Mafelo ao a Dulago a Thapile a Noka ya Mmala wa Namune

Mafelo ao a Nonilego

©Nigel J Dennis
Noka ya Mmala wa Namune ke mothopo wa meetse wa ngwagangwaga ka Richtersveld, gomme e thekga mehutahuta ya diphedi tša ka meetseng a go hlweka. Dihlapi di akaretša le hlapi ye serolane, hlapi ya katse ya meno a bogale, (barbel) sardine, hlapi ya molomo wa kobega le barb ya go dula ka Namaqua. Otter ya Motse Kapa ya go hloka dinala e ka bonwa ka molomong wa noka, ka Lebopong la Alexander, le palo ye kgolo ya manyedi a boya a ka Kapa (yeo ga bjale e bitšwago lenyedi la boya la Aforika Borwa) e ka hwetšwa go bapela le lebopo.
Molomo wa Noka ya Mmala wa Namune (goba molomong wa noka) ke ye nngwe ya mafelo a a nonneng kudu ka seleteng. Ka dinaga tša yona tše sephara tša seretse, "meetse a lerurri, ditseleng tša mafula le dihlakahlake, e thekga mehuta ya go fapafapana ya dinonyana tše di makatšago – tša go fihla go 10 000, di emetše mehuta ya diphedi tša go feta ye 60.
Tše di akaretša ditladi (tše makgolo a mantšhi tšeo di ka bonwago di phunya meetseng ka tsela yeo e sa tshepagalego), dicormorant tša ka Kapa, dibota tša mothalowa botsothwa bja go tsenelelela, magantshe a Egepeta, tili ya Kapa, Kukura ye kgolo, legantshe la Aforika Borwa le ibis ye e kgethegilego ya Aforika. Gape go na le mehuta ye e ka bago ye 14 ya diphedi tšeo di ngwadilwego ka Lenane le el Khubedu la IUCN la Diphedi tšeo di Tšhošetšwago. Tše di akaretša Damara tern, nonyana ya meetseng leruri ya Aforika ya mmala o moperese, laka ya Barlow le laka ya molomo o motelele ya Kapa.
Go ya ka se, molomo wa Noka ya Mmala wa Namune o begilwe naga e dulago e thapile ya RAMSAR ye bohlokwa bja boditšhabatšhaba. Ka maswabi, lefelo leo le setše le sentšwe kudu ka mešongwana ya meepo ka moka yeo diragalago go bapa le babopo ka bobedi; mathata a yona ga a kgona go lemogwa ke bahlokomedi ba tikologo ka lebaka la gore lefelo le be le le ka gare ga toropo ya moepo yeo e bego e beetšwe mellwane kgale ya lebopong la Alexander. Bjale, ka ditebogo, balaodi ba go fapafapana ba Namibia le ba Aforika Borwa ba leka go tsošološa naga ye ya go dula e thapile le go e bušetša tumong ya yona ya peleng.

Translated by Lawrence Ndou