U vha ṅanga

Nothando Kubukeli u amba nga ha u vhidzwa hawe uri avhe ṅanga.

Mbidzo ya Nothando

©Eric Miller

Sa muswa ndo mbo ḓi thoma u lwala, vhusiku vhunwe ndi tshi khou ḓi lwala nda vha na muḽoro we nda vhona ndi tshi khou tshimbila ḓakani huna dzi ṅanga nnzhi, vhunwe vhusiku ndo vha ndo tingeledzwa nga dzi ṅanga, ha ḓa ipfi ḽa vhadzimu vhanga ḽi tshi khou mmbudza uri hoyu ndi ene mugudisi waṋu, ha takuwa ṅanga ye ya vha ndapfu vhukuma yo fara thanda ye ya vha ina mavhudzi malapfu ano bva kha mutshila wa kholomo.

Thanda ya ṅanga a i vhea fhasi phanḓa hanga ari ubva ṋamusi dzina ḽanu asi Noluthando, ni na dzina ḽiswa ḽa vhunanga ḽine ḽa ri Nomajqirha kha hoyo muḽoro ipfi ḽa vhadzimu vhanga ḽa mmbudza uri munna o ambaho na nṋe upfi Solomon Gomono na uri ndi ḓo muwana ndi tshi ya u pfumbudziwa nda vhudza khotsi aga nga ha muḽoro wanga. Ndi mbidzo ine ya khou bva kha vho makhulukuku wanga uri nṋe ndi fanela uvha ṅanga.

Ra tshimbila nga tshidimbela ra ya hune ha pfumbudzwa hone ri tshi khou ṱoḓana na Solomon, nga murahu ha musi ro thoma ra vhudzisa vhukuma ra wana fhethu hune a shumela hone hune ha pfi iJxapa. Musi ndi tshi tou thoma u lavhelesana na muṋango nda thoma upfa ndi tshi khou fhola, ṅanga ho vha hu honouḽa muthu we nda muḽora muḽoroni, a nndavhelesa ari kha khotsianga hoyu ṅwana hana vhuthada ha mbilu na luthihi o tou vhidzwa uri avhe ṅanga.

Mushumo wa u ṱanzwa

©Eric Miller

Uri ndi lugisela mushumo wanga wa u vha maine ndo tea uvha tshipiḓa tsha mushumo wa u ṱanzwa na vhanwe vha vhannna vha malo na vhafumakadzi. Ro vha ri tshi khou shumisa mishonga yo fhambananaho ye ra fhiwa nga maine. Munwe ho vha hu matanda a muri wa mu Maphipa une ro vha ro u lovhea maḓini lwa vhusiku hoṱhe.

Munwe ho vha hu maṱari a impepho na one ro a lovhe a maḓini nga matsheloni ra ṱamba nga maḓi ane a khou bva kha haya mabakethe. Ra dovha hafhu ra gaya midzi ya muri wa mu Isilawu une wa wanala ḓakani na wone ra u lovhea maḓini ra u nwa.

Ra fhisa impepho hafhu ra khurumela nguvho uri ri aravhele nga nguvho, ndi hone hune zwithu zwa thoma u bvelela zwo dzumbamiswaho zwine zwa vhonwa nga dzi ṅanga fhedzi.

Hu saathu vha na hoyu mushumo ndo vha ndi tshi kona u vhona makhulu wanga vha mukalaha vha tshi ḓa kha nṋe vha ri ‘ no ṋanga muthu wa vhukuma uri ani gudise’ ndo vha ndi tshi vha vhona vha tshi tou nga ndi zwa vhukuma nga murahu ha musi ndi tshi fhedza u aravhela ndo vha ndi tshi pfa muya wa mufhe khofheni hanga makhulu wanga vha kona uḓa hafhu lunzhi lunzhi. Vha mpha dzi phathuṱshedzo dzavho.

khwaṱha na u vhofholowa

©Eric Miller

Musi mushumo wa u ṱanzwa u tshi fhela, ho mbo ḓi vha na vhuṱambo ha ndeme he ha vha hone.’ tshinani, tshinani noṱhe hafha ni fanela u tshina’ ndi mugudisi wa vho riṋe ano khou ralo, vhukati ha khonani dzashu dzo no swika 100 na mashaka vhoṱhe vha tshi khou imba na u vhanda zwanḓa nga dakalo vha tshi khou pembelela na vhadzimu vhavho, nṋe ndo vha ndi na minwaha ya 16 fhedzi. Ndo pfa ndi na maanḓa na u vhofholowa.

Ndi tshifhinga tshine ndo vha ndo takala vhukuma. Zwazwino sa muhulwane athi tsha kona u ita minwe mishumo nga nnḓa ha mishumo ya dzi ṅanga ngauri hezwo zwoṱhe asi mbidzo yanga. Tshinwe tshifhinga ndi a fhedza dzi vhege ndi sa khou shuma ngauri havha hu sa khou ḓa muthu kha nṋe, fhedzi huna tshifhinga tshine vha ḓa luthihi nga nwedzi ndi a kona uya u shuma dzi doroboni.

Vhatshena na vhatsu na macoloured vha ya ḓa kha nṋe vha tshi khou ṱoḓa thuso kha nṋe. Ndi aposa marambo fhasi ndi tshi itela vhone nda vha vhudza zwithu zwine zwa sa khou tshimbila kha vhutshi havho vhanwe vha ya nkhumbela uri ndi ḓe ndi kulumage miḓi yavho ndi ntshe mimuya mivhi. Miḽoro yanga ndi muhulwane vhukuma nahone iya wedza ndi inwe ya mpho yanga ya maine ndi nga si tsha ambesa ngazwo kana nda ṱanḓavhudza ndi tshiisa phanḓa. Vho maine avha ambi nga hezwo zwithu.

Translated by Khalirendwe Nekhavhambe