Ka ntle le tšhomišo ya oli hemp mo diintasteri tše ntši go swana le selo sa go omiša pente, bjalo ka varnish le oli, sebjalo sa hemp (Cannabis sativa) se ka dirišwa bjalo ka pampiri, go ntšha mpholo go tšwa go oli le bjalo ka mothopo wa dibešwa.
Hemp Bjalo Ka Pampiri
Tšhomišo ya hemo bjalo ka pampiri e tšwa morago go 200 - 150 B.C. ge kua China e ile tša segwa go ba dillaga tše sese. Mo ngwagakgolo wa bo 7, metšhene ya go sega pampiri e ile ya agwa ka mo Bohlabagare le China. Tšhomišo ya pampiri ya hemp e ila tšwela pele go phatlalala go bodikela. Dibebele le dipadi tša bangwadi ba go swana le Mark Twain di be di gatišitšwe mo pampiri ya hemp gomme ka mo Russia hemp e be e dirišwa go gatiša tšhelete le ditempe.
Pampiri ka dirwa go tšwa go tlhale ya bast goba tlhale e kopana. Pampiri ye e dirilwego go tšwa go tlhale ye telele ke ye see le makgwakgwa. Pampiri ye e dirilwego go tšwa go tlhale ye nnyane ga e a tia, eupša e bonolo go dira, e boleta ebile ke e koto ebile e ka šomišwa tšatši ka tšatši. Godimo ga moo, hemp e bonolo go tikologo ka ge hemp e ka tšea fela matšatši a 120 go mela go bapetšwa le mengwaga ye e tšeago mohlare go gola.
Hemp Bjalo Ka Sepontšhe Sa Mpholo
Dibjalo tša hemp di ka dirišwa go tshepedišong ya go bušetša mmu go tšwa go ditšhila, ka go goga tšhilafatšo ya mpholo go swana le sepontšhe. Hemp e be e dirišwa go tloša radiolotši go tšwa ka fase o latela radiolotši kua Chernobyl ka mo Russia ka 1986.
Dinyakišišo tša 2012 di bontšhitše gore hemp e mona cadmium mo mmung. Cadmium ke setšweletša sa go tšwa go meši ya dibešwa tša fosili. Hemp e ka hlwekiša mpholo mo mmung, go akaretšwa le dimetale, dibolayasenyi, oli ye tala le mpholo mo lefelong. Hemp e bjatšwego mo mmung wa mpholo ga e a swanela go šomišwa go batho.
Hemp Bjalo Ka Biofuel
Banyakišiši ba ka mo Yunibesithing ya Connecticut ba hweditše gore makhura a tisele a ka dirwa go tšwa go dipeu tša intasteri ya hemp. Dinyakišišo di bontšhitše gore oli ya hemp oli e na le phetolo ya 97% go tšweletša bio-ethanolo; le gore bio-ethanolo e maleba go tisele ye nngwe le ye nngwe.
Dikarolo tše dingwe tša semela di ka dirišwa go tšweletša ethanolo goba methanol. Ka dinako tše dingwe e bitšwa “hempanol” goba “hempoline” mohuta wo wa dibešwa o dirwa ka tshepedišo ya go bitšwa cellulolysis wo o šilago le go hlwekiša hemp gore e tšweletša ethanolo. Ethanolo e tistilwa ka morago ga go šilwa sebjalo gomme methanol e tšweletšwa ka morago ga go omišwa ga dithokgwa tša hemp.
Translated by Lebogang Sewela