Pšalo ya Pherefere ye Tanta

© Louise Brodie

Phatlalatšo

Phatlalatšo ya Pherefere ye tanta, e tšwa go dipeu

Mokgwa wa go Bjala

Dipeu tša pherefere ye tanta di ka bjalwa mmung, eupša ye ga se tshepedišo ya balemi ba kgwebo. Peu e bjalwa mo mepeteng wa dipeu goba mo ditreing tša dipeu. Dipeu di a mela le dibjalwana tše nanana di a dirwa. Ge dibjalwana tše nnyane di hlomilwe gomme go di godile go fihla 15 cm ka botelele e bile di na le maatla a lekanetšego di ka išwa lefelong la ka ntle.

Katologanyo

Dibjalo di na le sekgoba sa go lekana 40 go 50 cm ka direi tša go bulgea le ka direi tša go bulega go lekana disentimentara tše 50, go kgona go tšweletša fa sekgoba sa go bulega nnyana ka gare ga direi tše pedi go dirile didirišwa le gore bašomi ba kgone go sepela ka gare. Se se nyaka dibjalo tše ka gare ga 30 000 le 45 000 godimo ga hektare go ya ka katologanyo ya ye kgethelego ke motšweletši.

Nako ya go Bjala

Mo tikologong e šireletšwago bjalo ka ntlwana ye tala goba mo mafelelong fao dithemperetšha tša marega le seruthwane di le borutho; pšalo e ka thoma ka June le Julae. Ge o dira dibjalwana tša pherefere ye tanta ka ntle, dipeu di bjalwa go ya mafelelong a kgwedi ya Agostose go feta ke boso bjo botšididi.

Nako ya go Bjala

Dibeke tše ka bago tše hlano goba tše di selelago ka morago ga go bjala dipeu tša pherefere le pšalo ya dibjalwana tše nanana e ka thoma. Se se tla ba mafelelong a kgwedi ya Julae mo diklaemeteng ye borutho go ya gare ga Setemere. Le ge go le bjalo pšalo e ka dirwa go fihla mafelelong a Desemere.

Nako ya go Gola

Go tšwa go dipeu go ya go dienywa tše butšwitšego, tšeo e lego dipherefere tša mebala ya go fapana (hubedu, serolane, phuraphura, šweu, goba namune) e ka tšea dikgwedi tše hlano go buna. pherefere ye tala ke sebjalo seo se sa butšwego ka pele gomme se ka bunwa go tšwa go dibeke tše seswai morago ga pšalo ya dibjalo tše nanana.

Nontšho

Go kaone ka mehla gore lefelo la dibjalo tša gago le sekesekwe ka tshwanelo, ke molemiši le moeletši wa tša phepo ya mmu pele ga pšalo. Kakaretšo ya hlahla ya go nontšha dipherefere tša gago e ka tsela ye e latelago. Kgonthiša gore lefelo le lengwa ka tshwanelo le gore le beakanywa gabotse. Nakong ya mafelelo ya go lema o ka diriša motšhene wa go sega dibjalo, o gaše dikilogramo tše 800 le 1000 tšaa 2:3:4 (30) (motswako wa naetrotšene, difosfate le potassiamo) ka godimo gam mu wa go lekana 20 cm.
Ge e le gore mathopo a go nošetšo a dirišwa go kaone go diriša monontšha wa go lekana le seela sa meetse mo dibekeng tše 4 tša nako ya kgolo gomme ka moragonyana ka nako ya go bjala e ka ba dibeke tše tharo pele ga puno ya dibjalo tša go butšwa. Ka nošetšo godimo goba mafula, o ka gaša ka bago 250 kg ya LAN godimo ga hectare mo dibekeng tše ka bago 6 morago ga pšalo. Gašo ya bobedi e ka aroganywa gabedi; diebeke tše selelago le gape ka dibeke tše seswai go tšwa go pšalo.

Nošetšo

Nošetša magareng ga a 30 le 40 mm ya meetse ka beke mo nakong ya go gola ga dibjalo. Go ka ba kaone go tsenya mapanta a monola a go hlokomela mapanta a monola mo mmung. Ka ge bontši bja medu e ka ga ba 30 cm ya mmu, le garafo e ka šomišwa go lekola mmu. Tshepedišo ye kaone ya go nošetša ke ya go apeša polastiki ka godimo ga bjalo; ka ge se se fa balemi taolo ya nošetšo le nontšho ya sebjalo sa gagwe. Nošetšo ya mafula e ka hlola meetse a go tlala goba maemo a omilego ka ge go le boima go laola. Nošetšo ya godimo ya sefothedi e ka hlola malwetši a difankase le go bola.

Translated by Lebogang Sewela