Rixaka ra Ntwana

© Dr Peter Magubane

Hambi leswi vatekiwaka tani hi vanhu lava vulavulaka Northern Sotho, rixaka ra Ntwana ritshembiwa kuva ri tumbuluke eka xiTswana (Western Sotho). Loko swilandzelerisiwa vahlangana na Bakwena-Bamangwato naswona vangava vari na vuxaka na va Rolong.

Kufikela loko vaxava ndzhawu ya Kwarrielaagte hi 1903, rixaka ra Ntwana ari tshamela ku rhurha kusuka eka ndzhawu yin’we kuya eka yin’wana, laha ari hlangana na tinxaka tin’wana.

Kuve ntsena loko hosi ya maNdebele chief Mzilikazi a hlasele mintlawa leyi ayiri e khale ka Transvaal hi malembe yava 19th century laha rixaka ra Ntwana, hikuva ri lava nsirhelelo, ringa vuya rihlohleteriwa hi mintlawa ya Northern Sotho, ngopfu ngopfu va Pedi.

Vukati eka Rixaka Ntwana

Vukati eka rixaka ra Ntwana ahi swilo swa munhu un’we kambe i xivilelo xa ntlawa, kuyisiwa enawini vuxaka exikarhi ka maxaka. Switlhela sw...more

Kaya ra Rixaka ra Ntwana

Tiyindlu tale Kwarrielaagte i xikombiso xo angarhela xa vaaki xikan’we navun’we exikarhi ka rixaka ra Ntwana. Tiyindlu ta vona i ndzhawu...more

Ngoma ya Rixaka ra Ntwana

Xiave xa vamanana va Ntwana tani hi vavasati xikan’we vamhani xivonaka eka ku cinca ka ma ambalelo ya ndzhavuko lawa ya ambariwaka kuya hi...more

Vanhu va Ntwana e Afrika Dzonga

Kwarrielaagte e xifundzeni xa Mpumalanga e Afrika Dzong kuna ndzhawu yikulu ya Ntwana. Yi xaviwe eka murimi wa mulungu ekusunguleni ka centu...more

Vavasati va Ntwana

Vavasati ngopfu ngopfu vateka xivumbeko xikan’we naku kombisa moya wokala ku cinca ka rixaka ra Ntwana. Ma ambalelo ya vona, swilo leswi v...more

Ku Tshembiwa ka Ndzhavuko hi Rixaka ra Ntwana

Eka rixaka ra Ntwana, mpfula ahi yo pfuxelela swibyariwa ntsena. Yi tlhela yiva xikombiso xaku kota ku andzisa xikan’we na xikombiso xales...more