Pitso ya Nothando
Jwalo ka morwetsana, ke ne ke kula haholo. Bosiung bo bong, ho kuleng haka, ke ile kaba le toro ke tsamaya morung le dingaka tse ding. Ka letsatsi le leng ke le ka hara ho sedikadikwe sa dingaka tse ngata, mme ka utlwa lentswe le tla ho nna, e ne ele badimo baka ba mpolella hore,’ke morutisi wa’.
Ngaka e telele ya ema, a tshwere thupa e nang le moriri o molele wa mohatla wa kgomo thupeng ya sangoma. O ile a e beya ka pele honna a re, ‘Ho tlowa kajeno, o nale lebitso le letjha, ha o sale Nontando. O nale lebitso letjha, la bongaka. Ke Nomagqirha. Lentswe le neng le buwa le nna torong le ile la mpolella hore Sangoma ya neng a buwa le nna ke Solomon Gomno, le hore re tla mo fumana Uitenhage mme e tlaba mosuwe waka.
Ke ile ka tsebisa ntate ka tore ena. E ne e le pitso ho tswa ho badimo hore ke be ngaka. Re ile ra kena leetong la terene ho ya Uitenhage ho batlana le Solomon Gomono. Re ile ra botsa mme ra fumana, iGapa moo a sebeletsang teng. E itse ha ke kena feela monyako, ke ile ka ikutlwa ke le betere. Ngaka e ne e le motho yane eo ke mmoneng torong. O ile a ntjheba mahlong a re ho ntate waka, ‘Morwetsana enwa ha ana mathata a pelo ho hang.
Mokete wa tlhapiso
Ho lokisetsa kwetliso ya ho ba ngaka, ke ile ka lokela ho nka karolo mosebetsing o ikgethang wa ho hlatsuwa, mmoho le banna le basadi ba robedi. Re ile ra lokela ho sebedisa ditlama tseo re di fuweng ke ngaka. E nngwe e ne e e le lekgasi la sefate sa maphipa, seo re neng re lokela ho se tshela ka hara metsi diemereng tse pedi, mme re sebedise thupa ho fuduha ho fihlela ho tiya.
Re ne re nwa ho tiya hoo. Re ne tjhesa impepho mme e mong le emong o ne a e futha ka kobo ho fumana monko oo. Ke moo dintho tse patilweng di neng di betuwa. Pele ho mokete, ke ne ke dula ke lora ka nkgono waka, ya seng a hlokahetse. Empa ka mora ho hema monko wa maphipho, Ke ile ka ikutlwa ke phodile sefahlehong le moo ke neng ke le teng, pele ho nna, ntatemoholo waka o ne a dula a hlaha ditorong tsaka a hlakile e ka ke nnete.
O ile a mpha ditlhohonolofatso bakeng sa bokamoso baka. ‘O tlile ho motho ya nepahetseng ho o kwetlisa’ ke yena eo.
Matla le tokoloha
Qetellong ya mosebetsi wa ho hlatsuwa, mokete wa bohlokwa o ile wa etsahala. ‘Motanso, motanso, motanso hohle, mosuwe waka o a tjho., ka metswalle le ba leloko ba re potapotile, ba bina ba re opela matsoho, re ne re tansa bakeng sa thabo, moketeng omoholo le badimo ba rona. ke ne ke na le dilemo tse 16. Ke ile ka ikutlwa ke le matla ke lokolohile.
E ne ele nako e monate ho fitoisa ya bophelo baka. Ha jwale, ke se kele moholo, ha ke kgone ho etsa mosebetsi o mong ntle le wa hoba ngaka, hobane hase seo ke neng ke batla ho seetsa. Hoba mosebeletsi wa malapeng ha se kgetho. Ka nako e nngwe ha kena mosebetsi dibeke ho sena motho ya tlang ho nna, empa ho nale nako moo ba tlang, mme ha nngwe kgweding ke ne ke lokela ho sebetsa toropong ya Obsevatory.
Makgowa, ba mmala le batho ba batsho ba itekola moo. Ke ne ke akgela masapo mme ke ba tsebisa ka tse lokileng le tsesa lokang bophelong ba bona, ba bang ba bona ba mpotse hore, ‘Mama, ke batla ho hlatswa ntlo yaka meya e ditshila.’ Ditoro tsaka di matla mme tse dinga tsa dintho e ba nnete. Ke e nngwe ya ditalente tsa hoba ngaka mme nkeke ka buwa tse ding ka yona, kapa ho hlalosa ditoro. Ngaka ha e buwe ka dintho tse kang tseo.
Translated by Sebongile Sonopo