Hemp E Šomišwa Go Dira Eng?

©Marinda Louw

Sebjalo sa kgalekgale se se šomišetšwago millennia pele e iletšwa ke Western civilisation ya sebjalebjale ka 1930, tlhale ya sebjalo sa hemp le oli di amana le tlhabollo ya batho. Diaparo tša go tšwa go tlhale ya hemp di šomišwa go dira diyunifomo tša mašole, dikepe le malenti a dikepe, difolaga le dipuku go dikoloning tša go hlongwa gammogo le diaparo tša bašomi ba mathomo bja meepong.

Oli ya hemp e šomišwa ka dijong, matlolong a mmele le, gomme oli ya CBD e na le dihlare. Hemp e ka bjalwa gape go ntšha mpholo mo mmung, bjalo ka karolo ya mekgwa ya phetošopšalo go kaonafatša maphelo a mmu le go tšweletša dibešwa tša biofuels.

Tšhomišo e kgolo ya hemp ke oli ya hemp ya CBD (23%), le ditšweletšwa tša go tlhokomela mmele (22%) e be go latelwa tšhomišo ya intastri (18%).

Hemp Bjalo ka Textile

Dikutu tše telele, tša go tia tša ka ntle ga hemp di šomišwa go dira bodiidi le dilogwa. 

Bjalo ka ge go ile gwa bontšhwa ke USA National Hemp Association, sebjalo sa hemp se na le tlhale ye telele mo setšhabeng ka bophara gomme e be e dirišwa lebaka le letelele pele ga nylon e tlošwa ka 1937. Hemp e kgona go lwantšha go bola le go kgaoga. E be e dirišwa go utswiwa ga dikgetho tša dikepe, diyunifomo, parachute webbing, merwalo le malenti.

Pokathe ya nnete ya Levi e dirilwe go tšwa go lehlakoreng la hemp sailcloth ya baepi bja gauta kua california. Mo mengwageng ka nako ya Ntwa ya Bobedi ya Lefase, sešole sa Amerika se hlohleleditše balemi bja Amerika go bjala hemp go tšweletšo lenti le mašela ao a paletšwego ke go rekišwa dinageng tša ka ntle ka lebaka la ntwa. Ka morago ga ntwa e fela, diphemiti ka moka tša go bjala hemp di ile tša phumolwa.

Mašela a Hemp a tile go feta leokodi gomme a ka tswakanywa le leledu le leokodi go tšweletša poelo ye botse ya phopholego ya go fapana.

Pampiri ya Hemp

Pampiri ya hemp ga e fetoge mmala ka mengwaga, e tile go feta pampiri ya kota gomme e kgona go kgotlelela go phuthwa. Godimo ga moo, go šomiša pampiri ya hemp go swarelela bokaone go feta tlhale ya dikgong ka lebaka la gore e gola ka dikgwedi tše nne fela. Ke ka pela kudu go feta mehlare.

Dikoloi tša Hemp

Ka 1941, Henry Ford, mothei wa khamphani ya Dikoloi tša For, o hlomile sefatanaga sa go sepediša ke hemp le makhura a mangwe a dibjalo, gammogo le bumpers tša go dirwa ka hemp le dilo tše dingwe. Ka 2019, motšweletši wa koloi ya Porsche o lokollotše 718 Cayman GT4 Clubsport clubsport ka mmele wa go dirwa ka tlhale ya hemp le polastiki. Hemp e tlošitše tlhale ya khapone go matlafatša polastiki ya resin.

Maphelo a Hemp

Tšhomišo ya Oli ya Hemp ya CBD e šoma gabotse go antioxidants, polyunsaturated fatty acids le cannabinoids tše di lego gona ka gare  oli yeo e ntšhitšwego go tšwa go matšoba, matlakala le dikutu. Cannabinoids ye nngwe ya  kgolo, ke gore CBD e dirišwa ka lebaka la bokgoni ba yona bja, le go fokotša bohloko le seabe sa go hlatša. 

Oli ya Hemp ya go ntšhwa go dipeu tša oli e na le maemo a godimo a poly-unsaturated fatty acids gomme e šomišwa bjalo ka oli ya salate le ka gare ga ditlol tša sefahlego.

Dijo tša Hemp

©Marinda Louw

Dipeu tša hemp di šomišetšwa dijo tša batho le diphoofolo. E ntšhetšwa go tšweletša oli ya salate. Lerole la peu ya hemp (la go dirwa go tšwa go khekhe ya oli ya peu ka morago ga go ntšha oli) le na le maemo a godimo a folouru ya protein ya go šomišwa go paka, smoothies, le tšhokolote ya seneke.

Hemp mo Intastering ya go aga

©Marinda Louw

Ka gare ga thito go na selo se koto, sa mmalwa o šweu sa go bitšwa hurd. Selo sa gona se šomišwa mo intastering ya go aga. Se segwa ka dikarolo, hemp hurd e kopanywa le tšhitišo. Motswako wo o dirišwa go dira ditena le matlakala - di šomišwa bjalo ka ditlabakelo tša go aga.

Oli ya Intasteri ya hemp ke oli ye boleta gomme a šoma botse hlwekiša dikota. E ka šomišwa gape ka gare ga pente, motšene wa oli, le diinki. Dipoelo tša diteko tša setšweletšwa di bontšhitše outperforming synthetic and petroleum-based polymer ditšweletšwa tšeo di nago le mpholo le maemo a fase a okaniki bontši.

Ditšweletšwa tša Hemp ka mo Afrika Borwa

Ditšweletšwa tša hemp ka mo Afrika Borwa ka moka di tšwa dinageng tša ka ntle. Dilogwa di dirwa ka mo China. Ditšweletšwa tša CBD di rekwa ka ntle go tšwa go USA. Dipeu tša phepo di tšwa go Germany. Oli ya phepo ya peu e tšwa go Canada, mola didirišwa hemp tša go aga di tšwa go United Kingdom.

Translated by Lebogang Sewela