Ukukhiqizwa kweLime

© Louise Brodie

Ama-Limes achuma ezimweni ezishisayo nezindawo ezishisayo. Kukholakala ukuthi yaqhamuka e-Southeast Asia - enyakatho neNdiya, izingxenye ezihlangene neMyanmar, iMalaysia ne-Indonesia. Ngekhulu le-10, abathengisi abangama-Arabhu babuya nezihlahla zikalamula kusuka ohambweni lwabo oluya eMpumalanga bazethula eGibhithe naseNyakatho ne-Afrika. Ngenkathi ama-Arabian Moors athatha lesi sithelo esiya eYurophu cishe ngekhulu le-13.

AmaLimes kukholakala ukuthi aqhamuke ezinhlotsheni eziningi ezahlukene ze-nzalo, ngakho-ke umkhuba ojwayelekile ngowokuthi i-citrus enenyama eluhlaza ibizwe ngokuthi ama-limes. Izinhlobo ezihlukile, empeleni, zonke zihlukile ngofuzo.

I-Limes vs Olamula

Ama-Limes ayindilinga futhi anombala oluhlaza ngokuqhathaniswa nolamula, ovame ukwakheka okusaqanda ngombala ophuzi ophuzi. Ama-Limes nawo ngokuvamile mancane kuno lamula.

Zombili lezi zithelo zinomunyu futhi zinomuncu, kepha ama-limes athambekele ekubeni ne-flavour ebabayo. Kunemincele emnandi futhi emuncu. Ama-limes amnandi awunayo i-citric acid enikeza ukunambitheka okumuncu kwe-tart yabo.

Ukukhiqizwa Kwamanye Amazwe

Ukukhiqizwa kwelimu kuncane kakhulu uma kuqhathaniswa nezinye izithelo zosawoti. Njengoba kuboniswa yiTridge, iSpain iyithumela kakhulu kunayo yonke, ebala i-18.8% yazo zonke izinto ezithunyelwa ngaphandle ngo-2018, ngenkathi iMexico ithatha indawo yesibili, ibalelwa ku-15.6% yazo zonke izinto ezithunyelwa ngaphandle.

I-United States ingumngeneleli omkhulu kakhulu ku-15,6% wazo zonke izinhlobo zokungeniswa kwezithelo zikalamula ngonyaka we-2018, kanti iGermany yathatha indawo yesibili, ibalwa yi-11% yazo zonke izinto ezingeniswayo. IFrance neNetherlands zabelana ngesikhundla sesithathu, i-accounting ngayinye ibalelwa ku-7.2% wakho konke ukungenisa.

Ukukhiqiza eNingizimu Afrika

Ukukhiqizwa kwelimu ENingizimu Afrika kuncane impela, njengoba kubhaliswa amahektha angama-82 kuphela emazweni angaphandle ngo-2018. Lokhu kungenxa yokuthi abalimi bangakwazi ukuthola imali engcono kwezinye izilimo zelitrus.

Ukukhiqiza Kwendawo

I-Lime ikhiqizwa ezweni lonke ukuze isetshenziswe ekhaya noma ukuphakela abathengisi bendawo. I-Hoedspruit, nokho, inengxenye engaphezu kwengxenye yendawo ebhaliselwe ukuthunyelwa kwamanye amazwe ngo-2018. I-Boland inamahektha ayi-12 kanye ne-Western Cape ne-Patensie account eyihektha ayi-8 ngalinye. Amahektha ayisikhombisa nawo abhaliselwe ukuthunyelwa kwamanye amazwe eGroblerdal.

Izinhlobo

Amabhere kanye neTahiti yizinhlobo ezitshalwe kakhulu zikalamusi eNingizimu Afrika. Izinhlobo zeBearrs kucatshangwa ukuthi zivela eCalifornia, zisuka kwisithombo esivela ezitsheni zaseTahiti. Ibizwe ngegama lomnikazi, uTJ Bearss, wenkulisa lapho ikhule khona.

Umsuka ngqo we lime likaTahiti awaziwa. Leli gama libhekisa eqinisweni lokuthi izinhlobonhlobo zathulwa eCalifornia zisuka eTahiti endaweni ethile phakathi kuka-1850 no-1880. Kucatshangelwa ukuthi ukuhlukahluka kusungulwe kusuka ku-hybrid enezindlela ezintathu, kuhlanganisa okungenani uhlobo olwehlukile lwe-citron, i-pummelo kanye nohlobo oluncane lwe-citrus.

Isikhathi

Yize abalimi baseNingizimu Afrika bekwazi ukuvuna unyaka wonke, isibalo sonyaka siqala ngoJanuwari kuya kuMeyi.

Umsebenzi

Ama-Limes acebile ngama-flavonoid, anezinto ezilwa nomdlavuza kanye ne-antioxidant. Ijusi, ngokwesibonelo, belisetshenziswa eNtshonalanga Afrika iminyaka eminingi ukwelapha nokuvimbela ikholera. Ama-Limes nawo acebile ngamavithamini kanye namaminerali. Kuqukethe ngaphezu kwe-30% yezidingo zabantu abadala be-vitamin C nsuku zonke.

Ngenxa yokunambitheka kwalo omuncu, amamimu ngokuvamile awadliwa emisha. Ijusi ne-zest, nokho, kuvame ukusetshenziswa ekuphekeni, kanti izingcezu zikalamula nazo zihlobisa ngokuthandwa kwama-cocktails nezinye iziphuzo.

Ukuthola ujusi omningi kakhulu kuma-limes, kufanele anikezwe ngejusi lokushisa kwasekamelweni. I-pith emhlophe ngaphansi kwesikhumba esiluhlaza ine ukunambitheka okubabayo, ngakho-ke kufanele kugwenywe lapho kugaya noma kusika ulamula ukwenza umdladla.

Translated by Nsika Khoza