Kudibana Nemuntfu Lotfolakele Analeligciwane le Coronavirus

Udibane nemumtfu lotfolakele analeligciwane lelisha le coronavirus (2019-nCoV): Kwentiwa njani nyalo?

Lesikhatsi sekuvalelwa (sikhatsi lapho utseleleke khona kute kubengulapho kubonwa timphawu) sihambela emkhatsini wetinsuku letimbili kuya kuletilishumi nakune. Uma uphuma timphawu kulesisikhatsi, kutomele utfolwe kuhlolelwa leligciwane.

Aningihloli ngani ngekushesha?
Kutsatsa sikhatsi ngaleligciwane kutsi litalelane libe sesigabeni lapho khona singalisebenta ngetindlela tase laboratory.

Angeke sowunginike umutsi nakwenteka kutsi nginalo?
Njengaloku kuligciwane, noma ngukuphi kwelapha kuyasekelwa – lokukuchaza kutsi letimphawu tiyelashwa, kepha kute umutsi wekulibulala leligcwane, kudzinga kutsi uvumele umtimba wakho kutsi ulibulale.

Ngingenta njani?
Sicela kutsi nitigcine nine. Lokukuchaza kutsi ngisho noma ngabe ute letimphawu, udzinga kutsi uhlale khashane nebantfu kwentela kuvikela leligciwane kutsi lingatseleleki kakhulu.

Ngabe ngingalinika leligciwane kumuntfu ngisho noma ngingativa ngiphatsekile?
Yebo, tinkhomba tikhetsa kutsi ungakhona kwengcisela leligciwane kulomunye ngisho nangaphambi kwekukhomba timphawu.

Ngingaya ini emsebentini?
Niyecwayiswa kutsi ningayi emisebentini, niyotselela letinye tisebenti emagciwane. Losebenta emtfolamphilo angakubhalela incwadzi yekugula kutsi uyinike umcashi wakho.

Ngingaya yini esikolweni?
Niyecwayiswa kutsi ningayi etikolweni, ngoba ngekwenta njalo ningachubekisa leligciwane kulabanye bantfwana besikolwa noma bothishela. Losebenta emtfolamphilo angakunika incwadzi yekutsi uyagula akukameli uye esikolweni uyinike thishela nhloko.

Ngingahlangana nebangani bami?
Niyecwayiswa kutsi nigweme kukhulumisana nebantfu. Kuhlangana nebantfu labaningi kungenta kutsi nitselelane leligciwane kumndeni wakho kanye bakubangani.

Ngingaya etitolo, ngingavakashela tindzawo teliningi noma ngisebentise incola yeliningi?
Nicwayiswa kutsi ngingavakasheli tindzawu teliningi (titolo, emasontfo, tindzawao tekutichaza) noma kusebentisa tincola teliningi, ngekwenta njalo kungachubela leligciwane kulabanye bantfu.

Kumele ngentenjani? Niyecwayisa kutsi nihlale emakhaya ngesikhatsi salokugadvwa. Kwentela kuvikela labo labadvute nawe:

Hlobisa tandla takho njalonjalo, ngekusebentisa insipho noma kwekurabha lokunetjwalo.
Gcina libanga kubantfu labaphilile (labangakhombisi timphawu) ngekuphutfuma lokukhulu (cishe kube limitha linye).
Gcoka kwekumbonya buso kwakho kwasemtfolamphilo njalonjalo.
Vala umlomo wakho nemphumulo ngesikhatsi ukhwehlela noma utsimula ngeliphepha lekufinya, noma ukhwehlela phindze utsimule ekoneni lengcosa yakho. Lahla letintfo bowutisebentisa ngemuva kwekutisebentisa bese uhlobisa tandla takho ngekushesha ngemanti lanensipho noma ngekwekurabha tandla lokunetjwala.
Tfutfukisa kuhamba kwemoya endzaweni lohleli kiyo ekhaya ngekutsi uvule emafasitelo kanye neminyango ngekuphutfuma.

Ngitogadvwa kanjani?
Sitfotfumela ilink nge email onkhe malanga kukubuta kutsi ngabe ubona timphawu letitsite. Sicela uchafate le link bese uphendvula lemibuto onkhe malanga, ngisho nangabe ungenato letimphawu. Uma ungenandlela yekutfola ema email noma internet, kukhona lotokushayela onkhe malanga kwentela kubuta kutsi ngabe ubona timphawu na. sicela ubenesiciniseko kutsi uyatfolakala kwentela kunika lolwati.

Ngitogadvwa sikhatsi lesingakanani?
Tinsuku letilishumi nakune ngemuva kwesikhatsi sekugcina lapho bowubhekane nemuntfu lonaleligciwane le COV-2019 coronavirus.

Ngutiphi timphawu lekumele ngitigadze noma ngiticaphele?
Kushisa kwemtimba lokukaliwe lokungu 38°C noma ngetulu, kuchucha, kukhwehlela, buhlungu bemphimbo, kuncipha kwemphefumulo, imyalgia noma buhlungu bemtimba, umsheko (indlela yatintsatfu noma ngetulu yalokumelula noma tintfo letimelula ngelilanga).

Nginetimphawu, ngingamela kutfola iemial noma lucingo?
Cha, nawutibona kutsi uvela timphawu ngekushesha, sicela utsintsane nelucingo lwasemoyeni ngekushesha.

Kutobese kwentekani?
Kutoshiyana ngekutsi ngutiphi timphawu kanye nebumatima bato, sitotsatsa luphawu kuwe bese luhlolelwa leligciwane.

Translated by Phindile Malotana