Ukutlhogonyelwa Kwestjalo se-Butternut

© Louise Brodie

Ukutjintjaniswa Kwestjalo

Kuhle nawusitjintjanisa ngeentjalo ezifana nesphila, i-alliums kanye nemirorho emakari.
Isivuno (Qobe-hectare)
Ukusitlhogomela: 15 yamatani
Esilingeneko: 20 yamatani
Esihle: 30+ yamatani

Ukuvunwa

Ukuvuna kuthoma ngemva kwamalanga ayi-90 kutjalwe imbewu nanyana ngemva kwamalanga ayi-30 wokuvuthwa kwesithelo. Vuna lokha iskhumba sangaphandle se-butternut nanyana ikelo sele lithoma ukuqina. Ungalindi i-butternut bona lifuthwe ngokuzeleko ngaphambi kokobana ulikhe ngombana lokho kwenza bona liphungule ukukhipha amathuthumbo kuphungule nesivuno. Kera nanyana udose i-butternut ngesiqu salo ngombana lokho kwenza bona lihlale lingonakali lokha litjalwe ngehloso yokulithengisa.
Ungoni iskhumba ngombana lokho kugcugcuzela amalwelwe Kanye nokubola. Isvuno singa ragela phambili iskhathi esingaba nganyenga. Abanye abalimi bavumela istjalwesi bona siragele phambili nokubloma lokho bakwenzela bona bavune iskhathi eside begodu bakhiphe iimvuno ezimbili estjalweni sinye.

Ukubekwa

I-Butternut ingabekwa iinyanga ezinathu ekumbeni engena umoya owaneleko begodu urhone ukungena esthelweni. Ngaphambi kokulibeka i-butternut kufanele lilatjhwe kuhle. Lokhu kwenziwa lisese sesimini nekusisenzo esithatha amalanga ayi-12 kwaphela izulu nalinganiko begodu nobujamo bezulu bufuthumele begodu bomile nanyana ekumbeni lapha kutjhisiswa khona ngama-heater nanyana kufakwa umtjhiso wokwenziwa osebujameni obuyi-26°C nobuswe obuyi-80%. Ngemva kokulilapha, nalizokubekwa iskhathi eside kufanele libekwe lapha kunobujamo bomtjhiso obuhlangana na-10°C kuya ku-11°C begodu kube nobuswe obuyi-70%.

Iinunwanana

American bollworm, Red spider, pumpkin fly, ladybird, vine borers, aphids, nematodes

Amalwelwe

Anthracnose, Downy mildew, Fusarium, Powdery mildew, Leaf spot, Sclerotinia, Fruit rot, Mosaic virus
Kumkhumbulo omuhle ukuthola isiyeleliso kuma-extension officer wangekhenu nanyana abayelelesi ngamakhemikhali bakwenzele iprogramu yokuvikela nokulawula iinunwana Kanye namalwelwe.

Translated by Busisiwe Skhosana