Juice na Mutakalo

©Vivek Pathak

Juice ine ya vha uri i kha di vha thethe i vha yo dala zwithu zwine zwi ya khwathisa masole a muvhili, fhedzi zwithu zwine ya itwa u fana na uri i thome i fhole, na u i tanganisa na u i vhilisa zwi nga ita uri dzinwe dza dzi fushi dzi bve, na u shanduka ha muvhala na muthetshelo zwine zwa sia zwi tshi khou fhungudza pfushi dzine dza vha uri dzi kha tshi bveledzwa.

Juice sa Mushonga

Vha ‘Gerson Therapy’ ndi vhone mutumbuli wa therapy (u tsidulula) vho - Dr Max Gerson nga 1930, ndi vhone vhe vha thoma u lafha thoho yavho musi i tshi khou rema nga murahu vha shumisa u lafha mulwadze we avha ana cancer. Ndi zwithu zwa mupo zwine zwa thusa u lafha muvhili zwine zwa vha zwo disendeka nga juice ya muri, ndi zwithu zwine zwa vha zwa mupo na dzi coffee enema. Juice i vha i tshi khou nwiwa nga awara u swika kha awara dza 13 nga duvha dza kona u vhofholola muvhili nga dzi vitamin dzine dza vha uri dzi ya leluwa uri dzi dzhene na dzi enzymes. 

Dzinwe dzi ngudo dzo sumbedza uri huna maanda a u fhodza kha juice dzine dza vha uri dzi kha di vha thethe. Vhalwadze vhane vha vha na vhulwadze ha peptic ulcers vho vha vha tshi lafhiwa nga juice ya khavhishi ine ya vha na zwithu zwine ya lwa nazwo zwa anti-peptic ulcer factor. Hezwi zwithu zwa (vitamin U) zwiita uri muthu atavhanye afhole nga maduvha a 7.3 wo vhambedza na maduvha a 42 hune ha vha na tshigwada tshine tsha vha uri tshi khou langa. Vitamin U iya kona u phadalala hu saathu fhela muthethe nahone u fanela u namba wa la na zwenezwo.

Vha Ayurvedic vha u lafha vha shumisa mitshelo, miroho na matari wo zwitanganisa na mafhi na mutoli uri hu kone u itwa mushonga wa juice. Maswiri na dzi lime zwi ya tanganiswa na muno uri hu thivheliwe tshineto na beetroot kana ndirivhe huna lutendo lwa uri zwi ya thusa kha u vhuisa malofha. Nyala na radishe zwi ya dzhiiwa sa Ayurvedic zwine zwa fhodza uya nga ha sialala. Sa tsumbo, juice ya radish iya thusa kha u lafha thumbu musi i tshi vhavha na u tanzwa dzi tswio uri hu thivheliwe u vha hone ha dzi gallstones.

Mbuyelo dza Juice

Dzi pfushi dzine dza vha kha juice hu vha ho kateliwa tshimela tsha madi ane avha uri ndi avhudi, vitamins, enzymes, minerals, proteins, chlorophyll na phytonutrients dzine dza nga carotene na lycopene, yothe mivhala i vha i tshi khou wanala kha mutsuku na mutshelo wa swiri na miroho.

Juice i thusa muvhili uri u nete-madi athusa muvhili uri u kone u wana carbohydrates na u khwathisa metabolism. Juice dzine dza vha uri dzi kha di vha thethe dzi vha dzo dala fibre ine ya vha uri i doluble ine ya tutuwedza dzi bactera dzine dza vha uri ndi dza vhudi uri dzi hule nga ndila ya utou la dza dovha hafhu dza vha na antioxidants. Antioxidants itsireledza mutshinyalo une wa a uri wo itwa nga molecules dzi songo dzuliseaho dzine dza vha hone nga ndila ya mupo. Mitshelo na miroho ine ya vha na muvhala une wa vha uri wo swifhala sa tsumbo-blueberries na beetroot – i vha ina dzi antioxidants nnzhi.

Juice ine ya vha uri i kha di tou fhedza u itwa ya nwiwa na zwenezwo nga murahu ha musi yo vha yo vhewa, ndi yone inwe ya ndila ine ya vha na mutakalo ya dovha hafhu ya panga dzi vitamin, mineral na dzinwe dzi pfushi zwinwe zwi vha zwi tshi kha mabodelo ahone. Ngauri inwe ndila ine dza vha dzi tshi khou pakiwa ngayo iya vha I tshi khou fhungudza zwine zwa vha na pfushi kha juice.

Juice na Swigiri

Uya nga vha South African Fruit Juice Association (SAFJA) swigiri ine ya vha ya mupo kha juice I vha I vhukayi ha 8% na 12% fhedzi zwi nga fhambana zwi tshi khou bva kha lushaka na u vhibva ha mutshelo. Mitshelo ine ya vha uri yo dala nga swigiri hu vha ho kateliwa dates, figs, grapes, manng na dzi pomegranates.

Kanzhi swigiri i vha yo sikiwa nga dzi sucrose syrup iya engedziwa uri mutshelo u difhe. Hezwi a zwi duri u fana na u i tanganisa kha juice inwe ya mupo ine ya vha uri iya difha u fana na apple, pear kana grape juice. Fructose ndi swigiri ine ya vha ya mupo ine ya wanala kha mutshelo iya thusa u fhungudza mutsiko wa malofha na tshikalo tsha swigiri.

Kha vhathu vhane vha vha uri vha ya shavha u la swigiri, zwi vha zwa vhudi u shela juice ine ya vha na swigiri madi musi u saathu nwa, ngeno vhathu vhane vha vha na vhulwadze ha swigiri vha tshi fanela u thoma vha amba na madokotela avho u itela tsivhudzo kha uri vha nga vhuyelwa nga mini arali vha nga thoma u nwa juice ya mitshelo.

Translated by Khalirendwe Nekhavhambe