Ge Go Buna Korong

© Chris Daly

Korong e swanetše go bunwa ka nako mo lekanego go thibela tšhwalalano, pele ga go mela le tshenyo ya dinonyana, eupša ka morago ga nako mo go lekanego gore mabele o be a omilego. Puno ka kakaretšo e thoma ge diteng tša monola wa korong o ka bago 16%, eupša o fase go fihla go 13% ge korong e tla bolokwa.

Mehuta ye na go le go lahlegelwa ke mabele, e tsebja bjalo ka go pšhatlega, e swanetše go buna pejana le go omišwa ka mokgwa wa maitirelo. Puno ya korong e thoma go tloga ka Dibatsela Manthole mafelong ao pula e nago marega le ka moragonyana ka mafelong ao pula e nago selemo.

Go Buna Korong

©Chris Daly

Mola korong e ka bunwa ka seatla ka sekele goba setsedi, metšhene ya puno ke kgetho ye e ratilwego ge o na le diporo tše kgolo tša tšhemo tše di swanetšego go bunwa ka nako ya maleba. Metšhene ye e kopantšhitšwego e kgona go aroganya korong le dibjalo tše dingwe le mooko.

Palogare Ya Tšweletšo Ya Korong

©Chris Daly

Palogare ya tšweletšo ya Korong godimo ga hectare e ka laolwa ke mameo a bosa, lefelong fao go tšweletšwago korong, mohuta le boleng bja mabu. Palogare ya dipoelo e ka go 2.5 tone/hectare ka mašemong ao a omilego le 5tone/hectare ka mašemong ao a nošetšwago.

Tlhopho Ya Korong

Korong ka Aforika Borwa ka tlwaelo e hlophilwe ka ditlhophišo tše nne go ya diteng tša proteine, boima bja hektolitara le nomoro ye e wago, tšeo e le go dilaetši ka moka tša boleng bja Korong ya go paka. Boima bja hektolitara ke kelo ya maemo a bontšhi bja korong. Mola palo ye e wago ke kelo ye e lemogago khuetšo ya sefetoši sa boleng bja korong.

Go dumelelwa bjalo ka B1, korong ye e šomišwago go ba le diteng tša proteine ya bonnyane bja 12%, boima bja hektolitara ya 77 kg/hektolitara le palo ye e wago ya metsotswana ye 220, le dinyakwa tše di išwago fase go ya go B2, B3 le B4 go 8% fela ya proteine, 70kg/hektolitara le metsotswana ye 150 ya tlhophišo ya tšhomišo.

Tshepedišo ya tlhopho ye mpša, ka 2019, e šomišitšwe go kaonafatša tšweletšo ya poelo ya korong. Go thewa godimo ga se, a tlhopo ya kgoparara e hlomilwe ka baka la diteng tša protein ya godimonyana go feta 12% go akaretša korong ye e tšweletšwago mašemong ao a nošetšwago. Diteng tša proteine ya go ditlhopho tša tlwaelo di tla beakanywa go ya fase go tšwa go 12% go y go 11,5% ya Tlhopho ya B1, go tloga go tlhopho ya 11% go ya go 10,5% ya Tlhopo ya B2 le 10% go ya go 9,5% ya Tlhopho ya B3.

Phapano ya thekišo magareng ga ditlhopho go tloga kgale e beakanywa go ya fase, le phapano magareng ga B1 le B2 go šuthiša go 1% ka e bapetša le nakong ya ge e be e le la ka 4%. Thekišo ya phapano magareng ga B1 le B3 di tla hunyela go fela 3%.

Poloko Ya Korong

©Eric Miller

Mola balemirui ba ba hlaelago methopo ba ka boloka korong ya bona ka mehuteng ya ditšhelo ye e fapafapanego magareng go tloga go mekotlana a ka mehla go melete, sa maleba ke go hwetša korong ka bobolekong bja mabele bjo bo tswalegilego go sa tsena moya ka pela ka moo go kgonegago morago ga puno go fokotša tahlego e hlolwago ke difankase, monola goba diphelakadingwe.

Ka Aforika Borwa, balemirui ba ka šomiša mekotlana ya polokelo go fokotša ditahlego mola ba emetše senamelwa go amogela korong, mola ka dipolokelong tša ka polaseng goba dipolokelo tša koporasi di ka šomišwa go boloka korong mabaka a matelele.

Poloko ya korong ka dipolokelong e bonolo ge e bolelwa go feta ge go dirwa, ka ge korong e swanetše go bolokwa ka monoleng wa swanelo le dithempheretšha go thibela go bola. Gape e swanetše go šireletšwa go tšwa go dikokoni le disenyi tše dingwe tšeo di ka hlolago tshenyo.

Translated by Lawrence Ndou