Izinhlobo Ezihlukahlukene

© Tortie Tude

Amakhiwane, esinye sezithelo ezindala kakhulu emhlabeni, atshalwa lapha eNingizimu Afrika ikakhulukazi ukwenza ujamu, kodwa ngonyaka ka-2000s, kutshalwa amasiga wamakhiwane afanele ukuthunyelwa ngaphandle njengezithelo zokudla okusha.

Amakhiwane amasha kudingeka abe nokuphila eshalofini okungaba isonto angavunyelwa ukuthutha, kuyilapho amakhiwane omiswe afanelekile ukutshala ezindaweni ezomile zaseNingizimu Afrika.

Izinhlobo zamakhiwane zisukela kuncane kakhulu futhi cishe ziyizindilinga kuya kukhulu-obunjiwe kuze kufinyelele ekuhlanganeni njengasesimweni se-'banana fig'.

Imibala ye-feiga ingahluka kusuka kokumnyama nenyama ebomvu obomvu kuya kokuphuzi okuluhlaza okombala opinki kuze kube yilapho kucishe kube mnyama mhlophe.

Amagama ezakhiqizi zamakhiwane angadida ngenxa yezinhlobo ezaziwa ngaphansi kwamagama ahlukene emazweni ahlukene. Kungahle kube namagama amaningi afanayo angama-700 kodwa amaningi afanayo. Amanye amakhiwane aphambili okuhweba achazwe ngezansi:

Amakhiwane Anesikhumba Esimnyama

©Louise Brodie

Izinhlobo zomkhiwane waseNingizimu Afrika ezibucayi yiParisian / Evita. Luhlobo oluhlanyelelwe kakhulu lapha eNingizimu Afrika. Izithelo ezincane kuya eziphakathi zinesikhumba esinsomi nenyama ebomvu enekhwalithi enhle yokudla nempilo yasemashalofini amahle.

Amakhiwane amancanyana amaRonde de Bordeaux abizwa nangokuthi yi-'Eva', akhiqiza amakhiwane asayizi we-cocktail ekuqaleni kwesizini. Amanye amasango, amahektha ayi-4 angatholakala ePorterville.

Enye yezinhlobo zokuqala zamakhiwane atshalwe lapha eNingizimu Afrika ngu-'Adamu' ophakathi kwesikhashana Inesikhumba esinsomi nenyama ebomvu obumnyama. U-Adamu umkhiwane omuhle wokudla futhi ofanele ukoma kodwa akahambi kahle.

Kubukeka ngokufana kepha ngesikhumba esimnyama obomvu, i-'Black Genoa' ivuthiwe ngaphambili kune-'Adam' futhi kubhekwe njengamakhiwane asenkabeni yaphakathi nesizini.

I-'Tangiers' ingumkhiwane omkhulu onambitheka kahle kakhulu nempilo yeshelufu. Kuhle kakhulu ukomiswa. Le nhlobonhlobo itshalwa ePiketberg, eHermon, eNapier nasePrince Albert.

Umkhiwane wesikhathi sekwephuzile onenyama ebomvu ejulile, i-'King' ikhiqiza amakhiwane amancane, angahle athambekele ekuqhekekeni. Ukutshala kuWorcester, eLadismith nase-Oudtshoorn.

I-'Black Mission' inombala onsomi kwesikhumba esimnyama enenyama ebomvu nokunambitheka okuhle kwe-'fig'.

I-'Cape Black' ikhiqiza amakhiwane amancanyana ayindilinga anesikhumba esimnyama-esimnyama enenyama emhlophe. Isiphuzo esindayo, singumkhiwane odumile futhi sicutshungulwa esikhunjeni.

I-Cape Brown' enemibala e-khaki ingenye yamakhiwane amadala kunawo wonke eNingizimu Afrika futhi ibonakala kalula ngumbala wayo omude. Kuyindlela edumile yokudla kanye nejamu.

Umuthi wokudla odumile u-'Brown Turkey' umakethwa njengekhiwane elisha futhi ukhiqizwa eTurkey, e-USA nase-Israyeli.

Amakhiwane Anesikhumba Esikhanyayo

I-'Calitimna' iyi-squat, ikhiwane elimhlophe elinenyama emhlophe futhi ikhiwane elidumile elisetshenziselwa ukomisa eTurkey nase-USA. Ngenxa yobulukhuni bokwenza impova, akunconywa ezolimo ezifuywayo eNingizimu Afrika.

Kuluhlaza okwedlulele, onsomi, i-'Dauphine' ikhiqiza amakhiwane amakhulu kakhulu e-burba anesisindo esingama-240 gm. Lezi zinhlobonhlobo, eNingizimu Afrika, zitshalwa kuphela eNapier e-Overberg.

I-'Cape White' encane futhi evuthwa kuqala yizinhlobo zamakhiwane ezindala kakhulu eNingizimu Afrika. Inesikhumba esiluhlaza nenyama epinki elula. Kuyathandwa ukusetshenziswa kuma-jams.

I-'Kodota' enombala oluhlaza okotshani iluhlaza okwenziwe ngombala opinki futhi ingamakhiwane amnandi kakhulu. I-'Kadota’ ingadliwa futhi icutshungulwe isikhumba futhi ivunwa ekuqaleni komaphakathi nesizini.

I-'White Genoa' enombala oluhlaza okotshani 'ingamakhiwane adumile ngokuvunwa kwayo kakhulu kwebhali futhi isetshenziselwa izinhlaka.

Ifakwe kwelaseNingizimu Afrika nguMkhandlu Wocwaningo Lwezolimo i-Infruitec, u-'Deanna' ungumthwali omude wamakhiwane amakhulu aluhlaza aphuzi. Ikhiqiza amakhiwane anezimfanelo ezinhle zokudla okusha, inempilo ende eshalofini futhi ilungele ukomiswa kanye nezimbiza.

Translated by Nsika Khoza