa ngwagangwaga seo se golago go fihla 1200 mm ka botelele le na le letelele, go swana le mootlwa, se na le matlakala a matala, le mathoko a ditlha gannyane ao a nago botelele bjo ka bago 40 go 50 mm. Sebjalo se tšweletša dingata tša ka thoko tše ntši go hlama sethokgwa. Matšoba ao a hlamago ka godimo ga makala ka a na le mmala wo talalerata le moperese. Lavandin ke sebjalo sa go gola gabotse ebile se tšweletša matšoba a mantis go feta Lavender ya Seisimane.
Tšhomišo
Gntši lavender e šomišetšwa oli ya yona. Kilogramo ye nngwe tee ya English lavender yeo e hlwekišwago e tšweletša dimilimetara tša oli tše 5 go 8. Ge Lavandins e hlwekišwa e tšweletša oli gabedi eupša ka mohlodi wa dihkare ka lebaka la diteng tša camphor. Diintasteri tša dinkgišabose di tureša Oli ya Lavender ya Seisimane ka lebaka la monkgo wa yona wa matšoba.
Oli ya Lavender e šomišetšwa bongaka bjalo ka antiseptic le kgahlanong le dipaktheria. Oli e botse bjalo ka thibelo ya dikhunkhwane gomme e šomišwa gape go aromatherapy. Oli e šomišwa bjalo ka mohlodi mo intastering ya dijo. Lavender e ka omišwa bjalo sekankgišabose sa potpourri le peakanyo ya matšoba.
Dinyakwa tša Mmu le go Apea
Lavender e gola mo mehutahuteng ye mentši ya mmu eupša e gola gabotse mo mmung wa go oma, sehlaba le seloko wa mmu wa pH ya magareng ga 6.0 le 8. True lavender e gola ka botlalo mo mmung wa maemo a godimo gomme Lavandin e rata mmu wa pH ya fase, le mmu wa esiti gannyane. Pele ga ge peakanyo ya mmu e ka dirwa dišupommu di swanetše go tšewa gomme di romelwe laporathoring ya tshekatsheko le ditšhišinyo tša phepo. Lavender e na le medu ya go iša fase gomme medu ya yona ga e tšweletše go feta 300 mm.
Mmu o swanetše go go phušula go fihla 400 mm go netefatša meela ye botse. Phošolla maemo a pH ka go diriša kalaka ge mmu o nale esiti kudu gomme o oketše ka mmutele goba manyoro. Go leme ka godimo ga 300 mm ya mmu dibeke tše bago tše nne go ya go tše hlano pele ga pšalo. Ka matšatši a mafelelo pele ga pšalo oketša ka trace elements le monontšha wa pele ga pšalo e be o lema ka disc harrow ka godimo gam mu wa 20 cm. Se se tla tloša le mengwang efe goba efe yeo e ka be e hlomilwe. Lokela nošetšo le ge e le gore khupetšo e swanetše go dirwa di tla dirwa gomme go tloga fao go bjala dibjalo tše nanana.
Boso
Lavender ke sebjalo se se tala, se gola mo bosong bjo borutho bja Mediterranean (Watlelegare) gomme se dira botse ka themperetšha ya gare ga 20°C le 28°C. Lavender e ka lengwa goba go bjalwa mo bosong bjo omilego moo go na le go pula ye bago a 500 mm ya go phatlalalo ngwaga, le ge e le gore sebjalo se kgona go dira gabotse ka fase ga mathopo wa nošetšo. E gola kgauswi le lewatle eupša se gola bokaone mo maemong a ka godimo, tše dingwe dibjalo di gola bogolo bja go fihla 1500 godimo ga legato la lewatle. Dithemperetšha tša godimo kudu di ama matšoba gampe le boleng bja oli.
Dikhalthiba
Go na le mehuta ye mebedi ye megolo yeo e tšweletšwago ka mabenkeleng. Lavenders ya Nnete goba ya Seisemane yeo e tšweletšago matšoba a manyane, eupša a boleng bjo bokaone, oli le Lavandins, tšeo di lego lepastere ebile di tšweletša matšoba a mantši le ntlha ya oli godimo ga hektare. Oli ya Lavender ya Nnete ke e kgolo ebile e rekiša ka thekišo ya godimo.
Go na le mehuta ye mentši ya lavender bjalo ge o kgetha yeo o nkakago go e bjala go kaone go kgopela keletšo ya balemiši le ditsebi tša tšweletšo ka ga mehuta ya go fapafapana ya go tšweletša ya lefelo la gago.
Mehuta ya go tuma ya lavender ya Seisimane goba ya nnete ke: Hidcote, Munstead, Jean Davis le Vera, e le go yeo e tumilego kudu.
Mehuta ye e tumilego ya Lavandin ke: Abriali, Dutch Mill, Grappenmall, Grosso, Provence, Seal le Super.
Translated by Lebogang Sewela