Pšalo ya Dieiye

Phatlalatšo

Dieye di phatlalatšwa go tšwa peung, e kaba ka go mediša le go bjalela le dimelana goba ka mokgwa wa go bea peu thwii. Ka kakaretšo e atlega go feta ge o e bjalela ka dimelana go feta go gaša peu thwii. Seloto sa mabu se swanetše go ba le phopholego e boleta gore peu e bjalwe ka direi di swanetše go netefatša gore go ba le moya le go nolofatša taolo ya lehola. Mekero e swanetše go ba 15 cm bogareng bja tšona le peu e swanetše e bjalwe botebong bja 10mm go ya 15mm. Bontši bja pšalo e swanetše go ba magareng ga 1500 le 2500 ya dipeu go 1m 2.
Ge themperetšha e le godimo ka nako ye, khupetša lefelo le le bjetšwego ka llaga ye tshesane ya khupetšo ya bjang. Tloša khupetšo ye ge dibjalo di thoma go tšwelela matšatšing a 7 go ya go 14 morago ga go bjala. Ge dimelana di le 8mm go ya go 9mm bophara le 12 cm go ya go 20cm ka botelele di loketše go bjalela. Dieiye tša letšatši le le kopana di swanetše go ba di loketše go bjalela magareng ga dibeke tše 6 le 8.

Mokgwa wa go Bjala

Go bjalela, bula mekero ka botebo bja 2cm go ya go 4cm ka fase ga mabu gomme wa ala karolo ya tšhweu ya semelana ka mokerong. O seke wa sega matlakala. Khupetša medu ka araka gomme o kgohlaganye mabu go dikologa tšona. O seke wa bjala dimelana botebong go fetiša ka ge se se ka hlola digwere go ba tša go lelefala. Boloka mabu a le monola mo matšatšing a mahlano, mola dibjalo di le go mašemong go dumelela peakanyo ya medu e dule ga botse.

Katologanyo

Dibjalo di swanetše go katogantšhwa 8 - 10 cm bogareng bja tšona ka direi tšeo di ka ba go 20 go ya go 25cm bogareng bja tšona. Ye ke magareng ga 50 le 60 ya dibjalo ka m².

Nako ya go Bjala

Nako ye botse: Feperware - Matšhe
Moo go kgonegago: Janaware, Aprele

Nako ya go Bjala

Pšalo e swanetše go ba gona pele ga mafelelo a kgwedi ya Hlakola gore dibjalo di ka bjalelwa go tšwa mašemong ka Mopitlo le ka Phupu.

Makong ya Kgolo

Puno e diragala matšatšing a 180 go ya 230 go tšwa pšalong goba gare ga 100 le 120 ya matšatši ka morago ga ge dibjalo di bjaletšwe. Puno e swanetše go thoma ge 50 go ya go 60 peresente ya matlakala e tšwago (phaphaletše fase).

Nontšho

Ge o beakanya mabu mabapi le pšalo mmu a ka nyaka tlaleletšo ya Fosforo (P) ka mokgwa wa fosfeite ye maatla kudu. Ka tlwaelo tekanetšo ya N:P:K kopantšo ye bjalo ka 2:3:4 e ka šomišwa ka 1000 kg godimo ga hektare gomme e swanetše go lekanela. Ka morago ga dibeke tše 3 go tloga ka nako ya pšalo le gape ka morago ga dibeke tše 6 go tšwa nakong ya pšalo le motswako wa potasiamo (K) naetreite (N) di ka šomišwa ka dikilogramo tše 150 go ya 250 godimo ga hektare.

Nošetšo

Karolo ye e ka bago 500 go ya 600 mm ya nošetšo e ya nyakega ka nako ya sehla sa go mela ga eieye. Se se swanetše go ba kgauswi le 35 go ya 40mm ka beke. Ge mabu a ba sehlaba kudu gona ga nnyane go feta ka dinako tše nnyane di ka nyakega. Medu ya eiye e dula ka bogodimong bja 30mm ya mabu ka lebaka le mabu a monola a swanetše go bolokwa. O se ka wa nosetša eiye dibekeng tše tharo pele ga puno.

Translated by Lawrence Ndou