Nama ya sekwa Afrika Tshipembe iya rengiwa yo omiswa kana sa tshinoni tshi kha di vha tshitete. Ngeno huna ri vhanwe vharengisi vha nama vha tshi kona u rengisa tshizwa fhedzi na mipfemu, offal na duck fat na zwithu zwine zwa vha uri zwi vha zwo omiswa u fana na liver pâté, smoked duck, pies na zwibveledzwa zwa cured duck.
Zwinwe zwibveledzwa zwa seka hu vha ho kateliwa foie gras (tshivhindi tsha sekwa), makumba a sekwa, na down na zwibveledzwa zwa mithenga. Masekwa aya dovha hafhu a vhewa dzi tsimuni uri akone u la dzi snail na ndila ya vhudi ya u kona ulanga zwikhokhonono. Masekwa aya kona vhukuma kha u tsireledza dzi khuhu kha mbevha na zwinwe zwili zwine zwa vha uri ndi zwituku.
U Vhewa ha Nama ya Sekwa
Sekwa li vhulaiwa sa khuhu (nga ndila ine zwa itwa kha dzi khuhu) fhedzi hu fanela uvha hu tshi khou tevhedziwa maitele one na zwishumiswa zwo teaho zwa u vhulaya nga mulandu wa uri aya lemela. Zwine zwa konda musi hu tshi khou vhulaiwa sekwa musi wo vhambedza na khuhu ndi uri mithenga ya hone iya thavha vhukuma. Mitshini ine ya shuma u tshi khou vhulaya iya kona u thusa uri mithenga i sale wa tou bvisa ine ya vha mituku arali zwi tshi khou todea.
Zwa u vhulaya hu vha hu kateliwa na u tou i anea, u ita zwiliwa na scalding tank, u bviswa ha mithenga, na u bviswa ha zwa nga ngomu, zwa u ita uri i vhe zwiliwa (arali zwo tea) na u paka. Sekwa lothe li pakiwa zwavhudi, la vhea kha mabogisi wa zwirengisa zwi zwitete kana zwo thoma zwa dzula kha zwikwatudzi.
Masekwa anga kona u vhewa, o itwa nama kana o omiswa. Zwibveledzwa u fana na duck pâté, duck bacon, deboned duck, sausage, na smoked duck. Duck fat zwi ya funiwa vhukuma hu tshi khou itelwa mudifho na u dadza mulomo zwi ya tanganiswa na zwiliwa zwine zwa nga dabula dzo omiswaho nahone azwi duri u fana na butter. Mapfura avha tshi khou bva kha sekwa na zwibveledzwa zwa lukanda musi li tshi khou vhulaiwa na u itwa nama. Ina zwithu zwa vhudi zwine zwa kona u fanela uri i bikiwe hu sina zwinwe zwine zwa nga vha zwo pangiwa uri li difhe.
Makumba a Sekwa
Asi uri makumba a sekwa o hula u fhira a khuhu fhedzi, a dovha hafhu avha na zwa nga ngomu zwine zwa vha zwinzhi, fhedzi ngwangwa la hone lo khwatha zwine zwa amba uri li na vhutshilo vhunzhi maragani.
Vhundeme ha pfushi ya kumba zwi vha zwi tshi khou bva kha uri tshifuwo tshi khou la mini. Vhunzhi ha masekwa ane avha uri o fuwiwa a vha tshi khou tshila nga u di palela hune wa wana masekwa atshi khou fhedza tshifhinga tshilapfu a duvhani, Vitamin D i ya vha i nntha u fhira dzine dza vha dzi tshi khou fuwelwa hune ha vha ho dzumbama.
Makumba a sekwa aya dovha hafhu athemendeliwa uri anga bagiwa ngao ho sedziwa uri o dala vhukuma protein na dzi fat dzi ntha dza tsha nga ngomu ha dovha hu sa dalese madi nga ngomu zwine zwa amba uri li nga nga raba arali la nga bikeswa.
Za u Fuwa u Tshi Khou Itela Mithenga
Masekwa aya tou fuwelwa uri hu wanale mithenga na u bveledziwa ha down.
Down iya leluwa, ya suvhelela ine ya kona u ita zwa nga ngomu ha goose, sekwa kana swans kha mivhili ya hone nahone zwi ya shuma sa zwa insulating kha zwiambaro na zwithu zwa u adzela mbete. Mithenga ine ya vha kha sekwa iya suvhelela ya shuma kha u ita misemelo, dzi cushion, zwiambaro na zwinwe zwibveledzwa.
Huna ndila tharu dza u kona u bvisa down na mithenga ine ya vha kha muvhili ya sekwa: musi lo no fa, wa kona u kumbela mithenga hune la vha uri lo vhulahelwa hone na u tomola li tshi khou tshila. Musi u tshi khou tomola zwine zwa vha zwithu zwine zwi ya itwa vhukuma kha mabulasi u mona na lifhasi, kanzhi zwi ya ita uri lukanda lu vhaisale nahone zwiitwa tshifhinga tshothe nga murahu ha vhege dza rathi uya kha dza sumbe.
Zwa u dobela musi dzo no fa asi zwithu zwine zwa vha uri zwi ya itwa nga vhunzhi. Sa zwe zwa ambiwa nga vha Afrika tshipembe vha milayo, uri arali sekwa la vhuya la vhulaiwa zwothe zwa lo zwi fanela u latiwa, ho kateliwa malofha na mithenga.
Ndi Mini-Foie Gras
Foie gras zwi vha zwi tshi khou tou amba tshivhindi tsho khwataho’ nahone ndi tshivhindi tha sekwa (kana geese) tshine tsha vha uri tsho tou khwathiswa hu tshi khou itelwa uri tshi kone u hwala muvhili wo khwathaho. Hu saathu pfuluwiwa, ho vha hu tshi dzuliwa hu tshi khou khwathiswa tshivhindi tsha sekwa, zwine zwa do dzi fha maanda musi dzi tshi khou tanga lwendo lune lwa vha lulapfu lwa mupfuluwo.
Kha mabulasi atshi zwino, zwa u lisa nga tshanda wheat ine ya vha uri yo nukadziwa na mahuyu zwine zwa fana na zwine zwo itwa nga vha kale vhukuma vha ma Greek, zwo vha zwi tshi itwa nga dzi tube. Zwifuwo zwi ya kombetshedziwa ula mukope luvhili nga duvha lwa vhege mbili nga dzi tube dza ulisa zwine zwa vha zwi tshi khou vhidziwa upfi ndi ‘gavage’. Zwinoni zwi ya vhewa kha bako line la vha lituku, dzi tshi khou balelwa u tamba kana u kuma nga dzone dzine. Hezwi zwithu zwo iledziwa kha mashango manzhi, ho kateliwa na Afrika Tshipembe.
Nga murahu ha u thavha sekwa line la vha lo kombetshedziwa ula, hu ya vha hu tshi khou kona u lugisela tshivhindi kana zwa itwa mousse kana zwine zwa divhea nga maanda foie gras pâté.
Translated by Khalirendwe Nekhavhambe